Testy odbędą się w specjalnie przystosowanym obiekcie DOME, który powstał na bazie dawnej struktury kontenerowej reaktora doświadczalnego EBR-II (ang. Experimental-Breeder Reactor-II). Dzięki wykorzystaniu istniejącej infrastruktury DOE liczy na zmniejszenie wpływu przedsięwzięcia na środowisko, ograniczenie kosztów ponoszonych przez firmy oraz redukcję ryzyka związanego z testowaniem nowych technologii jądrowych.

Nowoczesne technologie na start

W październiku 2023 r. DOE przyznało dofinansowanie w wysokości 3,9 mln dol. trzem firmom: Radiant, Ultra Safe Nuclear Corporation oraz Westinghouse. Środki przeznaczono na prace inżynieryjne i projektowe, których celem było przygotowanie eksperymentów z mikroreaktorem do testów w DOME. DOE ogłosiło, że jako pierwsze swoje technologie przetestują firmy Westinghouse i Radiant.

Westinghouse i reaktor eVinci

Westinghouse zaprezentuje eksperymentalną wersję reaktora eVinci – tzw. eVinci Nuclear Test Reactor. To skalowany do 3 MWt reaktor, który ma posłużyć do sprawdzenia technologii zastosowanej w komercyjnym mikroreaktorze tej firmy. Finalny produkt ma oferować moc 5 MWe. Jego chłodzenie oparte jest na pasywnym przepływie ciepła przez zaawansowane rurki cieplne (heat pipes). Jednostka ma być przystosowana do transportu. Reaktor eVinci może być wykorzystywany w odległych lokalizacjach, takich jak społeczności oddalone od sieci, kopalnie czy centra danych, a jego kompaktowy rozmiar pozwala na instalację na działce o powierzchni 8 tys. m2.

Radiant i reaktor Kaleidos

Z kolei Radiant zaprezentuje jednostkę rozwojową Kaleidos (Kaleidos Development Unit), której zadaniem jest przyspieszenie komercjalizacji reaktora gazowego wysokotemperaturowego o mocy 1,2 MWe. Celem projektu jest stworzenie alternatywy dla silników diesla. Cały system – generator, system chłodzenia, rdzeń reaktora oraz osłona – mieści się w standardowym kontenerze transportowym, co pozwala na szybką instalację i rozruch w miejscu docelowym.

Harmonogram i perspektywy

Obie firmy przechodzą obecnie przez wieloetapowy proces autoryzacyjny DOE, który obejmuje projektowanie, budowę i testowanie eksperymentalnych reaktorów zasilanych paliwem jądrowym. Pierwsze testy z użyciem paliwa mogą rozpocząć się już wiosną 2026 r., potrwają do sześciu miesięcy.

Finansowanie testów pokrywają sami wnioskodawcy. Kolejność eksperymentów zależy od poziomu gotowości technologicznej, dostępności paliwa oraz planu uzyskania zgód regulacyjnych. Firmy będą musiały osiągać wyznaczone kamienie milowe, aby utrzymać swój czas testowy w ramach DOME i zapewnić efektywne wykorzystanie infrastruktury.

Nowy rozdział w rozwoju energetyki jądrowej

Mikroreaktory odegrają kluczową rolę w rozszerzeniu wykorzystania energii jądrowej w Stanach Zjednoczonych – powiedział Mike Goff, pełniący obowiązki asystenta sekretarza ds. energii jądrowej w DOE. Eksperymenty w DOME to próba nowych projektów reaktorów, które w przyszłości mogą zasilać nasze domy, bazy wojskowe oraz strategiczną infrastrukturę krytyczną – dodał. Kolejny nabór do programu testów zaplanowano na lato 2026 r.

Przeczytaj także: Polski badawczy reaktor HTGR-POLA. Jest projekt podstawowy