Redakcja: Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH obchodził w 2022 roku 55-lecie powstania. Jak Wydział dostosowuje się do obecnej sytuacji, mając na uwadze strategiczne cele polityki energetycznej, zarówno na poziomie UE, jak i kraju?

Prof. dr hab. inż. Mariusz Łaciak: Właściwie od momentu powstania Wydział ulegał znacznej ewolucji. Nie ograniczała się ona tylko do wzrostu potencjału ludzkiego, ale także na powiększeniu zaplecza naukowo-badawczego oraz dydaktycznego. W okresie tych przeszło 55 lat ewoluowały także kierunki naukowo-badawcze, jak i dydaktyczne realizowane na Wydziale. Nasz Wydział starał się dostosowywać swoją ofertę do zmieniających się dynamicznie potrzeb i wyzwań stojących przed krajową gospodarką. Obecnie jesteśmy jednostką, w której badania naukowe odpowiadają na zapotrzebowanie innowacyjnej gospodarki i jednocześnie wspierają proces dydaktyczny realizowany na WWNiG.

Nasz Wydział jest jedynym w Polsce, który jest związany z szeroko pojętym przemysłem ropy naftowej i gazu ziemnego. Prowadzimy studia stacjonarne i niestacjonarne I i II stopnia, a także studia podyplomowe. Na Wydziale Wiertnictwa, Nafty i Gazu od wielu lat proces kształcenia oparty jest na dwóch unikalnych kierunkach w skali kraju: Geoinżynierii i Górnictwa Otworowego oraz Inżynierii Naftowej i Gazowniczej w ramach dyscypliny Inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka (kategoria A). Warto podkreślić, że w ciągu ostatnich lat w rankingu studiów inżynierskich Perspektyw kierunek Górnictwo i Geoinżynieria na AGH zajął 1 miejsce w Polsce.

Jesteśmy jedynym wydziałem na AGH prowadzącym studia dualne o profilu praktycznym (studia 2 stopnia) na kierunku Inżyniera Naftowa i Gazownicza (profil praktyczny). Od roku akademickiego 2020/2021 studia te są realizowane we współpracy z Operatorem Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. W ubiegłym roku praktycznie wszyscy absolwenci I edycji tych studiów znaleźli bardzo szybko zatrudnienie w sektorze gazu ziemnego, w tym w spółce GAZ-SYSTEM.

Red: Wydział nie działa już tylko w obszarze paliw kopalnych, ale wychodzi naprzeciw nowym wyzwaniom dla świata. W jaki sposób?

M. Ł: Chociaż nazwa Wydziału wskazuje na nasz ścisły związek z paliwami kopalnymi, to w rzeczywistości w ciągu ostatnich lat można zauważyć, że nasza działalność nie ograniczała się do ropy naftowej i gazu ziemnego, a coraz więcej angażujemy się, zarówno w obszarze dydaktyki, jak i prac naukowo-badawczych, w zagadnienia jakże ważne dla transformacji energetycznej kraju. W tym miejscu koniecznie trzeba wymienić chociażby prowadzone na Wydziale zaawansowane badania dotyczące wykorzystania energii geotermalnej (zwłaszcza niskotemperaturowej), magazynowania wodoru, zarówno wielkoskalowego w strukturach skalnych, jak i w zbiornikach, czy też geologicznego składowania dwutlenku węgla. Staramy się dostosowywać naszą ofertę dydaktyczną do zmieniającego się otoczenia gospodarczego. Mając na uwadze m.in. plany Komisji Europejskiej (RePoweEU), zakładające, że do 2030 roku produkcja biometanu w UE ma wynieść 35 mld m3, a także obserwowane wzmożone zainteresowanie technologiami wodorowymi, uruchomiliśmy nowe studia podyplomowe pn.: Wodór i biometan – pozyskanie, transport i wykorzystanie. Transformacja energetyczna, które cieszą się dużym zainteresowaniem.

Red: Poza działalnością naukową i dydaktyczną, Wydział zajmuje się też organizacją ważnego międzynarodowego wydarzenia. Jakiego?

M. Ł.: Wracając do priorytetowych celów krajowej i unijnej polityki energetycznej, mając na uwadze działania wojenne prowadzone za naszą wschodnią granicą i ich konsekwencje geopolityczne, my dzisiaj nie wiemy, czy uda się nam zrealizować te ambitne plany w zakresie OZE, ale z pewnością, jako WWNiG chcemy w nich aktywnie uczestniczyć, wykorzystując swój wyjątkowy w skali kraju potencjał naukowy w zakresie paliw gazowych i technologii wiertniczych, wypracowany w ciągu 56 lat istnienia Wydziału.

Wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom zwłaszcza w kontekście dekarbonizacji polskiej gospodarki, WWNiG organizuje w dniach 24–26 maja 2023 r. Międzynarodową Konferencję "Geotechnology and Energy" AGH 2023, która to jest kontynuacją Międzynarodowej Konferencji "Drilling-Oil-Gas" organizowanej przez Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu (WWNiG) Akademii Górniczo-Hutniczej im. St. Staszica w Krakowie od ponad 30 lat. Celem konferencji jest merytoryczna debata z udziałem naukowców, ekspertów, przedstawicieli administracji publicznej, spółek energetycznych, paliwowych, firm z sektora energii odnawialnych nad wybranymi aspektami bezpieczeństwa energetycznego, transformacji energetycznej oraz gospodarki niskoemisyjnej. Konferencja "Geotechnology and Energy AGH 2023" skierowana jest do szerokiego grona odbiorców zawodowo związanych z szeroko rozumianym sektorem energetycznym, pracowników instytucji badawczych oraz uczelni, administracji rządowej i samorządowej oraz doktorantów i studentów. W ramach konferencji przewiduje się organizację Forum Polsko-Ukraińskiego. Forum stworzy platformę do wymiany idei, poglądów oraz nawiązanie i zacieśnienie współpracy pomiędzy przedstawicielami nauki i firmami obu narodów. Dyskusje prowadzone w ramach forum będą dotyczyły spraw istotnych dla obu krajów, m. in.: bezpieczeństwa energetycznego, współpracy międzynarodowej oraz wyzwań związanych z transformacją sektora energetycznego.

Fot. JZ/AGH

Red: Jak przedstawia się obecnie oferta studiów podyplomowych?

M. Ł: Obecnie prowadzimy jeszcze rekrutację na studia podyplomowe:

• Inżynieria gazownicza – sieci i instalacje gazowe, wodne i kanalizacyjne,
• Geotermia,
• Nowoczesne technologie bezwykopowej budowy rurociągów,
• Transport gazu i energetyka gazowa.

Na studia związane z wodorem i biometanem zapraszamy w przyszłym roku.

Studia podyplomowe inżynieria gazownicza – sieci i instalacje gazowe i kanalizacyjne adresowane są do absolwentów szkół wyższych, zajmujących się problematyką wykorzystania paliw gazowych, budowy gazociągów i wodociągów oraz projektowaniem i eksploatacją instalacji i sieci gazowych, wodnych i kanalizacyjnych. Słuchacze studiów otrzymują najnowszą wiedzę w zakresie gazownictwa, która umożliwia im pracę w firmach projektowych, wykonawczych i eksploatacyjnych zarówno w gazownictwie, ciepłownictwie, jak i w sektorze gospodarki komunalnej oraz w urzędach i instytucjach związanych z tą branżą. Celem studiów jest uzupełnienie wiedzy dotyczącej najnowszych rozwiązań w zakresie budownictwa, projektowania i eksploatacji wewnętrznych i zewnętrznych instalacji gazowych, wodnych i kanalizacyjnych.

W przypadku studiów pn. Geotermia, kształcenie dotyczy poszukiwania, udostępniania i eksploatacji wód geotermalnych oraz systemów z geotermalnymi pompami ciepła i projektowaniem, pozyskiwaniem ciepła Ziemi oraz magazynowania ciepła w górotworze. Zakres studiów umożliwia poznanie zagadnień poprawnej eksploatacji systemów geotermalnych oraz ich doboru do lokalnych warunków geologicznych i zapotrzebowania na ciepło a także chłód do klimatyzacji. Geotermalne pompy ciepła są kluczowym czynnikiem przemian energetycznych w ciepłownictwie, w szczególności w odniesieniu do dużych odbiorców.

Technologie bezwykopowe to bardzo prężnie rozwijająca się gałąź gospodarki na świecie, a od ponad 30 lat także w Polsce. Celem studiów podyplomowych pn.: Nowoczesne technologie bezwykopowej budowy rurociągów jest uzyskanie przez słuchaczy – wiedzy zarówno teoretycznej, jak i praktycznych umiejętności w zakresie zasad projektowania, budowy oraz odbioru infrastruktury służącej do transportu (dystrybucji) m.in. gazu ziemnego, ropy naftowej, wody i ścieków oraz innych mediów ze szczególnym uwzględnieniem technologii bezwykopowych. W trakcie studiów słuchacze zapoznają się szczegółowo z zasadami projektowania i wykonywania liniowych, rurowych instalacji podziemnych budowanych za pomocą technologii bezwykopowych m.in. HDD – horyzontalne przewierty sterowane, Direct Pipe, mikrotunelowanie, itp. Zajęcia prowadzone są przez pracowników AGH, jak i też osoby z przemysłu.

Studia podyplomowe pn.: Transport Gazu i Energetyka Gazowa obejmują zakresem zagadnienia związane z sektorem gazowniczym, przede wszystkim dotyczące przesyłu i dystrybucji gazu ziemnego oraz podstaw energetyki gazowej. Program studiów, oprócz bogatej palety przedmiotów technicznych i projektowych, uzupełniają także zagadnienia prawne i ekonomiczne powiązane z sektorem gazowniczym oraz aspekty ochrony środowiska w gazownictwie. Oprócz kadry naukowej zajęcia prowadzone są przez osoby posiadające bogate doświadczenie projektowe, wykonawcze oraz menedżerskie w branży gazowniczej. Szeroki program wykładów, ćwiczenia praktyczne oraz zajęcia terenowe umożliwiają pozyskanie i pogłębianie wiedzy w zakresie gazownictwa jako dziedziny mającej istotne znaczenie w transformacji energetycznej. Więcej informacji o studiach:

W sprawach szczegółowych zapraszam do bezpośredniego kontaktu z kierownikami studiów podyplomowych: https://wnig.agh.edu.pl/studia/studia-podyplomowe/