Wiekowy kanał nad Wisłą

Blokowy kanał ściekowy zlokalizowany jest między wylotem ul. Powiśle a nadwiślańskim bulwarem Czerwieńskim, równolegle do murów obronnych Wawelu. To z nimi ma też najwięcej wspólnego – odcinek powstał najpewniej w czasie zasypywania fosy słynnego wzgórza z materiału pozyskanego wskutek rozbiórki murów obronnych (w latach 1818–1820). Dawniej kanał służył odprowadzaniu nieczystości do starej Wisły z rejonu ulic: Poselskiej, Kanoniczej, Podzamcze i Straszewskiego, a obecnie przejmuje ścieki z wylotu kolektora umiejscowionego w ul. Straszewskiego.

Stan techniczny

Stan techniczny kanału jest zróżnicowany. Najlepiej zachowały się bloki wykonane z wapienia jurajskiego oraz elementy ceglane – zdaniem inwestora to zasługa przede wszystkim ówczesnego kunsztu murarskiego. W gorszej kondycji jest część zbudowana z płyt piaskowca (oprócz pęknięć, dostrzeżono tu także ukruszenia, ubytki w spoinowaniu oraz wypłukanie materiału) oraz sklepienie beczkowe wykonane z muraków wapiennych. W niektórych miejscach kamień całkowicie się osypał, a w szerokim spoinowaniu znajdują się duże ubytki. Konserwacja kanału jest niezbędna, gdyż dalsza degradacja może doprowadzić nawet do zawalenia się obiektu.

Bezpieczny by-pass

Wybrany na drodze przetargu generalny wykonawca zadania – firma BLEJKAN SA – realizację rozpoczął od przygotowania kanału do prac właściwych. Celem tych działań było zagwarantowanie odbioru nieczystości przy jednoczesnym umożliwieniu prowadzenia prac renowacyjnych. Szczecińska spółka wykonała obustronnie tamy oraz ułożyła wewnętrzny by-pass z rur łączonych kielichowo o średnicy 600 mm, które zostaną rozebrane i usunięte po zakończeniu remontu. Następnie przewód został oczyszczony z nagromadzonego przez lata osadu. W sumie z odcinka o długości 38 m wydobyto 40 m³ nalotu.

Kompleksowa konserwacja

Tak przygotowany kanał można było przekazać do specjalistycznej konserwacji, która właśnie trwa. W ramach zadania uzupełnione zostaną brakujące fragmenty sklepienia kamiennego (wstawiony zostanie materiał o podobnych parametrach do zastanego), które w dalszej kolejności zostaną zaspoinowane i owiercone siatką, tak aby możliwe było zamontowanie pakerów, uszczelnienie i wtłoczenie do otworów zaczynu z zaprawy cementowo-wapiennej. Oczyszczone ściany kanału muszą być zakonserwowane, zdezynfekowane i odsolone. Po wycięciu spoinowania, uzupełnieniu ubytków, scaleniu kolorystycznym i fugowaniu, całość zostanie zaimpregnowana. Tak kompleksowa konserwacja pozwoli zatrzymać proces degradacji obiektu i jednocześnie odtworzyć jego pierwotny wygląd.

Lokalizacja

Kraków, centrum miasta, tuż obok Rynku Głównego, między wylotem ul. Powiśle a bulwarem Czerwieńskim

Wiek kanału

Blisko 200 lat – kanał powstał prawdopodobnie w latach 1818–1820 po zasypaniu fosy Wzgórza Wawelskiego z materiału z rozbiórki murów obronnych

Parametry przewodu

Zachowana do dziś część kanału, na którym prowadzone są prace remontowe, jest najprawdopodobniej pozostałością XIX-wiecznego kolektora o długości 2048 łokci (około 1220 m). Remontowany fragment – o wymiarach 2250 x 2700 mm i długości 38 m – to najpewniej odcinek końcowykolektora pierwotnego

Zakres zadania

Uzupełnienie murów, iniekcja, kotwienie chemiczne, konserwacja wątków ceglanych i kamiennych oraz
spoinowanie murów

Cel zadania

Powstrzymanie dalszej degradacji, która może doprowadzić do utraty statyki obiektu i jego zawalenia oraz przywrócenie obiektowi utraconych właściwości technicznych i estetycznych

Czas realizacji

Od stycznia do maja 2019 r.

Strony kontraktu

Zamawiający: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie.
Wykonawca: BLEJKAN S.A.
Podwykonawca: Firma Handlowa LIPIŃSKI s.c.

Wartość zadania

729 821,02 zł