Marek Cała urodził się 4 lutego 1968 roku w Chrzanowie. Studia na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie ukończył w 1992 roku. W tym samym roku podjął pracę na stanowisku asystenta w Katedrze Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii AGH. Jesienią 1997 roku obronił z wyróżnieniem pracę doktorską dotyczącą problematyki mechanizmu współpracy kotwi z górotworem o zróżnicowanej budowie geologicznej. Obecnie Marek Cała kontynuuje pracę na AGH jako pracownik naukowo-dydaktyczny na stanowisku profesora. Tematyka zastosowania kotwi w budownictwie podziemnym była przedmiotem projektu badawczego finansowanego przez Komitet Badań Naukowych, którego Marek Cała był kierownikiem. Począwszy od tego okresu w kręgu jego zainteresowań pojawiają się zarówno zagadnienia związane z geomechaniką jak i geotechniką. Obecnie zajmuje się problematyką stateczności zboczy i konstrukcji oporowych. Marek Cała brał czynny udział przy realizacji kilkunastu krajowych i europejskich projektów badawczych i celowych.

Dorobek naukowy profesora Cały stanowi ponad 90 publikacji w czasopismach, materiałach konferencyjnych krajowych i zagranicznych oraz jedna monografia. Swoje prace przedstawiał m.in. na międzynarodowych konferencjach, które miały miejsce w Australii, Austrii, Brazylii, Czechach, Francji, Hiszpanii, Kanadzie, Niemczech, Słowacji i Turcji. Oprócz wyżej wspomnianych prac, Marek Cała jest także autorem i współautorem ponad 250 opracowań wykonanych dla potrzeb przemysłu. Jednocześnie doktor Cała prowadzi wykłady, ćwiczenia audytoryjne, projektowe oraz zajęcia terenowe ze studentami Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH, z przedmiotów mechanika gruntów, geotechnika, budowle ziemne, mechanika górotworu oraz tunelowanie. Jest promotorem kilkudziesięciu prac magisterskich oraz inżynierskich na kierunkach kształcenia: budownictwo, inżynieria środowiska oraz górnictwo i geologia, prowadzonych na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii. Za osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej doktor Marek Cała otrzymał pięciokrotnie nagrodę Rektora AGH.

W latach 2002-2005 Marek Cała pełnił funkcję Zastępcy Kierownika Katedry Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki, a od 2005 roku pełni funkcję Pełnomocnika Kierownika Katedry ds. współpracy z przemysłem i zagranicą. Od roku 2008 pełni funkcję prodziekana Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii ds. nauki, finansów i rozwoju. Od 1999 roku jest Sekretarzem Sekcji Mechaniki Górotworu PAN. Jest także członkiem International Society for Rock Mechanics (ISRM). Profesor Cała jest przewodniczącym Oddziału Małopolskiego Polskiego Komitetu Geotechniki i posiada certyfikat PKG. Od 2008 roku Marek Cała jest Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego cyklicznej konferencji Zimowa Szkoła Mechaniki Górotworu i Geoinżynierii (w 2010 roku odbyła się XXXIV jej edycja).