Przenoszenie koronawirusa i jego zwalczanie

Koronawirusem COVID-19 można się zarazić podczas bliskiego kontaktu. Granica to około 2 m. Przenoszenie wirusów odbywa się drogą kropelkową podczas kichania lub kaszlu, w taki sposób jak w przypadku znanych gryp sezonowych. Jednak zdarza się, że wirusy są zakaźne jeszcze przed pojawieniem się objawów. W przypadku nowego koronawirusa wystarczy dotknięcie zakażonej powierzchni i dotknięcie palcami twarzy – ust, nosa, oczu. Nie jest jasne, czy wirusy zawieszone w powietrzu lub rozpylane z wody pozostają zakaźne, jednak Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób zaleca ostrożność do momentu, kiedy badania wykażą, czy inne drogi przenoszenia są zakaźne czy nie.

2019-nCoV na materiałach i powierzchniach, np. metalowych, szklanych czy ze sztucznego tworzywa pozostaje aktywny do dziewięciu dni. W temperaturach powyżej 30°C jego trwałość jest krótsza.

Według Amerykańskiej Federacji Środowiska Wodnego (ang. Water Environmental Federation – WEF) COVID-19 da się skutecznie unieszkodliwić dezynfekując powierzchnie etanolem (62–71%), nadtlenkiem wodoru 0,5% i 0,1% podchlorynem sodu w ciągu jednej minuty. Inne środki są mniej skuteczne.


COVID-19 w ściekach

Koronawirus występuje w ściekach, tak jak inne wirusy. WEF przyjmuje możliwość zarażenia przez żywność i fekalia. Sugeruje, że standardowe praktyki dezynfekcji systemu ścieków komunalnych i chlorowania mogą być wystarczające do kontroli wirusa, pod warunkiem, że monitoruje się wolny chlor, aby upewnić się, że nie został on wyczerpany. Poprzednie badania nad trwałością innych koronawirusów i SARS w ściekach wskazują, że w przypadku braku dezynfekcji wirus może przetrwać w ściekach od kilku godzin do kilku dni – czytamy w informacji opracowanej przez Klarę Ramm, eksperta Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” (IGWP).

Natomiast wszelkie wirusy znajdujące się w ściekach są w znacznym stopniu usuwane podczas oczyszczania ścieków.

Ryzyko dla pracowników oczyszczalni

Koronawirus 2019-nCoV obecny w odchodach powoduje ryzyko zawodowe dla pracowników oczyszczalni ścieków, jednak na razie brakuje dowodów wystarczających, by określić jego poziom. Pewne jest, że, jak czytamy w opracowaniu, przestrzeganie dobrych praktyk higienicznych podczas prac przy systemach kanalizacyjnych i przy oczyszczaniu ścieków zapewni skuteczną ochronę przed narażeniem na działanie wirusa.

Obecność koronawirusa w systemie kanalizacyjnym może wzrosnąć w przypadku prowadzonej w specjalnych obiektach kwarantanny. Jego poziom będzie zależał od liczby zakażonych i proporcji, w jakiej wirusy są rozsiewane w ich kale. Ale w większości przypadków wydalane wirusy rozproszą się w kanalizacji i będę niewielkim ryzykiem dla pracowników.

Według Departamentu Pracy Stanów Zjednoczonych koronawirusy są podatne na takie same warunki dezynfekcji w placówkach służby zdrowia jak inne wirusy, dlatego też oczekuje się, że obecne warunki dezynfekcji w oczyszczalniach ścieków będą wystarczające. Obejmuje to warunki dla praktyk takich jak utlenianie podchlorynem i kwasem nadoctowym, a także inaktywację poprzez zastosowanie promieniowania ultrafioletowego. Nie ma dowodów wskazujących na to, że konieczne są dodatkowe, specyficzne dla COVID-19 zabezpieczenia dla pracowników zajmujących się gospodarką ściekową, w tym w zakładach oczyszczania ścieków – czytamy w opracowaniu.

Oczyszczalnie ścieków powinny kontrolować przestrzeganie przez pracowników rutynowych praktyk służących unikaniu kontaktu ze ściekami. W tym celu potrzebne są także kontrole inżynieryjne i administracyjne, stosowanie bezpiecznych metod pracy i korzystanie ze środków ochrony indywidualnej wymaganych podczas wykonywania zadań roboczych przy obsłudze nieoczyszczonych ścieków.

Inni pracownicy branży wod-kan

Jako środek zapobiegawczy, przedsiębiorstwa powinny przedstawić wytyczne dotyczące zarządzania tym szczególnym ryzykiem. Nie wydaje się, by wirus mógł dobrze przetrwać w środowisku i może być bardzo skutecznie wyeliminowany przez uzdatnianie wody, szczególnie chlorowanie. Niezależnie od drogi przenoszenia, osoby odwiedzające nieruchomości klientów (np. hydraulicy, inspektorzy z urzędu) mogą być narażeni na zwiększone ryzyko w miejscach, w których osoby te są lub mogą być zakażone. Jako środek zapobiegawczy rozsądne byłoby, aby przedsiębiorstwa wodne przygotowały wytyczne dla pracowników dotyczące wizyt w gospodarstwach domowych – czytamy w komunikacie.

Po bezpośrednim kontakcie ze ściekami należy:

  • dokładnie przepłukać oczy, jeśli doszło do takiego kontaktu,
  • umyć uszkodzoną skórę wodą i mydłem,
  • zdezynfekować ubranie robocze 0,05% roztworem chloru,
  • dopilnować kontroli pracownika po niebezpiecznym zdarzeniu, szczególnie gdy doszło do otarć lub skaleczeń.

Przeczytaj także: Czy targi IFAT się odbędą?