Dotychczasowe realizacje

Skarpa Wiślana w Płocku, usytuowana na Wzgórzu Sieciecha, była już wzmacniania wielokrotnie. Dużą inwestycję w tym zakresie zrealizowała w latach 70. firma Metroprojekt, a w ostatnich latach wykonywano prace związane z zabezpieczeniem skarpy przed osuwiskami wraz z likwidacją nisz erozyjnych. Kolejne zadania, które miały na celu zabezpieczenie obiektu, realizowane było m.in. w 2006 i 2007 r.
Wizualizacja ciągu spacerowego przy kościele św. Bartłomieja w Płocku

Szczegóły inwestycji

Obecnie dobiega końca realizacja zadania pn. „Wzmocnienie Skarpy Wiślanej w Płocku na odcinku od Hotelu Starzyński do Kościoła św. Bartłomieja, w celu zabezpieczenia przed osuwiskami poprzez przebudowę ciągu nadskarpowego”. Zgodnie z umową, inwestycja objęta jest 36-miesięczną gwarancją, a koszt inwestycji wynosi około 6 mln zł, z czego kwota 3 mln zł pochodzi z dotacji, na którą Gmina Miasto Płock otrzymała promesę wydaną przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji na usuwanie skutków klęsk żywiołowych i obejmuje tylko roboty zabezpieczające skarpę, natomiast inwestor, tj. Gmina Miasto Płock ma zabezpieczone środki w budżecie miasta na pokrycie pozostałych kosztów.

Przedmiotem inwestycji jest zabezpieczenie powstałego osuwiska ziemi oraz przebudowa spacerowego ciągu nadskarpowego na odcinku od Hotelu Starzyński do Kościoła św. Bartłomieja w Płocku. W ramach inwestycji dodatkowo przewiduje się wymianę istniejącej nawierzchni, budowę instalacji elektrycznej i sieci wodociągowej, ogrodzenie terenu, wykonanie i montaż elementów małej architektury.

Wizualizacja ciągu spacerowego przy Hotelu Starzyński z wiatą widokową

W ramach robót zabezpieczających wykonano mikropale, materace geosyntetyczne, murki oporowe, a także zrealizowano wymianę gruntu. Powyższe prace miały na celu połączenie warstw nienośnych z gruntami nośnymi. Projektowany ciąg pieszy podzielony został na poszczególne strefy funkcjonalne. Przestrzeń przed kościołem i Parafią św. Bartłomieja otrzyma formę niewielkiego zieleńca, zlokalizowanego wzdłuż istniejącej zabytkowej drogi brukowej. Dwie przestrzenie w środku ciągu, będące jego poszerzeniami, zaprojektowano jako tarasy widokowe, umożliwiające obserwację drugiego brzegu Wisły. Ciąg pieszy na całej swojej długości zostanie poszerzony i dostosowany do aktualnych potrzeb użytkowników. Zostaną zlikwidowane bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych.

Projekt zakłada zachowanie istniejącego przebiegu trasy spacerowej i jej poszerzenie na całej długości. Zachowane zostaną wjazdy i wejścia na teren opracowania. W obrębie projektowanego ciągu zastosowane zostaną 2 typy nawierzchni: nawierzchnia mineralno-żwirowa oraz nawierzchnia z wielkoformatowych płyt granitowych.

Prace rozpoczęły się w maju 2014 r., kiedy zamawiający, reprezentowany przez Zakład Usług Miejskich „Muniserwis” podpisał umowę z wykonawcą, który w ramach zabezpieczenia skarpy jest zobowiązany do budowy kanalizacji deszczowej i instalacji wodociągowej. Ponadto odpowiedzialny jest za wykonanie robót rozbiórkowych, budowę murów oporowych M1, M2, M3, M4, budowę ściany oporowej w sąsiedztwie Hotelu Starzyński, wykonanie prac zabezpieczających żelbetowy mur oporowy tarasu przy Hotelu Starzyński, wykonanie schodów S1,S2,S3, wykonanie schodów i pochylni dla niepełnosprawnych oraz wykonanie zabezpieczenia osuwiska przy Hotelu Starzyński.
Wizualizacja ciągu spacerowego przy Hotelu Starzyński z pochylnią dla osób niepełnosprawnych

Przebieg prac

Prace związane z zabezpieczeniem osuwiska w rejonie Hotelu Starzyński – wykonywanie gwoździowania gruntu

Na początku maja 2014 r. nastąpiło przekazanie placu budowy, a czerwcu na teren skarpy wkroczyli geodeci. W pierwszej kolejności wykonawca zabezpieczył osuwiska, a obecnie trwa budowa ciągu spacerowego. W ramach prac przewidziano m.in.: przebudowę drogi spacerowej wzdłuż skarpy, wykonanie murów oporowych oraz odwodnienia. Zlikwidowana zostanie nisza osuwiskowa poniżej tarasu widokowego przy hotelu „Starzyński”. Obok niego powstaną schody wraz z pochylnią dla niepełnosprawnych. Nie jest to pierwszy przypadek, kiedy Płock skorzystał z rezerwy na usuwanie osuwisk. W 2012 r. Muniserwis zabezpieczył skarpę wiślaną i osuwisko na Grabówce. Osuwisko uaktywniło się po intensywnych opadach deszczu w czerwcu 2010 r. Inwestycję zrealizowano na podstawie umowy Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z prezydentem Płocka (dofinansowanie wyniosło wtedy 2,6 mln zł).

Punkt widzenia geologa

Inwestycja zlokalizowana jest w strefie krawędziowej skarpy wiślanej wysokiej 35–40 m i nachylonej średnio 35 stopni. Istotne jest, aby zapewnić zboczu stateczność i związane z tym bezpieczeństwo dla znajdującej się tu infrastruktury. Utrudniają to grunty znajdujące się w podłożu: nasypy antropogeniczne o miąższości sięgającej do 10 m (charakterystyczne dla obszarów zabudowy staromiejskiej) i występujące głębiej gliny dwóch ostatnich zlodowaceń, w głównej mierze budujące skarpę płocką na przedmiotowym odcinku. Ww. warstwy znacząco zmieniają swoje parametry wytrzymałościowe pod wpływem wody, co przy znacznym nachyleniu terenu może doprowadzić do powstawania osuwisk (w przeszłości, w Płocku przy ul. Piekarskiej, zanotowano wiele takich zdarzeń, które doprowadziły do uszkodzeń obiektów budowlanych zlokalizowanych w ich sąsiedztwie).

Prace związane z zabezpieczeniem osuwiska w rejonie Hotelu Starzyński – wykonywanie gwoździowania gruntu

Ważnymi elementami realizowanego projektu, pod kątem utrzymania stateczności zbocza, są: remont systemu umocnień tarasu widokowego przy Hotelu Starzyński i zastosowanie do tego celu kilkudziesięciu kotew gruntowych wnikających wgłąb wzgórza na 15 m, powstanie nowego systemu odprowadzającego wody deszczowe z rejonu wrażliwego – sprowadzającego je na plażę nadwiślańską do urządzeń rozsączających, wzmocnienie zalegających od powierzchni terenu gruntów nasypowych systemem mikropali, mających oparcie w gruntach nośnych oraz powstanie nowych, szczelnych nawierzchni ciągów spacerowych, tak wyprofilowanych, by skutecznie zebrać wody deszczowe. Z punktu widzenia głównego geologa miasta Płocka, Sławomira Milika, inwestycja jest ważna dla ustabilizowania skarpy wiślanej poprzez wzmocnienie wcześniej dokonanych zabezpieczeń za pomocą nowych technik.

Odprowadzenie wód opadowych

Najważniejszy czynnik, z punktu widzenia projektanta tej inwestycji, to kwestia odprowadzenia wód opadowych z korony skarpy i zlokalizowanie istniejących wszelkich źródeł tej wody – miejsc, gdzie może się ona w sposób niekontrolowany gromadzić. Sama skarpa została wzmocniona w latach 70. Na podstawie tamtego projektu został zbudowany u podstawy ruszt, a skarpę wzmocniono materacami z geosyntetyków.

Posadowienie budynku dawnego Domu Wycieczkowego PTTK, znajdującego się nieopodal, wzmocniono także za pomocą skrzyni. Ten element przysporzył firmie projektowej nieco trudności, ze względu na brak dokumentacji wykonanej przez firmę Metroprojekt. Głównym zadaniem pracowni projektowej Palmett – Markowe Ogrody s.c. było uregulowanie gospodarki wodami opadowymi w rejonie skarpy. Koronę skarpy tworzą głównie grunty nasypowe o różnym charakterze. W celu wzmocnienia korony, zaprojektowano znaczne wybranie gruntów pod ciągiem spacerowym i posadowienie go na geokratach, tak aby obciążał skarpę w sposób równomierny. Do zadań projektanta należało również zaprojektowanie drobnej architektury – np. murków oporowych, które posadowione zostały na mikropalach. Istotną kwestią było uregulowanie wód opadowych. Ze względu na brak informacji o umiejscowieniu dotychczasowych instalacji, podjęto decyzję o budowie nowych ciągów rur spustowych wyprowadzających wodę opadową bliżej Wisły.
Murek oporowy przy Hotelu Starzyński w trakcie montażu płyt granitowych

Pomiary reperami i inklinometrami, mającymi zobrazować ewentualne przesunięcia skarpy potwierdziły jej stabilność na całym przekroju.