Temat oczyszczania ścieków komunalnych i jego znaczenia dla zlewniowej ochrony wód w Polsce był przedmiotem rozważań prof. Marka Gromca podczas konferencji pn. „Woda. Ścieki. Osady. Problemy i propozycje rozwiązań”, organizowanej przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie” w dniach 15–16 stycznia . Zasady ochrony wód określono w dyrektywie 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 listopada 2000 r. w sprawie ustalenia ram dla działalności Wspólnoty w dziedzinie polityki wodnej, zwanej Ramową Dyrektywą Wodną (RDW), która weszła w życie w dniu 22 grudnia 2000 r.

Profesor zwrócił uwagę na fakt, że zanieczyszczenia organiczne, szczególnie związki organiczne rozkładalne biologicznie, znajdujące się na ostatnim miejscu wskaźnikowej listy najważniejszych zanieczyszczeń RDW, stanowią ważną formę zagrożenia dla wód w Polsce. Ograniczanie ich ilości to jeden z naszych priorytetów, bo dotyczy nadrabiania zaległości w tym zakresie względem innych krajów unijnych. Dzięki m.in. dotacjom z UE całkiem dobrze radzimy sobie z tym problemem.
Dyrektywa unijna główny nacisk natomiast kładzie obecnie na zagrożenia powodowane przez organiczne zanieczyszczenia refrakcyjne, nieulegające rozkładowi biologicznemu lub rozkładane w niewielkim stopniu, oraz trwałe zanieczyszczenia organiczne oraz organiczne substancje toksyczne. Lista tych zagrożeń wraz z postępem cywilizacyjnym będzie się rozwijać w miarę rozpoznawania sytuacji w tym zakresie. Jednym z najbardziej istotnych zagrożeń jest rosnąca lista organizmów chorobotwórczych o wysokiej patogenności, które nie poddają się inaktywacji za pomocą konwencjonalnych sposobów dezynfekcji. Stale rośnie też zagrożenie związane z przedostawaniem się do wód nowych rodzajów zanieczyszczeń, szczególnie substancji farmakologicznych czy wykorzystywanych w rolnictwie i przemyśle.

Jeśli chodzi o oczyszczanie ścieków komunalnych, realizowane w oparciu o Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK), to zadania w tym zakresie, do których Polska się zobowiązała w traktacie akcesyjnym, mamy wykonać do grudnia 2015 r. dla aglomeracji co najmniej 2000 RLM. Aktualnie przygotowywana jest czwarta aktualizacja tego programu, ponieważ wiadomo, że do pierwotnych założeń wiele nam jeszcze brakuje. Natomiast, jak powiedział prof. Gromiec, zrealizowanie KPOŚK w Polsce nie kończy problemu ochrony wód przed zanieczyszczeniem i wojny o czystą wodę, ale go rozpoczyna i w zasadniczy sposób wspiera.

Wdrażanie nowoczesnych technologii uzdatniania wody to jeden z głównych czynników kształtujących dalszy rozwój cywilizacyjny. Technologie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych powinny nadążać za pojawianiem się coraz to nowych zanieczyszczeń oraz za nowymi strategiami ochrony zasobów wodnych.

Prof. Gromiec wskazał na konieczność opracowania Krajowego Programu Zagospodarowania Komunalnych Osadów Ściekowych osobno lub jako uzupełnienie KPOŚK.

Zgodnie z celem podstawowym prawodawstwa wyrażonego w RDW w krajach członkowskich osiągnięcie dobrego stanu wód ma nastąpić do końca 2015 r. Jak dobitnie powiedział prelegent, Polska wpisała do Prawa wodnego precyzyjnie powyższy termin, przyjmując datę 22 grudnia 2015 r. i na tym precyzja wykonania RDW się skończyła. W związku z tym należy zweryfikować krajową politykę wodną. Postawił jednak tezę, że w przypadku Polski, osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych może nastąpić najwcześniej do końca 2027 r., o ile nie zajmie jeszcze więcej czasu.