• Układanie gazociągu Baltic Pipe wystartowało w czerwcu 2021 r.
• Podstawą przesyłu gazu ma być wydobycie własne PGNiG
• Przewidywany czas eksploatacji Baltic Pipe wynosi około 50 lat

Udział w uroczystości otwarcia Baltic Pipe wziął prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, a także premier Danii Mette Frederiksen, minister do spraw Ropy Naftowej i Energii Norwegii Terje Aasland oraz szefowa unijnej Dyrekcji Generalnej ds. Energii Ditte Juul Jørgensen.

Dziś kończy się era dominacji rosyjskiej w sferze gazu, która była znaczona groźbami, wymuszeniami. Rozpoczynamy nową epokę suwerenności, wolności energetycznej i zwiększonego bezpieczeństwa energetycznego – powiedział Mateusz Morawiecki.

Symboliczne uruchomienie przesyłu gazu. #BalticPipe pic.twitter.com/XYmBDBvYv0

— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) September 27, 2022

Baltic Pipe, czyli długa historia dywersyfikacji dostaw gazu do Polski

O możliwości dostaw do Polski ze złóż norweskich zaczęto rozmawiać po przemianach ustrojowych. W 1992 r. opublikowano nawet analizę możliwości dywersyfikacyjnych w perspektywie do 2010 r., przy czym dalsze działania zatrzymało podpisanie w 1993 r. umowy gazowej z Rosją. O dywersyfikacji ponownie zrobiło się głośno w 1997 r., kiedy zaproponowano budowę gazociągu Polska–Niemcy. Przy czym tamta idea dywersyfikacji polegała na tym, że norweski gaz miał trafiać do Niemiec, a do Polski płynęłoby tyle samo błękitnego paliwa z Rosji.

Jeszcze bliżej gazociągu na dnie Bałtyku było w 2000 r., kiedy Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG), norweski Statoil oraz duński Dong (obecnie Ørsted) podpisali porozumienie ws. budowy (w 2001 r. parafowano nawet kontrakt dotyczący dostaw gazu do Polski). Zgodnie z tamtym projektem, gazociąg miał być gotowy w 2003 r. Polski rząd unieważnił jednak umowę, a swoje „nie” tłumaczył obawami przed nadmiarem gazu.

W 2007 r. PGNiG oraz Energinet (duński operator systemu przesyłowego) uzgodniły porozumienie ws. projektu gazowego połączenia Polski i Danii. Wówczas Baltic Pipe był komplementarny z gazociągiem Skanled, który miał połączyć Norwegię ze Szwecją i Danią. PGNiG planowało tłoczyć, poprzez gazociągi Skanled oraz Baltic Pipe, 3 mld m³ gazu rocznie. Polska spółka znalazła się w konsorcjum budującym Skanled (15% udziałów), jednak w kwietniu 2009 r. zawieszono ten projekt. Tłumaczono to zmianą warunków makroekonomicznych oraz brakiem możliwości zapewnienia dostaw surowca.

Pomysł ułożenia gazociągu na dnie Morza Bałtyckiego wrócił w 2015 r. Rok później Gaz-System (czyli polski operator, wyodrębniony z PGNiG) oraz Energinet przygotowały studium wykonalności. W 2017 r. odbyła się procedura Open Season – rezerwacja przepustowości gazociągu. Układanie gazociągu Baltic Pipe, który łączy polski i duński system przesyłowy, wystartowało w czerwcu 2021 r.

Budowa Baltic Pipe – wielkie wyzwanie na morzu

Podmorski Baltic Pipe układało 1100 osób, trzy specjalistyczne statki (Castorone, Castoro Sei oraz Castoro 10) oraz 35 innych jednostek (np. badających dno czy pogłębiarek). Do budowy użyto łączonych ze sobą stalowych rur o długości 12,2 m, średnicy 900 mm i grubości ścianki 23 mm (rurociąg przed szkodliwym działaniem morskiej wody chronić będzie specjalna powłoka antykorozyjna o grubości 4,2 mm). Pracowano 24 godz. na dobę. Roboty na morzu zakończono w listopadzie 2021 r. Potem, w lipcu 2022 r., rurociąg połączono z systemami w Polsce i Danii.

Baltic Pipe to pierwszy w dziejach polskiego gazownictwa przesyłowego gazociąg podmorski. Na dnie Bałtyku ułożono 273 km rur, a w miejscach wyjść na ląd w obu krajach gazociąg zainstalowano w mikrotunelach (600 m długości w Polsce, 1000 m Danii). Przewidywany czas eksploatacji rurociągu wynosi około 50 lat.

Baltic Pipe – co z dostawami?

Operatorem Baltic Pipe jest Gaz-System, natomiast jedynym użytkownikiem Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. 23 września br. PGNiG poinformowało o podpisaniu ze spółkami z Grupy Equinor ASA umów kupna-sprzedaży gazu wydobywanego na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Łączny wolumen kontraktów wynosi 2,4 mld m³. Te dostawy mają rozpocząć się 1 stycznia 2023 r. i potrwać do 1 stycznia 2033 r. Co ważne, podstawą wykorzystania rezerwacji będzie wydobycie własne w Norwegii, które w tym roku wyniesie 3 mld m³, a w perspektywie kilku lat może wzrosnąć do 4 mld m³ rocznie.

Kontrakty i własne wydobycie w pozwolą PGNiG sprowadzić gazociągiem w 2023 r. co najmniej 6,5 mld m³ gazu, a w 2024 r. 7,7 mld m³ (odpowiednio 80 i 90% zarezerwowanej przepustowości; w tym roku będą to 3 mld m³).

27 września zorganizowano symboliczne otwarcie Baltic Pipe (przy tłoczni gazu w Goleniowie w woj. zachodniopomorskim). Z kolei przesył gazu rozpocznie się w najbliższą sobotę.

Gazociąg #BalticPipe w Goleniowie umożliwi zwiększony przepływ gazu do Polski pic.twitter.com/Wxe7ksYc7s

— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 27, 2022

Docelowa przepustowość (10 mld m³) jest porównywalna z ilością gazu odbieranego przez Polskę w ramach wieloletniego kontraktu z Gazpromem, który wygaśnie w grudniu tego roku. W stronę Danii poprzez Baltic Pipe będą mogły płynąć 3 mld m³ gazu rocznie.

Budowa Baltic Pipe – MAPA

Mapa projektu Baltic Pipe. Źródło: baltic-pipe.eu

Baltic Pipe – projekt wieloetapowy

Warto pamiętać, że cały projekt o nazwie Baltic Pipe to nie tylko rurociąg ułożony na dnie Morza Bałtyckiego.

Baltic Pipe to wspólna inwestycja polsko-duńska w bezpieczeństwo energetyczne regionu pic.twitter.com/30ZRptMuBj

— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 27, 2022

• 105 km – gazociąg na dnie Morza Północnego (łączący Norwegię i Danię)

• 275 km – gazociąg na dnie Morza Bałtyckiego (łączący Danię i Polskę)

• 220 km – gazociągi lądowe w Danii

• 231 km – gazociągi lądowe w Polsce

• Budowa terminalu odbiorczego w Nybro, rozbudowa i budowa tłoczni w Danii oraz Polsce.

Zobacz nasz serwis specjalny BALTIC PIPE