Problemów do rozwiązania nie brakuje – świat nieustannie podejmuje działania zmierzające do zbalansowania cyklu wody, właściwej regulacji rzek, redukcji zanieczyszczeń oraz zminimalizowania wpływu zmian klimatycznych na środowisko i życie człowieka.

Jak podaje ONZ, aż 2,1 mld ludzi już teraz nie ma swobodnego dostępu do wody pitnej. Do roku 2050, kiedy liczebność ludzi na Ziemi wzrośnie o kolejne 2 mld, globalny popyt na wodę zwiększy się o 30%.


Zużycie wody

Aż 70% wody wykorzystywane jest przez rolników, w większości do nawadniania pól. 20% pozostałej ilości wody zużywa przemysł – w szczególności energetyka i działy związane z różnego rodzaju produkcją towarów.

Jedynie 10% zasobów wykorzystywanych jest w gospodarstwach domowych, z czego zużycie wody pitnej to mniej niż 1%.

Dostęp do wody

Obecnie około 1,9 mld ludzi żyje na terenach ubogich w wodę, jednak do 2050 r. liczba ta może wzrosnąć do około 3 mld.


Jakość wody

Około 1,8 mld ludzi używa niezabezpieczonych przed zanieczyszczeniami źródeł wody pitnej. Ponad 80% ścieków wytwarzanych przez ludzi na całym świecie wpływa ponownie do wód nieoczyszczonych.


Klimat i środowisko

Kataklizm w postaci powodzi zagraża na świecie 1,2 mld ludzi – w ciągu najbliższych 30 lat liczba ta może wzrosnąć do 1,6 mld osób, czyli do niemal 20% populacji. Już teraz około 1,8 mld ludzi dotykają zjawiska degradacji środowiska i pustynnienia terenów. Co najmniej 65% lasów jest w stanie degradacji.

Szacuje się, że 64–71% naturalnych terenów podmokłych zniknęło w ciągu ostatnich 120 lat w wyniku działalności człowieka. Gleba uprawna traci od 25 do 40 mld ton poziomu próchnicznego rocznie, przez co traci zdolność do regulacji poziomu wody, węgla i substancji odżywczych i jałowieje, a zbiory są coraz mniej obfite.

Jak rozbudować infrastrukturę wod-kan? Istnieją naturalne rozwiązania

Czym są naturalne rozwiązania (ang. NBS – nature-based solutions)? Zarządzanie dostępnością wody i jej jakością należy rozpocząć od ponownego zalesiania odpowiednich terenów, ponownego włączenia rzek do rozlewisk i budowy buforów wegetacyjnych. W ten sposób w naturalny sposób można zbudować system zarządzania glebami, terenami podmokłymi, rzekami i jeziorami.

UN-Water podkreśla, że rozwiązania NBS to nie panaceum na światowy kryzys, ale innowacyjne i opłacalne opcje wsparcia starzejącej się infrastruktury eksploatowanej przez branżę wodociągowo-kanalizacyjną.


Retencja wody jest możliwa nie tylko poprzez budowę zbiorników – warto wykorzystać naturalne tereny podmokłe czy też nawadniać gleby, zamiast budować tzw. „szarą infrastrukturę”, np. tamy.

Zanieczyszczenia doprowadzające do erozji gleby uprawnej mogą być np. redukowane poprzez uprawę konserwującą, obejmującą proces mulczowania, tj. pokrywanie powierzchni gleby materią organiczną.

Można zminimalizować ryzyko powodzi poprzez budowę buforów przybrzeżnych oraz poprzez łączenie rzek z rozlewiskami.


Te i wiele innych sposobów, znanych jako „zielona infrastruktura” (naturalne lub półnaturalne systemy o efektywności podobnej do sztucznie wytworzonych systemów), mają więcej zalet niż tylko te wyżej wymienione. Na przykład tereny podmokłe mogą zostać wykorzystane jako źródło biomasy, z której można wyprodukować energię elektryczną czy cieplną.

ONZ, poprzez UN-Water, chce przez rozwiązania NBS osiągnąć jeden cel główny: zapewnić dostępność i wsparcie w zarządzaniu wodą i siecią sanitarną dla wszystkich ludzi.

Agenda ONZ opublikowała film przygotowany specjalnie w związku z obchodami Światowego Dnia Wody 2018.

Światowy Dzień Wody w polskich miastach

Z okazji Światowego Dnia Wody w wielu polskich miastach zorganizowano imprezy tematyczne, takie jak VI Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna z cyklu ,,Innowacyjność w wodociągach i kanalizacji" (organizator: MPWiK w Warszawie), warsztaty „To się w ścieku nie mieści!" i „Rodzinne warsztaty na Dzień Wody" (organizator: Wodociągi Krakowskie) czy „Rodzinny dzień wody z MPWiK” w Kinie Nowe Horyzonty (organizator: MPWiK Wrocław).


Jak pocieszają autorzy unijnych raportów, większa część mieszkańców Unii Europejskiej (UE) ma dostęp do wody pitnej o wysokiej jakości (około 89%). Niemal 100% wody pitnej, dostarczanej przez duże przedsiębiorstwa wodociągowe, jest bezpieczne do spożycia. Mimo to, urzędnicy nie ustają w wysiłkach poprawy tych wyników. 31 stycznia br. w Brukseli komisarz ds. środowiska Karmenu Vella i wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans przedstawili główne założenia zmienionej dyrektywy w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia.


Dyskusje na temat zagadnień związanych z gospodarowaniem wodą, ściekami, odpadami i surowcami będą częścią międzynarodowych Targów IFAT, które odbędą się w tym roku w dniach 14–18 maja w Monachium (Niemcy).


UN-Water powstała w 2003 r.; jej zadaniem jest koordynowanie działań ONZ oraz podmiotów międzynarodowych w zakresie prac nad kwestiami dotyczącymi wody i systemów sanitarnych.

Przeczytaj także: Ryby, małże i bakterie w służbie ZWiK Łódź [zdjęcia, wideo]