Mazowsze z uchwałą antysmogową

Przyjęcie uchwały antysmogowej to krok w dobrym kierunku. Stawką jest przecież zdrowie nas wszystkich. Astma, nowotwory, choroby układu oddechowego czy krążenia to konsekwencje złego stanu powietrza. Nic więc dziwnego, że od pewnego czasu mieszkańcy i samorządy apelowały o wprowadzenie na Mazowszu uchwały antysmogowej - mówił na posiedzeniu wicemarszałek Wiesław Raboszuk.

Radni zwrócili także uwagę na pozytywny odzew wszystkich miast subregionalnych podczas konsultacji społecznych i eksperckich. Spotkania informacyjne odbyły się w Warszawie, Płocku, Radomiu, Ciechanowie, Siedlcach i Ostrołęce.

Mieliśmy bardzo dużo głosów poparcia dla samej idei wprowadzenia regulacji prawnych. Napłynęło do nas ponad 2,2 tys. uwag, wiele z nich uwzględniliśmy. Z kolei spośród 314 mazowieckich samorządów, którym projekt uchwały został przekazany do zaopiniowania, jedynie 16 zaopiniowało go negatywnie. Oznacza to, że 95 proc. wszystkich gmin dostrzega problem złej jakości powietrza na terenie województwa i akceptuje wprowadzane regulacje - podkreślił Marcin Podgórski, dyrektor Departament Gospodarki Odpadami oraz Pozwoleń Zintegrowanych i Wodnoprawnych w Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

Zakres ograniczeń

Projekt uchwały, który Marszałkowski Urząd Wojewódzki przedstawił wiosną tego roku, zakłada m.in. zakaz palenia węgla brunatnego i jego pochodnych, paliw z biomasą o wilgotności większej niż 20% (np. mokrego drewna), węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm, a także mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek, które w produkcji wykorzystują te substancje. Zakaz spalania tych materiałów będzie obowiązywał od 1 sierpnia 2018 r.

Po wejściu w życie uchwały użytkownicy kotłów na węgiel lub drewno (tzw. kopciuchów) niespełniających wymogów w zakresie emisji zanieczyszczeń i sprawności cieplnej, które określono dla klas 3, 4 i 5, będą musieli je wyłączyć do końca 2022 r. (dla klas 3 i 4, w przypadku spełnienia wymagań, okres eksploatacji wydłuży się do 31 grudnia 2027 r.). Ten sam termin obowiązuje wszystkich eksploatujących kominki, piece i nagrzewnice, chyba że w wymaganym okresie ich właściciele wyposażą je w urządzenia, które zredukują emisję pyłu.

Zmiany obejmą także spalanie paliw. W myśl nowego prawa eksploatowane będą wyłącznie instalacje automatycznie podające paliwo. W przypadku, gdy instalacji dostarczającej ciepło nie będzie można podłączyć do centralnej sieci ciepłowniczej lub sieci gazowej, jej eksploatacja będzie również możliwa.

Postęp w zakresie wymiany starych kotłów i respektowania nowego prawa będzie na bieząco monitorowany przez wladze. Kontrole będą mogły przeprowadzać straże miejskie i gminne, wójt, burmistrz i prezydent miasta oraz upoważnieni pracownicy urzędów miejskich i gminnych, policja oraz Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska. Za naruszenie przepisów grozi mandat w wysokości 500 zł lub grzywna do 5000 zł.

Terminy i koszty

Wszystkie ograniczenia mają obowiązywać przez cały rok. Koszt wdrożenia regulacji ograniczających stosowanie kotłów i ogrzewaczy pomieszczeń niespełniających wymagań oszacowano na 4,5-6 mld zł (do 2023 r.). Na ograniczanie zanieczyszczeń powietrza i rozwój mobilności miejskiej Mazowsze otrzymało 111 mln EUR dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020. Część tych środków przeznaczana jest na wsparcie mieszkańców w likwidacji ogrzewania starymi kotłami i przejścia na ogrzewanie niskoemisyjne.

Na ten moment na terenie województwa trwają prace nad rozbudową systemów pomiarowych smogu oraz Warszawskim Indeksem Powietrza. To system oceny i prognozy zanieczyszczeń powietrza w stolicy, który będzie informował mieszkańców o jakości powietrza w mieście.

Walka ze smogiem w Polsce

Uchwały antysmogowe obowiązują już w Małopolsce i na Śląsku. W pozostałych województwach przyjęto ich projekty (łódzkie, opolskie), trwają prace nad ich ostatecznym kształtem (wielkopolskie, dolnośląskie) lub powołane zostały zespoły robocze do opracowania treści uchwały (m.in. Podkarpacie).

Polska znajduje się w czołówce europejskich krajów o najwyższym poziomie zanieczyszczeń. Średnie roczne stężenie pyłów w powietrzu wynosi 75 mg/m³ - o 25 mg/m³ więcej niż podaje norma (wg danych Europejskiej Agencji Środowiska).

Przeczytaj także: Tauron rozpoczyna projekt „EKO-TATRY"