Zmienia się  globalna mapa energetyczna, co może mieć  poważne konsekwencje dla rynków energetycznych i handlu. Bezpośrednim powodem takiego stanu rzeczy jest silny wzrost produkcji ropy i gazu ziemnego w Ameryce Północnej, a dalsze zmiany mogą  być  spowodowane odejściem od energetyki jądrowej w niektórych państwach, dalszym szybkim rozwojem technologii wiatrowych i solarnych oraz coraz większą  produkcją  gazu ziemnego ze złóż  niekonwencjonalnych w skali globalnej.

Światowy popyt na energię rośnie o ponad jedną trzecią w okresie do 2035 r. w Scenariuszu Nowych Polityk, a na Chiny, Indie i Bliski Wschód przypada 60% tego wzrostu. Popyt na energię w krajach OECD nieznacznie wzrasta, ale zarazem widoczne jest wyraźne odejście od ropy, węgla a w niektórych państwach od energii jądrowej w kierunku gazu ziemnego i Odnawialnych  Źródeł  Energii (OZE).

Pomimo wzrostu udziału niskoemisyjnych  źródeł  energii,  światowy bilans energetyczny pozostaje zdominowany przez paliwa kopalne wspierane subsydiami. Osiągnęły one poziom 523 mld USD w 2011 r. Jest to sześciokrotnie więcej niż  wyniosły subsydia dla sektora OZE.  Subsydia są  najbardziej rozpowszechnione na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej.

Niedawne rozbudzenie produkcji węglowodorów w USA, spowodowane zastosowaniem technologii wydobywczych pozwalających uwolnić ropę zaciśniętą i gaz ziemny z pokładów łupkowych wzmaga aktywność  gospodarczą, dając przemysłowi dodatkową  przewagę  konkurencyjną w postaci tańszej energii elektrycznej i gazu ziemnego. Analitycy MAE przewidują,  że około 2020 r. USA mogą stać staną się  największym światowym producentem ropy naftowej, a Ameryka Północna eksporterem ropy naftowej netto.

Wzrost konsumpcji ropy naftowej w gospodarkach rozwijających się, zwłaszcza Chinach, Indiach i na Bliskim Wschodzie, jest większy niż oszczędności wynikające z ograniczenia popytu w państwach OECD, co stale podnosi zużycie ropy w Scenariuszu Nowych Polityk. Popyt na ropę  osiąga poziom 99,7 mln baryłek dziennie w 2035 r.   Sektor transportu już  teraz odpowiada za przeszło połowę  światowej konsumpcji ropy i ten udział  rośnie, ponieważ  podwaja się  liczba samochodów – do 1,7 miliarda. Popyt na transport drogowy szybko się  zwiększa.

Irak jest krajem, który w największym stopniu może przyczynić się do wzrostu światowej podaży ropy naftowej.  Według prognoz MAE produkcja ropy w Iraku przekracza 6 mln baryłek dziennie w 2020 r. i rośnie do ponad 8 mln w 2035. Irak staje się kluczowym dostawcą dla szybko rosnących rynków azjatyckich, w szczególności Chin, a także drugim co do wielkości eksporterem ropy na  świecie do 2030 r., wyprzedzając Rosję.

Gaz ziemny jest jedynym paliwem kopalnym, na który popyt światowy rośnie w każdym z energetycznych scenariuszy. Prawdopodobny jest silny wzrost popytu  w Chinach, Indiach i na Bliskim Wschodzie. Konsumpcja w Chinach wzrośnie w ciągu ćwierćwiecza czterokrotnie osiągając poziom ponad 500 mld metrów sześciennych rocznie. W USA niskie ceny i duża podaż gazu powodują, iż gaz stanie się  najważniejszym paliwem w mikście energetycznym, wyprzedzając ropę  około 2030 r. Gaz ze źródeł niekonwencjonalnych pokrywa niemal połowę wzrostu światowej produkcji gazu do 2035 r. Najbardziej przyczynią  się  do tego Chiny, USA i Australia.

Węgiel odpowiadał za zaspokojenie niemal połowy wzrostu globalnego zapotrzebowania na energię  w ostatniej dekadzie, rosnąc szybciej niż  energia ze  źródeł  odnawialnych. Jak to będzie wyglądało w przyszłości zależeć będzie od zachowania się głównych jego konsumentów. Obrót węglem będzie zwiększał się do roku 2020, kiedy to Indie zostaną największym importerem netto węgla na świecie i drugim jego konsumentem. , ale spadający import węgla do Chin ustabilizuje rynek.

Spośród nowych mocy zbudowanych do 2035 r., około jedna trzecia jest potrzebna do zastąpienia instalacji, które są  wycofywane. Połowa wszystkich nowych mocy jest oparta o OZE, jakkolwiek węgiel pozostanie wiodącym  światowym paliwem dla wytwarzania energii elektrycznej. Wzrost popytu na energię  elektryczną  w Chinach w okresie do 2035 r. jest wyższy niż  łączne aktualne zużycie energii USA i w Japonii.  Średnie światowe ceny energii elektrycznej wzrosną realnie o 15% do 2035 r., co jest napędzane wzrostem kosztów paliw, przejściem na bardziej kapitałochłonne moce wytwórcze, dotowaniem odnawialnych  źródeł  energii i cen CO2 w niektórych krajach. Obserwowane będzie znaczące regionalne zróżnicowanie cen; najwyższe ceny utrzymają się  w Europie  i Japonii i będą znacząco wyższe niż w USA i Chinach.

Przewidywana rola energii jądrowej została zmniejszona w następstwie  awarii w elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi.  Francja i Japonia w ostatnim czasie dołączyły do krajów, które mają w planie ograniczenie zużycia energii jądrowej, a konkurencyjność  tego rodzaju energii w USA i Kanadzie została zagrożona przez relatywnie tani gaz ziemny. Prognozy MAE dla wzrostu mocy zainstalowanej energii jądrowej są  niższe niż  w poprzednich raportach.  Odchodzenie od energii jądrowej może mieć  znaczący wpływ na wydatki krajów na import paliw kopalnych, ceny energii elektrycznej i wysiłek potrzebny do osiągania celów klimatycznych.

Przed 2035 rokiem odnawialne  źródła będą  odpowiedzialne za prawie jedną  trzecią  łącznej produkcji energii.  Źródła energii odnawialnej staną się drugim największym na świecie źródłem wytwarzania elektryczności przed 2015 r. (około połowy udziału węgla) a przed 2035 r. zbliżą się one do pozycji węgla, jako podstawowe źródło produkcji energii elektrycznej. Zużycie biomasy w sektorze energii i paliw wzrośnie do 2035 roku czterokrotnie. Gwałtowny wzrost odnawialnej energii jest wspierany po części przez spadające koszty technologii, wzrastające ceny paliw kopalnych i dwutlenku węgla, ale głównie przez dalsze ich subsydiowanie.

Więcej o raporcie można przeczytać na stronie: http://www.worldenergyoutlook.org