Zwycięski projekt Oak Valley Drive stanowił podłoże pięcioletniego programu o całkowitej wartości 30 milionów dolarów, mającego na celu podniesienie jakości wody w obszarze Cumberland River. Kolejny projekt Oak Valley udowodnił, że możliwa jest znacząca dodatkowa redukcja wskaźnika dopływu i infiltracji I/I* (inflow-and-infiltration), poprzez rehabilitację przykanalików z równoległym prowadzeniem rehabilitacji głównych kanałów ściekowych. Biorąc pod uwagę fakt, że spółka Metro zawsze przodowała w dziedzinie stosowania technologii bezwykopowych, trudno się dziwić, że jako pierwsza zastosowała kontrakt typu "wykonawczego" do przeprowadzenie rehabilitacji kanalizacji. Pięcioletni program o wartości 7,5 miliona dolarów, pozwolił na osiągnięcie redukcji wskaźnika I/I o 41% w zlewni Whites Creek. Dzięki innowacyjnemu podejściu do projektu i zakończeniu go z sukcesem, projekt "Redukcji Współczynnika I/I w Zlewni Whites Creek w Trybie Wykonawczym", został wybrany zwycięzcą konkursu na Projektu Roku w Technologiach Bezwykopowych w kategorii Projekt Rehabilitacyjny. Inwestor, firma Mero Water Services działał razem z partnerami, firmami projektowymi Reynolds Inc. i Arcadis, oraz zarządcą programu redukcji obciążenia sieci, firmą Consoer Townsend Envirodyne Engineers (CTE). W sumie projekt ten obejmował instalację ponad 28 650 m wykładziny utwardzanej na miejscu CIPP (cured-in-place-pipe) o średnicach od 200 do 600 mm, rehabilitację 415 studzienek kanalizacyjnych, renowację ponad 860 przykanalików oraz czyszczenie i inspekcję TV ponad 76 200 m przewodów. Kierownik projektu z firmy Arcadis, David Bible, podsumował go słowami: "Sukces programu rehabilitacyjnego był po części zasługą bliskiej i udanej współpracy między właścicielem, wykonawcą i inżynierem kontraktu, która pozwalała na szybkie i najbardziej ekonomiczne przechodzenie od fazy weryfikacji stanu technicznego sieci do fazy projektowej i wykonawczej".


Początki

Program firmy Metro "Ograniczenia Przepełnienia Przewodów" rozpoczął się już w 1990 r. od zdecydowanego podniesienia wydajności stacji pomp i powiększenia oczyszczalni ścieków, jak również od uszczelnienia przeciekających rur kanalizacyjnych i zredukowania ich ogólnego przepełnienia (Combined Sewer Overflows - CSOs). Do tego momentu Nashville zainwestowało ponad 700 milionów dolarów na projekty związane z powyższym programem, tym samym redukując liczbę punktów przepełnienia z 160 do nieco ponad 30. W 1999 r. Metro ogłosiło przetarg na nowe zadanie w systemie "projekt i wykonawstwo", dotyczący rehabilitacji zlewni Whites Creek. Jest to dzielnica mieszkaniowa, położona na północ od centrum Nashville, zajmująca powierzchnię ponad 80 km2 i około 260 km przewodów kanalizacyjnych. Dla tego obszaru zastosowano ten typ kontraktu, ponieważ wcześniej nie prowadzono tam żadnych prac rehabilitacyjnych, więc wykonawca miał jasną sytuację i pełną swobodę pracy. Wiele z użytkowanych na tym obszarze rurociągów z kamionki zostało wybudowanych w latach 60-tych i na początku lat 70-tych. Według relacji vice-prezesa firmy Reynolds Inc., przewody te miały szereg uszkodzeń, polegających na nieszczelnych, cieknących złączach i popękanych przyłączach. Również studzienki stanowiły źródło podwyższonego wskaźnika I/I. Według założeń kontraktu, projekt miał uwzględniać aktywny udział wykonawcy już na etapie planowania. Greg Ballard, inżynier projektu z firmy Metro, stwierdził: "nie określaliśmy jak mają być prowadzone prace, ani jakie technologie mają być użyte, ponieważ oczekiwaliśmy od zespołu projektowo-wykonawczego zaproponowania najkorzystniejszego ekonomicznie rozwiązania". Zapytanie ofertowe zawierało zastrzeżenie, że stający do przetargu muszą podać, do czego się zobowiązują i określić sposób, w jaki będzie rozliczane wynagrodzenie za wykonaną pracę. Konsorcjum firm Reynolds-Arcadis zaproponowało, że osiągnie 20% redukcję wskaźnika I/I z 500 000 $ premii, jeśli redukcja przekroczy 30% lub karą 500 000 $, jeśli nie uda się osiągnąć 20% obniżenia wskaźnika I/I. Zgodnie z założeniami kontraktu, Metro pokrywało wszelkie koszty robocizny i materiałów z uzgodnionej listy przyjętych rozwiązań technologicznych, zawierającej między innymi rękawy utwardzane na miejscu instalacji (CIPP), burstlining, rehabilitację przyłączy i rehabilitację studzienek. Takie podejście pozwoliło wykonawcy nie obawiać się prac dodatkowych lub nieprzewidzianych sytuacji, w których musiałby ponosić nieprzewidziane koszty redukujące jego zysk. W większości wypadków zastosowano do naprawy głównych przewodów technologię CIPP.

Proces wykonawczy

Kiedy kontrakt został wygrany przez zespół Reynolds-Arcadis, pierwszym jego zadaniem w 2000 r. było ustalenie bazy odniesienia dla sytuacji przed rozpoczęciem prac, co oznaczało dokładne zmierzenie i określenie wskaźnika I/I występującego w zlewni Whites Creek. Łatwiej jednak było to powiedzieć, niż zrobić. Początkowo przewidywano, że wystarczy jeden punkt pomiaru przepływu na końcowym odcinku zlewni. Okazało się jednak, że przepełnienia przewodu utrudniają uzyskanie wiarygodnych danych. Dlatego też zespół projektowy i firma Metro uzgodniły założenie kilku punktów monitorujących przepływ. "Jedną z lekcji, której nauczyliśmy się w czasie tego projektu" relacjonuje Bible "było zrozumienie, jak ważne jest posiadanie wiarygodnych i dokładnych danych o wielkości przepływu od samego początku projektu, aby dzięki temu ustalić właściwy punkt odniesienia." W tym celu użyto przyrządów ADS, które przetestowano i zweryfikowano w ramach programu ETV (Environmental Testing and Verification). Przy okazji okazało się, że również wyliczenia dotyczące początkowego poziomu wskaźnika I/I wymagały weryfikacji. Tradycyjne techniki analizy wskaźnika I/I zostały sprawdzone, a ich wyniki poddane krytycznej analizie. Otrzymane wartości wykazały niski poziom wiarygodności. Po rozpoznaniu tego problemu, uzgodniono korzystanie z standaryzowanej procedury analizy I/I, stosowanej przez NOAP (Nashville Overflow Abatement Program) przez ostatnie 12 lat. Średnio 95-procentowy poziom wiarygodności mierzonych wartości (z użyciem tych samych zestawów danych) poprawiono o ok. 3 punkty. Aby osiągnąć znaczące wyniki już we wczesnej fazie projektu, ekipa Reynolds-Arcadis wykorzystała metodę "find-and-fix" ("znajdź i napraw") opartą na danych pochodzących od firmy Metro, takich jak informacje dotyczące przepływu, raporty z przeprowadzonych inspekcji TV, czy wyniki testów dymnych. W pierwszej fazie pracy skupiono się na obszarach o najwyższym wskaźniku I/I. Bieżąca analiza danych z monitorowania przepływu wykazała 26-procentowy spadek wartości wskaźnika I/I dla projektowego obciążenia 5-letniego. Dodatkowo firma Metro odnotowała wyraźny spadek przeciążenia pompowni dla tej zlewni. W trakcie prac nad znajdowaniem i naprawieniem kolejnych defektów, zespół z dużym powodzeniem wykorzystywał dane dostępne z pierwszej fazy. W ciągu drugiej fazy projektu wykorzystano dane z tymczasowej analizy oraz wiedzę zdobytą przy pierwszej fazie, aby skuteczniej dalej prowadzić procedurę "find-and-fix". Pracę ponownie zaczęto koncentrując się na obszarach, w których występował najwyższy wskaźnik I/I. Zespół skorzystał z dokładniejszych badań miejscowych przy pomocy inspekcji TV, inspekcji studzienek oraz korkowania poszczególnych odcinków, w celu zlokalizowania kolejnych dużych źródeł infiltracji. Początkowo, wysiłki skupiono na głównych przewodach, ale stwierdzono również, że w celu maksymalnej redukcji poziomu wskaźnika I/I konieczne jest również uszczelnianie i rehabilitacja przykanalików i studzienek. Ballard, przedstawiciel firmy Metro przyznał, że strategia uszczelniania przykanalików przy wykonywaniu prac rehabilitacyjnych na głównych przewodach, sprawdziła się i potwierdziła słuszność takiego sposobu rozwiązania problemu. Po ukończeniu drugiej fazy projektu nastąpiło spotkanie Metro i CTE w celu przeanalizowania danych z monitorowania przepływu i udokumentowania efektywności programu rehabilitacji metodą "find-and-fix". Metro odnotowało objętość 29,05 mln. galonów I/I dla przepływu pięcioletniego przed wykonaniem projektu. Po jego ukończeniu wartość I/I została zredukowana do 17,03 mln. galonów - czyli o 41%.

Zdobyte doświadczenie

Pierwszy tego typu projekt jest zawsze nowym doświadczeniem zarówno dla inwestora jak i dla zespołu wykonawczego. Przyczyniło się to do zwiększenia znaczenia bliskiej współpracy pomiędzy partnerami projektu. Denise McClanahan, dyrektor techniczny firmy Reynolds wyjaśnia: "ten projekt udowadnia, że gdy inwestor, projektant i wykonawca pracują razem, decyzje podejmowane są na miejscu i od razu wcielane w życie - co daje wymierne rezultaty." Takie podejście zmienia rolę inwestora. Po pierwsze, nie ma on bezpośredniej kontroli nad wszystkimi aspektami pracy. Wykonawca może np. zdecydować się na pominięcie niektórych nieznacznych uszkodzeń. Dodatkowo czyni trudniejszym koordynowanie prac z innymi służbami np. zarządem dróg. Dla inwestora istotny był fakt, że wykonawca, mając zapewnione dłuższe zaangażowanie w projekt, mógł zaoferować korzystniejsze ceny. Przedstawiciel CTE, Paul Stonecipher potwierdził, że przeprowadzony projekt był pozytywnym doświadczeniem wykonawczym. Uznał też, że posłuży ono na przyszłość jako nowy standard przy podejmowaniu się obniżania poziomu wskaźnika I/I w ramach NOAP, nawet o większe wartości. Sposób realizacji projektu komentuje też Bible: "ważnym czynnikiem decydującym o przewadze zastosowanego podejścia jest wyraźne skrócenie czasu i wysiłku, jaki należało włożyć w pracę, żeby przejść z fazy weryfikacji stanu technicznego do fazy projektowej i wykonawczej. Postawiło to zespół projektowy i wykonawcę po tej samej stronie i przed wspólnym celem - maksymalnej redukcji wskaźnika I/I, jednocześnie oferując wykonawcy motywację w postaci dodatkowego wynagrodzenia za osiągnięte wyniki." ?

* Wskaźnik I/I - (inflow-and-infiltration) określa dodatkowe, zbędne obciążenie systemu kanalizacyjnego i obejmuje wspólnie wody gruntowe infiltrujące poprzez nieszczelności rur i studzienek oraz inne wody napływające do systemu niebędące ściekami jak np. wody deszczowe z podłączonych rynien, wody z systemu odwadniania budynków itp.