Prezes przypomniał, że Wody Polskie powstały z dniem 1 stycznia br.: jest to nowa organizacja, w fazie rozwojowej, zbudowana w związku z niezbędną reformą gospodarki wodnej. Jak ocenił Daca, do tej pory gospodarka wodna była niedofinansowana i dysfunkcyjna, a zarządzanie nią było rozproszone w rękach wielu podmiotów administracyjnych.


Wdrożenie reformy wiązało się też z koniecznością wprowadzenia w życie unijnej dyrektywy wodnej. Obecnie minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej odpowiada za wszystkie dziedziny związane z wodą: gospodarkę morską, gospodarkę wodną, żeglugę śródlądową i rybołówstwo.

Aktualnie w Wodach Polskich pracuje około pięciu tysięcy pracowników, z czego połowa przeszła do tej instytucji z administracji samorządowej.


W najbliższym czasie prezes Wód Polskich planuje audyt wszystkich jednostek, „bilans otwarcia”, który zostanie przeprowadzony przez wyspecjalizowaną jednostkę zewnętrzną. Kontrola dotyczyć będzie zarówno zatrudnienia w jednostkach – również z powodu konieczności świadczenia przez część pracowników usług na rzecz nowo powstałych regionalnych zarządów – jak i mienia Skarbu Państwa, nad którym Wody Polskie mają sprawować pieczę.

Decyzje administracyjne rozpatrywane na bieżąco - ale nie wszystkie 

Jeżeli chodzi o decyzje, dokumenty administracyjne, które spływają do nas na bieżąco – są rozpatrywane i tutaj nie ma żadnych u nas zastojów, natomiast zgodnie z ustawą Prawo wodne przejęliśmy dokumenty administracyjne, które zostały wszczęte przez jednostki samorządowe; nie zostały jeszcze dokończone i powiem, że jest to bardzo duża skala: kilkaset spraw na jednostkę administracyjną – mówił Daca. 

Czy pensje pracowników administracji wodnej wzrosną?

Już ponad rok temu obecny prezes Wód Polskich, na polecenie Marka Gróbarczyka, ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, zwizytował jednostki administracji wodnej w terenie. Teraz przyznał, że te spotkania z pracownikami dały mu obraz kondycji jednostek, a także problemów, z jakimi mierzą się pracownicy, np. niskich wynagrodzeń. Po przeprowadzeniu bilansu kosztów zatrudnienia prezes przesłał dyrektorom regionalnych zarządów gospodarki wodnej (RZGW) nowe limity finansowe, dzięki którym pensje pracowników mogą wzrosnąć.

Jak zaznaczył prezes: jesteśmy gospodarstwem wodnym w fazie rozwoju, z dużym potencjałem, wynikającym również z poboru opłat za wodę. W tym zakresie też się dopiero organizujemy, ale pierwsze środku już wpływają na nasze konto. Część środków będziemy przeznaczać na poprawę warunków finansowych pracowników. To będzie dla nas zadanie priorytetowe. 

Daca nadmienił, że w planie finansowym PGW Wód Polskich widnieje zapis o 58 mln zł deficytu, to jednak nie będzie wpływało na pracę przedsiębiorstwa i realizację zadań.

Opłaty za usługi wodne – stałe i zmienne

Jako kolejny głos zabrał wiceprezes Wód Polskich, Mateusz Balcerowicz, aby przedstawić szczegółowe informacje dot. opłat za usługi wodne. Na początku przypomniał o zmianie systemowej wprowadzonej przez prawo wodne, zgodnie z którym opłaty za usługi wodne wydzielone zostały z opłat środowiskowych, a także o różnicy pomiędzy opłatami stałymi i zmiennymi. 

Opłaty stałe wynikają z udzielonych pozwoleń wodno–prawnych lub pozwoleń zintegrowanych – mówił Balcerowicz – natomiast opłaty zmienne dotyczą tego, co użytkownik wody wykorzystuje w okresie rozliczeniowym. 

Dlaczego jest to tak istotne? Otóż w 2018 r. użytkownicy wód zapłacą podwójnie – najpierw, według starego systemu wynikającego z prawa ochrony środowiska, za 2017 r. Pieniądze trafią do urzędów marszałkowskich,a te rozdystrybuują środki do odpowiednich funduszy (wojewódzkich, powiatowych, gminnych). Jednocześnie Wody Polskie wdrożą system usług wodnych za 2018 r.; on już działa w nowej wersji, dostosowanej do ustawy Prawo wodne. 

Użytkownicy wód, którzy będą zobowiązani do uiszczenia opłat stałych (rocznych), zostaną powiadomieni o tym w lutym br. 

Opłata zmienna będzie wprowadzana w drugiej kolejności. Będzie miała charakter kwartalny i będzie obliczana albo na podstawie pozwoleń wodno–prawnych, albo na podstawie kontroli gospodarowania wodami, przeprowadzanej przez pracowników Wód Polskich. Pierwsze powiadomienia o opłatach pojawią się na koniec I kwartału br.

Liczymy na współpracę użytkowników wód w zakresie opłat, gdyż – zgodnie z prawem wodnym – przysługuje im prawo do reklamacji – powiedział wiceprezes Wód Polskich.

Balcerowicz zwrócił uwagę także na to, że GWP finansowane będzie z dwóch źródeł: dotacji budżetowych i przychodów własnych;  tego właśnie powodu władzom gospodarstwa zależy na tym, aby wszyscy użytkownicy wód mieli świadomość tego, iż użytkowanie to wiąże się z opłatami, tj. partycypacją w kosztach utrzymania systemu. 

W dalszej części konferencji, odpowiadając na pytania zgromadzonych dziennikarzy, prezes Daca zaapelował o 100 dni spokoju na przeprowadzenie wszystkich potrzebnych działań.

Wnioski taryfowe – za mniej niż 1,5 miesiąca mija termin ich złożenia

12 marca br. mija termin 90 dni, kiedy wnioski taryfowe powinny trafić do Wód Polskich. W każdym RZGW utworzono wydział taryf, a także wydział, który koordynuje to zadanie w ramach krajowego zarządu (KZGW). Pracownicy wydziałów zostali odpowiednio przeszkoleni w zakresie oceny wniosków taryfowych. Niemniej obecnie nie ma jeszcze wzoru takiego wniosku, ma się on ukazać w rozporządzeniu taryfowym. Na razie działamy na projekcie rozporządzenia – mówił Balcerowicz – to na podstawie tego projektu nauczyliśmy pracowników w jaki sposób obsługiwać system. 

Czy Wody Polskie zajmą się żeglugą śródlądową?

W MGMiŻŚ są plany rozwoju śródlądowych dróg wodnych, zakładające udział finansowy Wód Polskich nawet na poziomie 30% – aktualnie jednak prezes PGW wstrzymuje się od komentarza na ten temat, zauważając, że są to plany hipotetyczne, a skala przychodów Wód Polskich nie jest jeszcze znana.

Informatyczny System Osłony Kraju

Prezesi zostali zapytani też o kwestię realizacji i wdrożenia Informatycznego Systemu Osłony Kraju (ISOK). Prezes Daca poinformował, że jest to jeden z priorytetów działania PGW. Aktualnie postępują działania zmierzające do doprowadzenia do ugody z wykonawcą dot. realizacji tego programu. Daca przewiduje, że kwestia ISOK zostanie rozwiązana w ciągu najbliższych sześciu miesięcy.

Przeczytaj także: Wnioski taryfowe – IGWP pisze do ministra