50 wydań czasopisma „GDMT geoinżynieria drogi mosty tunele”

Minęło już ponad 10 lat od momentu, kiedy na rynku wydawniczym zaistniało nasze czasopismo „GDMT geoinżynieria drogi mosty tunele”. W każdym z wydań staraliśmy się rzetelnie przedstawiać bieżące informacje z branży, nadążać za zmianami, zarówno w odniesieniu do technologii, jak i realizowanych projektów.

Z okazji jubileuszu zwróciliśmy się z prośbą do przedstawicieli świata nauki oraz firm branżowych o podzielenie się z Czytelnikami naszego periodyku refleksjami na temat zmian czy szczególnie istotnych aspektów odnoszących się do tytułowych zagadnień.

Zgodnie z naszymi przypuszczeniami, wypowiedzi i opinie są bardzo zróżnicowane, prezentują odmienne punkty widzenia osób od lat związanych z różnymi obszarami działalności. W jednym punkcie jednak są zgodne – w ostatnim dziesięcioleciu polska branża geoinżynieryjna, jak również obszar drogownictwa, mostownictwa i budownictwa podziemnego rozwijały się bardzo intensywnie. Zasadne jest również stwierdzenie, że od 2004 r., kiedy wydaliśmy pierwszy numer niniejszego czasopisma, w Polsce dokonał się skok cywilizacyjny na niespotykaną wcześniej w naszym kraju skalę.

Poziom hałasu siłowni wiatrowych

W wielu rejonach Polski obserwujemy rozkwit budownictwa elektrowni wiatrowych, będący następstwem trwającego od wielu lat rozwoju tej branży w krajach europejskich. Pociąga on jednak za sobą konieczność zwrócenia uwagi na zagadnienie uciążliwości dla otoczenia, wywołanej także emitowanym hałasem. Na terenach słabo zaludnionych lub obszarach morskich nie ma to takiego znaczenia, jak w przypadku terenów gęściej zaludnionych, dla których zwłaszcza mają zastosowanie odpowiednie przepisy prawne. Wynikają z nich określone ograniczenia, które powinny być brane pod uwagę przy planowaniu tego rodzaju inwestycji. Baza danych dotycząca emisji hałasu przez turbiny wiatrowe byłaby pomocna we wstępnej fazie podejmowania decyzji i opracowaniu studium wykonalności projektu.

Tunele – współczesne możliwości technologiczne budowy

Ludzkość od wieków stara się poprawić standard życia usprawniając transport. Pokonywanie przeszkód wodnych lub górskich za pomocą tuneli stało się w XIX i XX w. dążeniem powszechnym. Obecna liczba i sumaryczna długość tuneli wybudowanych na świecie jest praktycznie nie do oszacowania. Plany budowy nowych tuneli w świecie są imponujące i dotyczą również tak śmiałych projektów jak połączenia tunelowe pomiędzy kontynentami

O nauce, energetyce, górnictwie...

Wywiad z prof. dr. hab. inż. Antonim Tajdusiem – Rektorem Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie

Osuwiska wyzwaniem dla współczesnej geoinżynierii

Rozmowa z dr. hab. inż. Markiem Całą prof. AGH, dr. inż. Jerzym Flisiakiem i mgr inż. Agnieszką Stopkowicz – AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica Wydział Górnictwa i Geoinżynierii

Przejście podziemne pod kopułą Kasprowego Wierchu

Przejście podziemne łączące górne stacje kolei na Kasprowym Wierchu ma ułatwić bezpieczny ruch turystów oraz ograniczyć jego ujemny wpływ na środowisko naturalne

Trójwymiarowa analiza stateczności zbocza w skomplikowanych warunkach geologicznych

Przedstawienie procesu prowadzącego do oceny stateczności zbocza w skomplikowanych warunkach geologiczno-inżynierskich, bazującego na weryfikacji uzyskanych wyników obliczeń o rzeczywiste obserwacje terenowe

Geoinżynieria - nowe wyzwania

Artykuł jest próbą podsumowania zmian zachodzących w szeroko rozumianej geotechnice, geomechanice i geologii inżynierskiej, których skutkiem jest inne spojrzenie na geoinżynierię i nowe jej rozumienie. Jest wynikiem udziału w dwóch konferencjach (w Paryżu i Melbourne), które odbyły się pod koniec ubiegłego stulecia i przeprowadzonych tam dyskusji. Oparty jest o rozważania zamieszczone w dwóch artykułach: Morgensterna (2000) oraz Steenfelda (2000), podsumowujących i uogólniających dokonania geotechniki inżynierskiej, której zakres obejmuje geoinżynierię, a także własnych przemyśleń autora.

Budownictwo podziemne w Polsce u progu XXI wieku

Budownictwo podziemne górnicze przeżyło w latach koniunktury w górnictwie burzliwy okres rozwoju. Obecnie budownictwo to znajduje się w stanie pewnego regresu. Budownictwo podziemne górnicze posiada znaczące osiągnięcia w zakresie doskonalenia tradycyjnych technologii górniczych, które znajdują zastosowanie w wielu gałęziach budownictwa podziemnego. Na tym tle rozważono przeszłość i dokonania budownictwa podziemnego w Polsce, a następnie jego perspektywy rozwoju. Zwrócono również uwagę na obserwowany w ostatnim okresie rozwój technologii bezwykopowych stosowanych do budowy i renowacji obiektów infrastruktury podziemnej miast.

Światowe doświadczenia w budowie tuneli w skałach zwięzłych

Od wieków ludzkość stara się poprawić standard życia usprawniając głównie transport. Ponad dwa tysiące lat przed Chrystusem Babilończycy zbudowali tunel - przejście podziemne - pod rzeką Eufrat. Obecnie liczba i sumaryczna długość tuneli wybudowanych na świecie jest chyba nie do policzenia . Na początku XXI wieku Japonia posiada 240 tuneli kolejowych dłuższych niż 2000 m, o łącznej ich długości przekraczającej 1100 km, w tym najdłuższy podmorski tunel świata - Seikan (53,85 km).

Tunele w świetle wymagań oceny wpływów na środowisko

Najdawniejsze tunele służyły do doprowadzenia wody do miast (akwedukty), pierwszy o jakim wiemy zbudowano w Jerozolimie. Po raz pierwszy archeolodzy ustalili dokładnie jego wiek, chociaż wspomina o nim Stary Testament. Okazało się, że starożytny tunel Siloam został zbudowany 2700 lat temu i jest on jednym z największych starożytnych wodociągów. Dostarczał on wodę do starożytnej Jerozolimy z jedynego w okolicy stałego źródła Gichon. Biblia wspomina o nim kilkakrotnie, przypisując budowę królowi Judy Ezechiaszowi, który chciał w ten sposób skierować wodę spoza murów obronnych do ówczesnego centrum miasta. Miał to zrobić tuż przed atakiem Asyryjczyków w 701 roku p.n.e., pozbawiając ich jednocześnie dostępu do źródła podczas oblężenia.

Analiza warunków stateczności wału oporowego składowiska odpadów komunalnych

Na początku lipca 2004 roku, po intensywnych opadach deszczu, wystąpiło obsunięcie się mas ziemnych wału oporowego składowiska odpadów komunalnych \"Zoniówka II\" w Zakopanem. Osuwisko objęło górną skarpę wału oporowego na długości 40 m i miało charakter zsuwu asekwentnego. Wysokość skarpy wału oporowego w rejonie osuwiska wynosiła ok. 9 m i nachylona była pod kątem 38o. Objętość mas osuwiskowych wynosiła ok. 300 m3.

Wpływ sposobu likwidacji szybu na zagrożenie powierzchni w jego otoczeniu

Drugiego stycznia 2000 r. około godziny 9 na osiedlu mieszkaniowym w Bochum (Niemcy) w dzielnicy Wattenscheid-Höntrop powstało zapadlisko, którego krater szybko się powiększał, osiągając ostateczną szerokość dochodząca do 15 m i głębokość około 20 m. Kolejne zapadlisko podobnych rozmiarów powstało następnej nocy około godziny 3, kilka metrów dalej na wschód, pochłaniając garaż, wysokie drzewa i krzewy ozdobne.

Zarządzanie logistyczne w przedsięwzięciach budowlanych

Sprawny przepływ zasobów i informacji w trakcie realizacji przedsięwzięć budowlanych przyczynia się do ich udanego przebiegu i obniżenia kosztów

Ocena stateczności skarp i zboczy na podstawie pomiarów inklinometrycznych

Z obiektami ziemnymi typu skarpy (zbocza) mamy do czynienia jako elementami różnych budowli (np. zbiorników, wykopów, hałd, nasypów), często stanowią one również naturalną formę ukształtowania terenu. W największej ilości występują jednak w górnictwie odkrywkowym. Ponieważ utrata stateczności skarpy (zbocza) może pociągnąć za sobą tragiczne skutki dla ludzi oraz powodować duże straty materialne, powstaje potrzeba oceny warunków jej pracy, i to zarówno w procesie projektowania, jak i eksploatacji.

Możliwości poprawy bezpieczeństwa pracy i eksploatacji urządzeń wiertniczych

Budownictwo podziemne w Polsce na początku XXI wieku

Wywiad z prof. dr hab. inż. Andrzejem Wichurem z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, wiceprzewodniczącym Podkomitetu Budownictwa Podziemnego Polskiego Komitetu Geotechniki