Jak informuje Ministerstwo Skarbu Państwa, plan działań szefa resortu dotyczący górnictwa i elektroenergetyki opiera się na pięciu filarach.

Restrukturyzacja spółek węglowych

Spółki węglowe zmieniają systemy sprzedaży, organizację pracy, optymalizują posiadany majątek i zasoby ludzkie. Pierwsze efekty tych działań są już widoczne. KHW we wrześniu zanotowała pierwszy od dawna zysk netto w wysokości 12 mln zł, związkowcy Jastrzębskiej Spółki Węglowej porozumieli się z zarządem o rezygnacji z części dodatków do wynagrodzenia, co przyniesie spółce 700 mln zł oszczędności rocznie i pozwoliło zarządowi podjąć negocjacje o restrukturyzacji długu.

Działania zarządu Kompanii Węglowej przynoszą systematyczny spadek kosztów. O ile na początku 2015 r. koszt wydobycia 1 tony węgla wynosił blisko 300 zł, to obecnie jest to już 233 zł, a na koniec roku ma wynieść około 220 zł. Restrukturyzacji poddawane są także kopalnie znajdujące się w Spółce Restrukturyzacji Kopalni. W samej kopalni Brzeszcze, gdzie w maju 2015 r. zatrudnienie wyniosło 2084 osoby, na urlopy górnicze i jednorazowe odprawy zdecydowało się już 408 osób, a kolejne 81 czeka na rozpatrzenie ich wniosków.

Łączenie sektora węglowego z energetyką

Takie związki już w Polsce funkcjonują. Poznańska Enea jest w trakcie przejmowania na giełdzie pakietu kontrolnego w Lubelskim Węglu Bogdanka. W swojej grupie Tauron ma dwie dobrze funkcjonujące kopalnie – Janina i Sobieski - które zapewniają mu około 40% potrzebnego surowca. Dziś podpisał również umowę przedwstępną na zakup części kopalni Brzeszcze z atrakcyjnym pokładem 510, dzięki której zapewni sobie własny dostęp do połowy potrzebnego surowca.

"Przyszłością polskiej energetyki jest tworzenie silnych koncernów paliwowo-energetycznych, posiadających własne zasoby surowcowe, jak również zdolnych do konkurencji o klienta na zagranicznych rynkach. Tworzenie takich koncernów to proces czasochłonny, ale musi być przeprowadzony w sposób bezpieczny dla spółek i ich akcjonariuszy. Jest jednak uzasadnione, bo polska energetyka jest związana z węglem, węgiel będzie jej podstawowym źródłem energii przez co najmniej kilka dekad" – powiedział Andrzej Czerwiński, minister Skarbu Państwa.

Elementem tego filaru jest także stworzenie Nowej Kompanii Węglowej. Jej bazą będzie Towarzystwo Finansowe Silesia, które ma zgodę Rady Ministrów na wniesienie do niej Kompanii Węglowej oraz niewielkich pakietów akcji trzech spółek (PGNiG, PGE i PZU) o wartości 1,4 mld zł. To dociążenie majątkowe ma uwiarygadniać TF Silesia jako partnera do restrukturyzowania węgla w oczach banków.

Zwiększanie zapotrzebowania na węgiel

MSP wspiera rozwój nowoczesnych technologii używających węgla do innych celów, niż spalanie. W zeszłym tygodniu Grupa Azoty podpisała porozumienie z AGH o współpracy przy wdrażaniu do przemysłu nowych technologii. Program Grupy Azoty przewiduje budowę instalacji do zgazowania węgla, która jest w stanie zużyć rocznie blisko 1 mln ton węgla. Podobne porozumienie podpisała Agencja Rozwoju Przemysłu – z Głównym Instytutem Górnictwa i Instytutem Chemicznej Przeróbki Węgla. To spełnienie obietnicy danej Śląskowi w Programie Śląsk 2.0.

Zmiany w prawie, które ustabilizują energetykę

Rząd chce wprowadzić dwie ustawy stabilizujące rynek. Pierwsza - o rynku mocy, pozwoli budżetowi państwa wspierać elektrownie w utrzymywaniu mocy wytwórczych, żeby użyć ich w razie wyższego zapotrzebowania. Druga ustawa o inteligentnych sieciach pozwoli odbiorcom płacić mniej za prąd zużywany poza szczytem. To odciąży sieć w szczycie i pozwoli na zmniejszenie rachunków.

Program Śląsk 2.0.

Restrukturyzacja górnictwa będzie wymagała zmniejszenia liczby pracujących w tym sektorze. Dlatego regionowi potrzebne wsparcie na budowę infrastruktury i rozwój biznesów innych niż związane z górnictwem. Program Śląsk 2.0. przewidział na takie działania 9,5 mld zł.