• Po likwidacji kotłów węglowych od 2029 r. dopuszczone byłyby instalacje biomasowe
• Na razie nad zakazem palenia węglem działają gminy Skawina i Zabierzów
• Wytyczne samorządu są jasne: to sposób na likwidację smogu

Bez węgla powietrze będzie czystsze

Gminy wokół Krakowa formalnie od lat działają na rzecz poprawy jakości powietrza, jednak efektów do tej pory nie widać. Jednak opublikowane w marcu 2021 r. wytyczne małopolskiego samorządu dotyczące wprowadzania lokalnych uchwał antysmogowych w województwie, wskazują, że odejście od węgla jest najlepszym rozwiązaniem by oczyścić atmosferę.

Szefowie gmin tzw. krakowskiego obwarzanka zamierzają przeprowadzić debaty z mieszkańcami, uzgodnić warunki i wyjątki, by ostatecznie doprowadzić w 2029 r. do zakazu spalania węgla.

Stopniowa eliminacja kotłów

Program ochrony powietrza nakłada obowiązek likwidacji kotłów bezklasowych do końca 2022 r. Do końca 2026 r. trzeba będzie wymienić kotły klasy 3. i 4. Biorąc pod uwagę, że na kolejne urządzenia grzewcze zasilane węglem nie przewiduje się dotacji ze środków publicznych, dojdzie do rezygnacji z paliwa, które w największym stopniu przyczynia się do powstawania szkodliwego smogu.

Biomasa po węglu

Władze gmin, opierając się o wytyczne, zamierzają przeprowadzić dyskusję o zakazie stosowania węgla od 2029 r. Dłużej będą mogły działać kotły na biomasę spełniające wymogi klasy 5. Można też będzie użytkować bezterminowo instalacje biomasowe spełniające wymagania ekoprojektu. Zakazy stosowania węgla do ogrzewania byłyby wprowadzane uchwałami antysmogowymi podejmowanymi indywidualnie przez rady poszczególnych gmin.

Źródło: UM Krakowa

Debaty z mieszkańcami

W dalszej kolejności zakaz stosowania węgla wymaga zatwierdzenia przez Sejmik Województwa Małopolskiego. Jednak, by móc z sukcesem zrealizować plan, nieodłącznym elementem procesu jest partycypacja społeczna i przeprowadzenie debat z mieszkańcami, a wprowadzane zmiany powinny odbywać się przy zwiększaniu świadomości społecznej w zakresie jakości stosowanego paliwa oraz wsparciu przez samorządy mieszkańców w tych działaniach – czytamy w komunikacie.

Wsparcie eliminacji kotłów

Zachętą do odejścia od szkodliwego paliwa ma być rozwój sieci gazowej oraz wsparcie alternatywnych form ogrzewania. Dodatkowym impulsem byłaby możliwość skorzystania z dopłat ze środków unijnych. Bez nich, jak twierdzą gminne władze, zielona transformacja nie będzie możliwa. Liczą, że jeszcze w tym roku Urząd Marszałkowski Urząd Marszałkowski poinformuje o wysokości i zasadach przyznawania dotacji dla odnawialnych źródeł energii w ramach kolejnej perspektywy finansowej Unii Europejskiej.

Kraków chce współpracować

Kraków chętnie podzieli się swoimi doświadczeniami w skutecznym wprowadzaniu uchwały antysmogowej. Chciałbym, żeby ta kadencja przyniosła rozstrzygnięcia w kwestii zakazu palenia węglem również w gminach sąsiadujących z Krakowem – mówi prezydent miasta Jacek Majchrowski.

Działania na rzecz jakości powietrza

Pierwsze gminy, które podjęły działania na rzecz likwidacji niskiej emisji to Skawina i Zabierzów. Rada pierwszej gminy w 2019 r. pojęła uchwałę w sprawie akceptacji dla działań zmierzających do wprowadzenia zakazu montażu źródeł ciepła na paliwa stałe w nowych budynkach oddawanych do użytkowania na jej terenie, jednak sejmik wojewódzki jej nie przyjął. W kwietniu radni zaplanowali pierwsze czytanie uchwały prowadzącej do całkowitego zakazu palenia węglem. Z kolei w gminie Zabierzów rada w marcu podjęła rezolucję na temat wprowadzenia zakazu spalania węgla w kotłach od 2029 r.

Przeczytaj także: Miasta z trującym powietrzem – ranking