• Wodór ma stać się czystym źródłem energii w branżach nienadających się do elektryfikacji
  • Byłby produkowany z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii
  • Służyłby także do magazynowania nadwyżek energii z takich instalacji

Wodór tak, ale z OZE

Wodór dzisiaj jest produkowany m.in. z gazu ziemnego czy w procesie gazyfikacji węgla, a więc ze źródeł emitujących CO2. KE zamierza jednak zwiększyć rolę wodoru (jako paliwo jest bezemisyjny) w systemie energetycznym jako jednego z narzędzi dekarbonizacji energetyki, transportu i gospodarki. Będzie to możliwe jedynie wtedy, kiedy surowiec będzie wytwarzany za pomocą elektrolizy zasilanej z odnawialnych źródeł energii (OZE).

Wodór byłby przeznaczony dla sektorów nienadających się do elektryfikacji, a także wykorzystywany do magazynowania energii wykorzystywanej w równoważeniu zmiennej produkcji elektryczności z OZE. Dla KE priorytetem jest rozwój właśnie odnawialnych źródeł wodoru produkowanego z energii wiatrowej i słonecznej. Jednak w okresie przejściowym nie obędzie się bez innych, niskoemisyjnych metod wytwarzania tego pierwiastka.


Rozwój rynku wodorowego

Strategia KE przyjmuje podejście etapowe. W latach 2020–2024 zaplanowano instalację elektrolizerów o mocy przynajmniej 6 GW z finansowym wsparciem unijnym. Korzystałyby wyłącznie z OZE i produkowały do 1 mln ton wodoru. W okresie od 2025 do 2030 r. pierwiastek stałby się częścią zintegrowanego systemu energetycznego z elektrolizerami o mocy co najmniej 40 GW z produkcją na poziomie 10 mln ton. W latach 2030–2050 technologie produkcji odnawialnego wodoru miałyby osiągnąć dojrzałość, a wdrażano by je na dużą skalę w sektorach trudnych do dekarbonizacji.

Pomoc w realizacji strategii ma zapewnić powołany do życia europejski sojusz na rzecz czystego wodoru. Jego uczestnicy to liderzy przemysłu, przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, rządów i Europejski Bank Inwestycyjny. Sojusz ma przygotować system wsparcia inwestycji w produkcję czystego wodoru i stymulacja popytu na ten surowiec w UE.

Produkcja przejściowo z paliw kopalnych

W okresie przejściowym produkcja wodoru ze źródeł emisyjnych miałaby wykorzystywać technologię przechwytywania i magazynowania CO2 (ang. carbon capture and storage – CCS). Jednak takie rozwiązania wciąż są niedojrzałe, a prowadzone w przeszłości testy nie przyniosły pożądanych efektów. CCS jest bardzo kosztowne i znacząco obniża sprawność wytwarzania energii elektrycznej.

Ten pomysł krytykują organizacje ochrony środowiska. Zdaniem Friends of the Earth Europe, sieci tych organizacji, nacisk na wodór odbywa się kosztem innych, ważniejszych rozwiązań z zakresu OZE i efektywności energetycznej. Komisja twierdzi, że przyszłością jest wodór odnawialny, ale pozostawiając otwarte drzwi dla wodoru z paliw kopalnych, daje nową linię życia upadającemu przemysłowi tych paliw – oceniła cytowana przez PAP Tara Connolly z Friends of the Earth Europe. Z kolei Europejskie Biuro Ochrony Środowiska oceniło, że proponowane przez KE rozwiązania to prezent dla przemysłu paliw kopalnych.

Transformacja systemu energetycznego

Druga strategia, dotycząca integracji systemu energetycznego w UE, ma stworzyć „ramy przejścia na ekologiczną energię”. Według KE obecnie konsumpcja energii w transporcie, przemyśle czy budownictwie zorganizowana jest w „silosach”, z których każdy ma odrębne łańcuchy wartości, zasady, infrastrukturę, planowanie i model eksploatacji, nie może zapewnić neutralności klimatycznej do 2050 r. w sposób racjonalny pod względem kosztów.

Polska strategia wodorowa

Natomiast w Polsce Ministerstwo Klimatu ze spółkami sektora energetycznego i transportowego podpisało list intencyjny o ustanowieniu partnerstwa na rzecz budowy gospodarki wodorowej i zawarcia sektorowego porozumienia wodorowego. Ma ono wesprzeć tworzenie krajowej strategii wodorowej, która zakłada stworzenie łańcucha wartości dla niskoemisyjnych technologii wodorowych, wzmocnienie roli wodoru w budowaniu polskiego bezpieczeństwa energetycznego, wdrożenie wodoru jako paliwa transportowego oraz przygotowanie nowych regulacji dla rynku wodoru.

Przeczytaj także: Technologie wodorowe: wspólny projekt Lotosu i PSE