Raport, o którym mowa, wydany został w marcu 2013 r., natomiast badaniami objęto lata 2006–2011. Skontrolowano resorty gospodarki oraz skarbu państwa, kancelarię premiera, a także spółki PGNiG, Gaz-System oraz Polskie LNG. Celem kontroli była ocena skutków podpisania umów na dostawy gazu z kierunku wschodniego oraz budowy terminalu LNG w Świnoujściu.

NIK negatywnie oceniła działania ministra gospodarki, który negocjował umowy dotyczące dostaw gazu w ramach kontraktu jamalskiego. Pertraktacje z Rosją prowadzone były, zdaniem Izby, bez umocowania w postaci zatwierdzonej instrukcji negocjacyjnej, zaś po jej zatwierdzeniu część uzgodnień miała być niezgodna z wiążącymi wytycznymi. Jako jedną z przyczyn nieskuteczności negocjacji kontrolerzy wskazują niewłaściwą współpracę między ministrem gospodarki a PGNiG.

Jednocześnie Izba zaznacza, iż ma świadomość silnej presji, pod jaką prowadzone były działania w tym obszarze, a które wynikały z monopolistycznej pozycji rosyjskiego Gazpromu jako dostawcy gazu dla naszego kraju. Pokłosiem tego stanu rzeczy był brak poprawy warunków importu surowca na koniec pierwszej dekady XXI w.

Negocjacje rządu polskiego z rządem rosyjskim w latach 2009–2010 w sprawie dostaw gazu ziemnego do Polski w ramach kontraktu jamalskiego były podjęte przez stronę polską bez przygotowania merytorycznego. Działania niezgodne z przepisami na etapie wstępnym oraz w trakcie negocjacji, brak właściwej współpracy podmiotów uczestniczących w negocjacjach oraz niewykorzystywanie w negocjacjach posiadanych argumentów obniżyły – i tak ograniczone w sytuacji praktycznego monopolu Gazpromu na dostawy gazu do Polski – możliwości skutecznego negocjowania warunków tych dostaw – czytamy w raporcie.

Pozytywnie oceniono natomiast realizację inwestycji w Świnoujściu. Przygotowania do budowy terminalu LNG prowadzone były poprawnie, choć zanotowano nieznaczne opóźnienie. Wynikało ono z zaniechania przez ministra gospodarki działań legislacyjnych w 2008 r.

Przeczytaj także: NIK negatywnie o realizacji polskiego programu energetyki jądrowej