W Europie wyspecjalizowanymi miejscami do hurtowego obrotu gazem są huby (tj. wirtualne lub fizyczne węzły handlowe) i giełdy gazu. Zawierane tam transakcje mają charakter bilateralny lub giełdowy (anonimowy).

W Polsce w 2012 r. został utworzony gazowy hub wirtualny (obszar zarządzany przez GAZ-SYSTEM S.A.), w ramach którego od grudnia 2012 r. odbywają się transakcje regulowane na Towarowej Giełdzie Energii i OTC w ramach umów dwustronnych.

Położenie geograficzne Polski w Europie Środkowo-Wschodniej oraz realizowany obecnie przez
GAZ-SYSTEM S.A. ambitny plan inwestycyjny ukierunkowany na budowę połączeń międzysystemowych z Czechami, Słowacją i Litwą, a także uruchomienie Terminalu LNG w Świnoujściu, sprawią, że polski system przesyłowy będzie mógł odegrać kluczową rolę w procesie integracji i liberalizacji europejskiego rynku gazu. Na zwiększenie ilości gazu przepływającego przez terytorium Polski wpłynie także realizacja Korytarza Północ–Południe oraz planowana rozbudowa pojemności magazynowych gazu, dzięki którym staniemy się ważnym krajem przesyłowym otwartym na dostawców gazu nie tylko z Unii Europejskiej, ale z całego świata. Usługi na Hubie gazowym pozwolą naszym klientom w łatwy sposób korzystać ze wszystkich nowych możliwości infrastruktury – zaznacza Jan Chadam, Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM S.A.

 

„Hub w Polsce może stać się regionalnym centrum obrotu gazem. Obserwujemy duże zainteresowanie podmiotów nie tylko krajowych, ale także z państw sąsiednich, możliwością zawierania transakcji na rynku gazu. Nasza wspólna inicjatywa poprzez rozszerzenie możliwości handlu paliwem pochodzącym z różnych źródeł, ma szansę przyczynić się do wzmocnienia pozycji gospodarczej Polski w regionie, ale także wpłynąć pozytywnie na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego.” – powiedział Ireneusz Łazor, Prezes Zarządu TGE.

Wraz z uruchomieniem Hubu gazowego w Polsce możliwe są do osiągniecia m.in. następujące korzyści:

  • obniżenie ceny hurtowej gazu w wyniku integracji rynków Europy Środkowo-Wschodniej oraz rynków Państw Bałtyckich (wzrost wolumenu, korzyści skali);
  • ułatwienie uczestnikom rynku dostępu do usług przesyłowych i bilansowych;
  • wejście nowych podmiotów na polski rynek i wzrost konkurencji wśród dostawców (gas-to-gas competition);
  • zwiększenie efektywności wykorzystania punktów połączeń międzysystemowych oraz Terminalu LNG w Świnoujściu;
  • zwiększenie znaczenia polskiego rynku w Europie poprzez integrację z rynkami ościennymi tj. Niemcy, Czechy, Słowacja oraz docelowo z rynkami Państw Bałtyckich i Ukrainy;
  • zwiększenie przesyłu gazu sieciami GAZ-SYSTEM S.A.;
  • rozwój i poprawa płynności platform obrotu gazem – giełdy towarowej (TGE S.A.) i OTC;
  • zniesienie barier do obrotu paliwem gazowym, podniesienie transparentności rynkowej.

Prace nad nowym projektem wiążą się z przygotowaniem i wdrożeniem nowych rozwiązań modelowych krajowego rynku gazu, zgodnych z prawem i standardami Unii Europejskiej, równym dostępem do informacji dotyczących usług przesyłowych i bilansowych tak, aby umożliwić uczestnikom rynku jeszcze lepszą bieżącą ocenę sytuacji w zakresie popytu i podaży gazu.