Biorąc pod uwagę zanieczyszczenie powietrza PM₁₀, PM_2,5 oraz B(a)P, Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej (UE) z najgorszą jakością powietrza. Mimo przeprowadzanych działań i podejmowanych nowych inicjatyw (czy to rządowych lub samorządowych, czy też obywatelskich), to się nie zmienia, a smog w Polsce ma się dobrze.

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) podała, iż w 2015 r. spośród 28 krajów UE najczęstsze przekroczenia stężeń dobowych PM₁₀ (w skali całego kraju) występowały w Bułgarii, a zaraz potem w Polsce. Z kolei w przypadku PM_2,5 oraz B(a)P wysokość stężeń rocznych tych substancji w 2015 r. plasowała Polskę na pierwszym miejscu wśród najbardziej zanieczyszczonych krajów UE.

To bardzo niepokojące, gdyż jak podaje NIK, z danych Europejskiej Agencji Środowiska wynika, że rocznie z powodu zatrutego powietrza (z uwagi na oddziaływanie PM_2,5) umiera ponad 46 tys. ludzi. Inwestycje antysmogowe realizowane w Polsce nie pomogą niestety w szybkiej redukcji szkodliwych zanieczyszczeń: pozbycie się ich ma zająć, według ekspertów, od 24 do nawet 100 lat.

Smog w Polsce: Jak poziom zanieczyszczeń prezentuje się w każdym z polskich województw? 

Powyższe dane pochodzą z 2017 r.;
ranking opracowano na podstawie mapy przedstawionej przez Najwyższą Izbę Kontroli, opartej na danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 

Jak zredukować emisję B(a)P do atmosfery? Poznański urząd marszałkowski przygotował spis dobrych praktyk, wśród których znajduje się dbałość o korzystanie z paliwa dobrej jakości, regularne czyszczenie pieca i komina, oszczędzanie energii cieplnej i elektrycznej, korzystanie z komunikacji zbiorowej, stosowanie (w przypadku kierowców) tzw. ekojazdy, zapobieganie pożarom w lasach – np. poprzez nieśmiecenie.

Co to jest PM₁₀?

To mieszanina cząsteczek (zawieszonych w powietrzu) o średnicy nie większej niż 10 μm (mikrometrów). W jego skład wchodzić mogą takie substancje, jak benzopireny, dioksyny czy furany.

W przypadku PM10, poziom dopuszczalny w ramach stężenia średniorocznego to 40 μm/m₃ (poziom zalecany przez Światową Organizację Zdrowia – WHO – jest o połowę niższy), natomiast w przypadku stężenia dobowego: powyżej 50 μm/m³, nie więcej niż w ciągu 35 dni w roku kalendarzowym. W żadnym z miast wymienionych w rankingu liczba dni z przekroczeniami stężeń dobowych nie była niższa lub nawet równa 35. Nigdzie też stężenia nie osiągnęły poziomy rekomendowanego przez WHO.

Powyższe dane pochodzą z 2017 r.;
ranking opracowano na podstawie mapy przedstawionej przez Najwyższą Izbę Kontroli, opartej na danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 

Smog w Polsce ma się dobrze?

„Z danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za lata 2010–2016 wynika, że w skali kraju najczęstszymi przyczynami przekroczeń poziomów dopuszczalnych PM₁₀ (stężenia dobowe) była emisja związana z indywidualnym ogrzewaniem budynków (przyczynę tę wskazano w 82,2% do 94,0% wszystkich odnotowanych sytuacji przekroczeń). W przypadku B(a)P odsetek ten mieścił się w przedziale od 94,1% do 100%” – podaje NIK.

Najwyższe stężenia pyłów zawieszonych i B(a)P w polskich miastach odnotowywane są w sezonie zimowym, z uwagi na to, iż pokrywa się z sezonem grzewczym. 

Mandat w Katowicach... za smog. Fot. UM Katowice

Katowice: dron analizuje skład dymu. Jest pierwszy mandat [zdjęcia, wideo]

W przypadku obydwu rankingów wysoko są województwa: łódzkie, dolnośląskie i śląskie, natomiast jedne z najniższych wyników należą do województw zachodniopomorskiego i podlaskiego. 

Przeczytaj także: Lepiej nie oddychać? NIK ostrzega przed smogiem w Polsce

Czytaj na bieżąco temat specjalny: Smog w Polsce i na świecie