Toruńskie Wodociągi sp. z o.o. zarządzają siecią kanalizacyjną o łącznej długości ponad 654 km. Na terenie aglomeracji funkcjonują kanały wykonane głównie z cegły oraz z rur betonowych i kamionkowych. Znaczna część kanałów murowanych (z cegły) znajduje się w bardzo dobrym stanie technicznym. Zupełnie inaczej jest w przypadku przewodów z rur betonowych lub kamionkowych, w których występują pęknięcia i ubytki materiału. W wyniku tych uszkodzeń dochodzi do nieszczelności połączeń, korozji czy wrastania korzeni. Ponadto, kiedy stan wód gruntowych jest wysoki, następuje ich infiltracja. To z kolei powoduje szybkie zamulanie rurociągów (i generuje wysokie koszty ich czyszczenia) oraz zwiększenie obciążenia hydraulicznego oczyszczalni.

Jak zapobiec przedostawaniu się zanieczyszczeń z uszkodzonych kolektorów?

Głównymi elementami sieci kanalizacyjnej w Toruniu są kolektory A, B, C, F, A+B. W szczególnie złym stanie jest kolektor B, którego historia budowy sięga początków XX w. W wyniku przeprowadzonej inspekcji tego przewodu stwierdzono niewystarczającą nośność konstrukcji. Zaobserwowano też przerosty korzeni, uszkodzenia korozyjne prętów zbrojeniowych, przecieki wody gruntowej, korozję betonu oraz jego niejednorodną strukturę. Władze miasta, które obawiają się, że zanieczyszczenia zdegradują środowisko gruntowo-wodne, uznały potrzebę remontu kolektora B za pilną.

Umowę na realizację tego zadania podpisano 20 czerwca 2018 r. Wykonawcą zostało konsorcjum firm, którego liderem jest BLEJKAN S.A., a partnerem Terlan sp. z o.o. Najpierw przeprowadzone zostały prace projektowe, a do robót renowacyjnych przystąpiono w lutym 2019 r. Obejmują one odcinki o łącznej długości ponad 5,1 km (5121,5 m), znajdujące się w różnych częściach miasta w ulicach: Bydgoskiej, Matejki, Gałczyńskiego, Odrodzenia, Dąbrowskiego, Wały Gen. W. Sikorskiego, Chrobrego, Olbrachta, Prądzyńskiego, Droga Trzeposka, Zółkiewskiego. Modernizacji poddane będą kanały o różnych kształtach: jajowym (600 × 900 mm – 60 m; 800 × 1200 mm – 1346,50 m; 1000 × 1500 mm – 726 m; 1400 × 1600 mm – 294 m) oraz gruszkowym (1200 × 2000 mm – 1338,5 m; 1200 × 2100 mm – 283,5 m; 2000 × 1900 mm – 562 m; 2300 × 2300 mm – 511 m). Rurociągi posadowione są na głębokościach od 2,5 do 8 m. Po przygotowaniu danego odcinka do renowacji, średnio dzienny postęp robót wynosi około 60 m. Modernizacji podlega kilka odcinków równocześnie, a prace prowadzone są także w nocy.

Do renowacji zdecydowano się zastosować metodę reliningu krótkimi modułami GRP. Dzięki użyciu tego sposobu na odnowę podziemnej infrastruktury zapewniona ma być wystarczająca nośność konstrukcji, kanały jednocześnie będą uszczelnione oraz uodpornione na wpływ wód gruntowych. W rezultacie zwiększy się poziom bezpieczeństwa pracy sieci kanalizacyjnej. Wybór metody bezwykopowej oznacza też, że do minimum zredukowane zostaną utrudnienia komunikacyjne oraz potencjalne kolizje z innymi robotami. Jest to szczególnie istotne dla Torunia, ponieważ obecnie w mieście realizowanych jest wiele innych inwestycji budowlanych. Prace renowacyjne wykonywane są w kooperacji z drogowcami. Specjalnie prowadzone są odcinkami w różnych częściach miasta, ponieważ dzięki takiej organizacji dany fragment sieci odnowiony jest jeszcze zanim w tym miejscu pojawi się nowa drogowa nawierzchnia.

Pracy w Toruniu jest znacznie więcej

Na remoncie samych betonowych rurociągów zadanie się nie kończy. Zaplanowano również modernizację 66 studni i 10 komór oraz wymianę i uzupełnienie stopni złazowych wraz z regulacją wysokościową. Ponadto wykonawcy zobowiązani są uszczelnić włączenia kanałów, do czego zastosowane będą kształtki: kapeluszowe (kanały o średnicach do 600 mm) oraz systemowe (powyżej 600 mm). Do ich obowiązku należy też wykończenie sześciu kominków rewizyjnych oraz włączeń przyłączy, a także podniesienie krawędzi przelewowej w studni kanalizacyjnej przy ul. Chrobrego i naprawa żelbetowej konstrukcji odciążającej nad kanałem w ul. Odrodzenia (wraz z zamknięciem uszkodzenia kanału). W umowie przewidziano również montaż korytek instalacyjnych na istniejących przewodach światłowodowych oraz nowych rur osłonowych. W pierwszym przypadku na długości niemal 5 km, w drugim – około 5,5 km.

Wszystkie prace mają być zakończone w ciągu 30 miesięcy od dnia podpisania umowy. Dotychczas roboty przebiegają zgodnie z harmonogramem, a stan ich zaawansowania wynosi około 25%.