W reakcji na awarię reaktora w Czarnobylu płonący reaktor zabezpieczono betonem, tworząc prowizoryczny „sarkofag”. Prace prowadzono z powietrza. Choć konstrukcja miała wytrzymać maksymalnie 20 lat, to znajdujące się w zniszczonym reaktorze radioaktywne paliwo zabezpieczała jeszcze przez kolejną dekadę. To pozwoliło na gruntowne przemyślenie rozwiązania, które zastąpiło prowizoryczną konstrukcję.


Rozwiązanie nazwano Nową Bezpieczną Powłoką, in. arką lub sarkofagiem. Projekt opracowały (wraz z ukraińskimi partnerami) koncerny Bechtel i Battelle oraz EdF. Za wykonanie odpowiadało konsorcjum firm Novarka, Vinci Construction Grands Projets oraz Bouygues Travaux Publics. Konstrukcja ma 105 m wysokości, 150 m długości i 257 m szerokości.

Inwestycję prowadzono od 2012 do 2017 r. W budowie miała współudział polska firma Mostostal Kraków S.A., której zadaniem było wykonanie i dostawa konstrukcji stalowej kopuły zabezpieczającej pozostałości po reaktorze.

10 lipca prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który uczestniczył w uroczystości, oświadczył, że strefa wokół Czarnobyla stanie się jednym z punktów wzrostu (gospodarczego) nowej Ukrainy. W Czarnobylu pojawia się coraz więcej turystów, zafascynowanych tym miejscem, popularność tego terenu zwiększył też wyemitowany niedawno przez HBO serial „Czarnobyl”. Ze względu na coraz większą liczbę turystów, mają zostać zniesione zakazy fotografowania niektórych obiektów.


Przestańmy w końcu odstraszać ludzi, turystów i przekształćmy strefę w naukowy i w przyszły turystyczny magnes. Zróbmy tę ziemię strefą wolności, która stanie się jednym z symboli nowej Ukrainy, bez korupcji i głupich zakazów, z inwestycjami i przyszłością. Zrobimy to razem – zadeklarował Zełenski.

Osłona w formie arki od 2016 r. aż do tej pory tylko testowana. Obecnie formalne oddanie jej do użytku pozwoli na uzyskanie certyfikatów, które umożliwią rozebranie starego sarkofagu. Demontaż ma objąć elementy budowlane o łącznej masie ponad 500 ton.

Do katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu doszło 26 kwietnia 1986 roku. Wybuch czwartego reaktora siłowni doprowadził do skażenia części terytoriów Ukrainy i Białorusi. Substancje radioaktywne dotarły też nad Skandynawię, Europę Środkową, w tym Polskę, a także na południe kontynentu - do Grecji i Włoch. W strefie wokół Czarnobyla wciąż obowiązuje zakaz osiedlania się.

Przeczytaj także: Największe elektrownie atomowe na świecie