Na jakich projektach skupia się aktualnie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m. st. Warszawie SA?
Obecnie priorytetową sprawą dla naszej Spółki jest realizacja Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie” oraz Wieloletniego Planu Inwestycyjnego na lata 2009–2015. Projekt ten, jest największym w Europie przedsięwzięciem w zakresie ochrony środowiska, realizowanym w ramach Funduszu Spójności. Jego celem jest uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej stolicy oraz wywiązanie się z obowiązujących zapisów regulujących standard oczyszczanych ścieków komunalnych. Dzięki całkowitej realizacji projektu, MPWiK będzie dostarczało mieszkańcom stolicy wodę najlepszej jakości oraz oczyszczało 100% ścieków powstających na terenie aglomeracji warszawskiej.
Natomiast jeżeli chodzi o Wieloletni Plan Inwestycyjny, to w ramach jego realizacji Spółka przewiduje wykonanie ok. 1,5 tys. zadań o charakterze strategicznym zarówno dla Warszawy, jak i okolicznych gmin. Do najważniejszych należy zaliczyć: budowę kolektora „W” DN800–1600 w Dzielnicy Wawer, kolektora „Zachodniego” DN1200 i Zawadowskiego DN600 oraz budowę kolektora Burakowskiego BIS. Pozostałe zadania to budowa kanałów ściekowych w ul. Artyleryjskiej i wzdłuż Trasy Toruńskiej oraz w ul. Głębockiej DN400–1000. Priorytetem jest również wymiana przewodów wodociągowych oraz modernizacja i rozbudowa kanalizacji ogólnospławnej wraz z pompowniami ścieków. Do 2015 r. Spółka planuje pokryć siecią wodociągową i kanalizacyjną 98% powierzchni Warszawy.

Czy i jaki wpływ na działalność przedsiębiorstwa ma obecna sytuacja gospodarcza?
Przy obecnie zachodzących zmianach na rynku finansowym trudno jest jednoznacznie ocenić, jaki wpływ na działalność Spółki będzie miała sytuacja ekonomiczno-finansowa w gospodarce. Pozytywnym aspektem jest to, iż Spółka pozyskała finansowanie niezbędne do realizacji strategicznych przedsięwzięć inwestycyjnych jeszcze w okresie poprzedzającym kryzys. W obecnej sytuacji banki zaostrzyły politykę kredytową, w wyniku czego dużo trudniej jest otrzymać kredyt lub gwarancję spłaty kredytu, szczególnie w przypadku tak dużych inwestycji, jakie realizuje warszawski MPWiK. Utrzymujący się kryzys może mieć negatywny wpływ na spłatę zaciągniętych przez firmę zobowiązań, gdyż istnieje zagrożenie związane z wystąpieniem ryzyka kursowego. Kontrakty unijne zawierane były w walucie euro, a znaczna część wypłat pokrywana jest ze środków własnych firmy. Utrzymujący się wysoki kurs euro będzie powodował większe zapotrzebowanie na środki w PLN, niezbędne do zakupu waluty euro, co może generować dla Spółki konieczność ponoszenia wyższych nakładów inwestycyjnych. Są również i pozytywne aspekty kryzysu, które mogą rekompensować straty związane z różnicami kursowymi, a mianowicie znacznie niższe ceny proponowane przez wykonawców w przetargach.

Czy nie obawia się Pan, iż wygrywanie przetargów po zdecydowanie niższych cenach niż założone w kosztorysach inwestorskich, wpłynie na obniżenie jakości i trwałości wykonanych prac? Jaka jest Pańska opinia na temat obecnej ustawy o zamówieniach publicznych, na podstawie której o zdobyciu zamówienia w 100% decyduje cena?
Raczej nie mam takich obaw. Wynika to z faktu, iż Spółka organizuje przetargi w oparciu o ustawę o zamówieniach publicznych już od roku 2003. Początki, z tego, co pamiętam, były dosyć trudne. Ale od tego czasu zbudowaliśmy dobry zespół – Biuro Zamówień Publicznych, które z planowaniem i prowadzeniem postępowań przetargowych radzi sobie całkiem nieźle. Poza tym ostatnia nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych wprowadziła korzystne zmiany, które ułatwiają nam prowadzenie postępowań i wybór właściwego trybu.


W roku 2005 MPWiK w Warszawie otrzymało dofinansowanie do realizacji projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza III”. Proszę powiedzieć, na jakim etapie jest jego realizacja?
Projekt „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza III” realizowany jest na podstawie Decyzji Komisji Europejskiej o Nr 2005 PL 16 C PE 003 z dn. 09.12.2005 r. W zakres rzeczowy Projektu wchodzi szereg zadań, a w tym trzy kluczowe:
–    Zadanie 1 „Modernizacja i rozbudowa Oczyszczalni Ścieków „Czajka” – część ściekowa i przygotowanie osadów do utylizacji” – na wykonanie tego zadania nasza Spółka w dniu 30.01.2008 r. podpisała umowę z Konsorcjum firm Warbud SA, WTE Wassertechnik GmbH, Krüger A/S i Veolia Water System o wartości 244 mln EUR + ok. 1,4 mld zł. Jest to obecnie ogromny plac budowy, na którym pracuje kilkanaście dźwigów, a wszystko, co warte jest podkreślenia, dzieje się na terenie funkcjonującej oczyszczalni. Aktualnie prowadzone są prace konstrukcyjno-budowlane obiektów, umożliwiających przejęcie obecnie dopływającej do oczyszczalni ilości ścieków z prawobrzeżnej Warszawy;
–    Zadanie 2 „Modernizacja i rozbudowa Oczyszczalni Ścieków „Czajka” – termiczna utylizacja osadów ściekowych” – umowa na realizację zadania została podpisana w dniu 01.08.2008 r. z Konsorcjum firm Veolia Water System, OTV France, Krüger A/S, Warbud SA i Atlas – Sport Deutschland GmbH o wartości ponad 125 mln EUR. Następnie, 12 maja 2009 r. w ramach tego zadania Spółka uzyskała pozwolenie na budowę Stacji Termicznej Utylizacji Osadów Ściekowych (STUOŚ), 25 maja nastąpiło przekazanie terenu budowy, a 1 czerwca 2009 r. wykonawca rozpoczął pierwsze roboty budowlane.
–    Zadanie 3 „Budowa układu przesyłowego ścieków z Warszawy lewobrzeżnej do Oczyszczalni Ścieków „Czajka” wraz z syfonem pod dnem Wisły” ze względu na uwarunkowania administracyjno-prawne oraz inne warunki techniczno-technologiczne zostało podzielone na dwa etapy. 27 kwietnia br. podpisaliśmy umowę z Konsorcjum Hydrobudowa 9 SA Przedsiębiorstwem Robót Górniczych „Metro” i PBG SA o wartości ponad 63 mln EUR na realizację prac wchodzących w skład etapu I, tj. na budowę:
•    kolektora grawitacyjnego DN2800 o długości blisko 6 km;
•    55 komór technologicznych i rewizyjnych studni zintegrowanych na kolektorze grawitacyjnym;
•    komory połączeniowej i przelewowej (umożliwiających awaryjny zrzut ścieków do Pompowni Nowodwory).
Prace budowlane zostały już rozpoczęte.
Natomiast, jeżeli chodzi o II etap wspomnianego zadania, to Spółka w dniu 19 maja br. złożyła wniosek o wydanie decyzji lokalizacyjnej dla obiektów, które będą wybudowane w ramach tego etapu, tj.:
•    komór kierunkowych i połączeniowych na kolektorze Burakowskim i kolektorze w ul. Pstrowskiego;
•    budynku krat wraz z pompownią ścieków;
•    dwóch kolektorów grawitacyjnych DN3000 (metodą mikrotunelu) o łącznej długości ok. 1 km
Planowana data ogłoszenia przetargu na wybór wykonawcy tego zadania to IV kwartał 2009 r.

Zakończenie działań w ramach tego przedsięwzięcia przewidziano na 2010 r. Czy wykonanie wszystkich zadań zmieści się w założonym harmonogramie?
Niestety nie wszystkie zadania uda nam się wykonać w pierwotnie założonym terminie z uwagi na złożoność procesu inwestycyjnego oraz związane z tym uzyskiwanie decyzji administracyjnych. Dotyczy to przede wszystkim budowy syfonu pod dnem Wisły. Wykonanie syfonu wraz z komorą zasuw i komorą przepadową na lewym brzegu Wisły oraz komorą rozprężną na jej prawym brzegu jest głównym zadaniem II etapu robót. Obecnie wnioskujemy o przesunięcie tej inwestycji do IV Fazy projektu z terminem wykonalności na I kwartał 2012 r.

Jaki wpływ na pozyskane przed kilku laty dofinansowanie ma obecna sytuacja ekonomiczna?
Dofinansowanie na realizację Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza III”, które Spółka uzyskała w 2005 r., ze względu na dynamiczny wzrost gospodarczy, wzrost cen i boom budowlany w latach 2006–2008, wymusił na Spółce podjęcie działań, mających na celu zapewnienie jej odpowiedniego finansowania. W grudniu 2008 r. podpisaliśmy z NFOŚiGW umowę, dzięki której MPWiK uzyskało pożyczkę na kwotę ok. 469 mln zł. Otrzymaliśmy także kredyt z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w wysokości 1,2 mld zł z maksymalnym terminem spłaty 25 lat. Udało nam się wybrać bank PKO BP na Agenta Emisji obligacji MPWiK, który na podstawie umowy emisyjnej, podpisanej w styczniu 2009 r., zobowiązał się do zorganizowania emisji obligacji MPWiK na kwotę do 500 mln zł z maksymalnym terminem zapadalności 15 lat. Dzięki tym wszystkim zabiegom sytuacja finansowa Spółki jest stabilna, a realizacja Projektu nie jest zagrożona.

Pod koniec kwietnia została podpisana umowa z wykonawcą zadania „Budowa Układu Przesyłowego ścieków z Warszawy lewobrzeżnej do Oczyszczalni Ścieków Czajka-Etap I” realizowanego wspomnianego projektu. Jakie działania zostały dotychczas wykonane?
Jeżeli chodzi o budowę układu przesyłowego, to jesteśmy na etapie wykonywania szybów S2, S10 i S11, którymi mają być wprowadzone maszyny wiertnicze do drążenia. Obecnie na budowę dostarczane są rury GRP o średnicy 2800 mm, jak również sprowadzane są z Niemiec urządzenia przewiertowe. Rozpoczęcie układania rurociągu na głębokości 9–11 m przewidziano na I dekadę sierpnia.

Proszę przybliżyć naszym Czytelnikom, jaki jest cel ww. zadania i jakie działania zostaną podjęte w ramach jego realizacji.
Właśnie rozpoczął się I etap budowy układu przesyłowego. Celem zadania, podzielonego na dwa etapy, jest umożliwienie przesyłania ścieków z lewobrzeżnych dzielnic Warszawy do zmodernizowanej Oczyszczalni Ścieków „Czajka”. Projektowana trasa systemu przesyłowego o długości ponad 10,5 km przebiegać będzie od kolektora Burakowskiego, usytuowanego w ul. Marymonckiej, poprzez syfon pod dnem Wisły do Oczyszczalni Ścieków „Czajka”. W pierwszym etapie zostanie wybudowany kolektor grawitacyjny o długości 5714 m, 55 komór technologicznych i rewizyjnych studni zintegrowanych na kolektorze grawitacyjnym oraz komora połączeniowa i przelewowa, które umożliwią awaryjny zrzut ścieków do Pompowni Nowodwory. Trasa kolektora przebiegać będzie wzdłuż ulic Modlińskiej, Światowida, Myśliborskiej.

Wyjątkowość zadania niewątpliwie związana będzie z budową syfonu pod dnem Wisły. Jakie będzie on spełniał funkcje?
Syfon pod dnem Wisły o długości ok. 1,3 km wraz z komorą zasuw i wylewową oraz komorą przepadową na lewym brzegu rzeki a na prawym brzegu komorą rozprężną jest częścią układu przesyłowego ścieków do Oczyszczalni Ścieków „Czajka”. Syfon wykonany z dwóch przewodów o średnicy 1,6 m zostanie zainstalowany w tunelu, którego średnica zewnętrzna wyniesie ponad 5 m. Syfon umożliwi przesył ścieków pod ciśnieniem. Hermetycznie zamykane włazy wyczystkowe umożliwią bieżącą eksploatację i czyszczenie rur syfonu.

Jakimi metodami zostanie zbudowany tunel pod rzeką?
Budowa tunelu pod dnem Wisły będzie realizowana za pomocą specjalistycznej maszyny tunelowej wyposażonej w tarczę skrawającą oraz mechanizm do układania obudowy tubingowej. Średnica układu przesyłowego pod dnem Wisły wyniesie ponad 5 m i będzie porównywalna ze średnicą tunelu metra. Można tu podkreślić, że w przeciwieństwie do dotychczas stosowanej w Warszawie technologii wykonania tunelu metra, technika drążenia układu przesyłowego będzie całkowicie zmechanizowana i zautomatyzowana.

Czy przewidujecie Państwo jakieś szczególne utrudnienia przy budowie syfonu i jakie środki zaradcze będą stosowane w trudnej sytuacji?
Nie przewiduję jakichś szczególnych utrudnień. Na etapie projektowania, w związku z przejściem pod rzeką, zostały wykonane badania geologiczne oraz została dobrana najbardziej optymalna/odpowiednia technologia.

W jakim stopniu i które metody bezwykopowe zostaną wykorzystane w trakcie wykonywania zadania „Czajka- Etap I”?
Głównym zadaniem wchodzącym w skład Etapu I jest budowa kolektora grawitacyjnego DN2800 o długości blisko 6 km. Kolektor ten w całości będzie wykonany metodą mikrotunelingu. Zastosowanie w tym przypadku tej technologii polega na zdalnym drążeniu tunelu specjalną głowicą, zaopatrzoną w tarczę skrawającą i system usuwania wybranego gruntu z jednoczesnym wprowadzeniem rur przeciskowych, które tworzą gotowy rurociąg. Precyzję układania rurociągu zapewnia wiązka lasera, monitorująca kąty nachylenia rur oraz komputerowy system sterowania głowicą mikrotunelingową.

Dlaczego zdecydowano o zastosowaniu technologii bezwykopowych i jakie korzyści zostaną dzięki temu osiągnięte?
Zastosowanie technologii bezwykopowych przy budowie układu przesyłowego pozwoli na realizację rurociągu w dużej mierze bez wykonywania wykopów otwartych oraz na ograniczenie do minimum hałasu, redukcję zakłócenia ruchu ulicznego i skrócenie czasu budowy. Najważniejszą jednak zaletą takiego sposobu wykonania będzie uniknięcie głębokich, długich, liniowych wykopów i eliminacja w dużej mierze robót odwodnieniowych, które przy tak głębokich wykopach miałyby istotny wpływ na środowisko. Ponadto zostanie zmniejszony do minimum transport ziemi, ograniczony do wywozu gruntu o objętości odpowiadającej objętości wbudowanych obiektów – rur i komór technologicznych. Prace mogą być wykonywane niezależnie od warunków atmosferycznych.

Kiedy zakończy się rozbudowa Oczyszczalni Ścieków „Czajka” i co dzięki temu zyska Warszawa?
Zakończenie rozbudowy i modernizacji Oczyszczalni Ścieków „Czajka” wraz ze stacją termicznej utylizacji osadów ściekowych planowane jest na koniec 2010 r. Realizacja inwestycji zwiększy przepustowość Zakładu z 240 000 m3/d do 435 300 m3/d, co pozwoli na oczyszczanie ścieków z centralnej i północnej części lewobrzeżnej Warszawy oraz kilku gmin w jej sąsiedztwie, a nie jak obecnie, z terenów prawobrzeżnej części stolicy. Jednocześnie poprawi się efekt oczyszczania, zwłaszcza w zakresie redukcji związków biogennych, czyli azotu i fosforu. W ten sposób wszystkie powstające w mieście ścieki będą oczyszczone w stopniu zgodnym z wymogami prawa, a to przełoży się na poprawę jakości wody w Wiśle i całej zlewni Morza Bałtyckiego. Możliwa również będzie rekultywacja brzegów rzeki. Odpady powstałe w technologicznym procesie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów będą utylizowane w stacji termicznej utylizacji osadów ściekowych. Utylizacja osadów w miejscu ich powstawania pozwoli uniknąć uciążliwości związanych z transportem osadów w inne miejsce ich zagospodarowania, a co za tym idzie, w znacznym stopniu ograniczy ruch kołowy w rejonie oczyszczalni. Ponadto, w ramach modernizacji Oczyszczalni Ścieków „Czajka”, nastąpi udoskonalenie dotychczas stosowanych technologii, jak np. hermetyzacja obiektów, dzięki czemu usunięte zostaną przykre zapachy uciążliwe dla mieszkańców Białołęki. Realizacja tych wszystkich zadań sprawi, że Warszawa będzie miała jedną z najnowocześniejszych, zautomatyzowanych oczyszczalni w Europie.

Jaki procent działań przy realizowanych przez Państwa inwestycjach wykonywany jest z udziałem technologii bezwykopowych?
Nie jestem w stanie podać konkretnych procentów, mogę natomiast powiedzieć, że jest takich zadań dosyć dużo. W zeszłym roku nasza Spółka przeprowadziła renowację sieci kanalizacyjnej o łącznej długości ok. 33 km przy zastosowaniu technologii bezwykopowych. W 2009 r. wykonana została modernizacja kanału ogólnospławnego w ul. Tarniny na odcinku ok. 0,3 km.
Ponadto w najbliższym czasie przewidujemy realizację metodami bezwykopowymi następujących zadań:
–    zakończenie budowy kolektora „E1”. Kolektor ten o długości ok. 3,5 km wykonywany jest całkowicie metodą bezwykopową przy pomocy rur przeciskowych o średnicy nominalnej 2 m;
–    budowę kolektora „W” w dzielnicy Wawer. Kolektor ten o łącznej długości ok. 7 km i średnicy 0,8–1,6 m zostanie ułożony na głębokości ok. 6 m pod powierzchnią ziemi. Inwestycja ta, ze względu na złożoność prac koncepcyjnych i projektowych, została podzielona na kilka etapów. W br. wykonywany jest I etap i dotyczy odcinka o długości 0,5 km;
–    renowację kanałów sanitarnych i ogólnospławnych w różnych dzielnicach Warszawy o łącznej długości ok. 3 km.

Państwa przedsiębiorstwo od lat stosuje metody bezwykopowe zarówno przy budowie, jak i renowacji kanalizacji. Jak z perspektywy czasu ocenia Pan zasadność ich wykorzystania?
Stosowanie metod bezwykopowych przy budowie jak i renowacji kanalizacji posiada wiele zalet, szczególnie z uwagi na to, że nasza Spółka realizuje szereg inwestycji zlokalizowanych w strategicznych miejscach Warszawy. W stolicy znaczna część sieci kanalizacyjnej i wodociągowej znajduje się pod jezdnią na różnych głębokościach. Wykonywanie prac metodą tradycyjną wymaga zajęcia dużej przestrzeni pod plac budowy i stwarza wówczas poważne utrudnienia komunikacyjne, co wiąże się z zamknięciem pasa ruchu drogowego, wywołując frustrację wśród mieszkańców. Dodatkową zaletą metod bezwykopowych jest to, że wykonywane przez nas prace mogą być prowadzone bez przerwy 24 godziny na dobę, ponieważ nie powodują one zbędnego hałasu i nie są zależne od warunków pogodowych. Ponadto jest to metoda bezpieczna dla ludzi i obiektów na powierzchni, dzięki wykluczeniu ryzyka obsunięcia gruntu. Atutem jest także znaczne skrócenie czasu trwania prac z kilku miesięcy do jednego w przypadku np. budowy 0,5 km odcinka rurociągu dużej średnicy. Z naszego doświadczenia wynika również, że w ogólnym rozrachunku, biorąc pod uwagę wszystkie koszty (społeczne, pośrednie, bezpośrednie), metody bezwykopowe okazują się znacznie tańsze od tradycyjnej, a jednocześnie charakteryzuje je wysoka skuteczność i precyzja.

Czy warszawski MPWiK obecnie prowadzi starania o pozyskanie środków z UE na nowe projekty? Czego będą dotyczyły nowe przedsięwzięcia?
Staramy się o dofinansowanie IV Fazy projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie” w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Zostaliśmy umieszczeni na liście indykatywnej przez Ministerstwo Środowiska. Wartość tego projektu wynosi ok. 1,9 mld zł, natomiast wysokość dofinansowania to ok. 680 mln zł. Projekt powinien być zrealizowany do 2013 r.

Na ogłoszenie przez Państwa jakich przetargów mogą w najbliższym czasie liczyć wykonawcy?
Będzie to przede wszystkim zadanie lub zadania związane z „Budową układu przesyłowego ścieków z Warszawy lewobrzeżnej do OŚ Czajka – Etap II”. Planowana data ogłoszenia to III kwartał 2009 r.
Mniejsze inwestycje liniowe kanalizacyjne to m.in.:
–    Zadanie 5.1 Kolektor ogólnospławny DN1400, Lca 1,555 km i DN1000, Lca 1,345 km w ul. J. Kazimierza, Przyce, teren PKP, Noteckiej, odc. ul. Kraszewskiego – ul. Studzienna – planowana data ogłoszenia przetargu: grudzień 2009 r.;
–    Zadanie 5.6 Bielany – Młociny – budowa kanalizacji DN200-800, Lca 15,670 km oraz przepompowni ścieków o wydajności 38 l/s wraz z przewodami tłocznymi 2 x DN200, Lca 0,950 km – planowana data ogłoszenia przetargu: grudzień 2009 r.

Inwestycje wodociągowe to m.in.:
–    Przetarg XC – budowa nowych magistrali i sieci rozdzielczej- zadanie 07A (wybrane odcinki) – planowana data ogłoszenia przetargu: wrzesień 2009 r.;
–    Przetarg XIIA – wymiana i renowacja magistral i sieci rozdzielczej – zadanie 09.1 (wybrane odcinki) oraz budowa nowych magistral i sieci rozdzielczej – zadanie 07A (wybrane odcinki) – planowana data ogłoszenia przetargu: wrzesień 2009 r.;
– Przetarg XIIB – wymiana i renowacja magistral i sieci rozdzielczej – zadanie 09.1 (wybrane odcinki) – planowana data ogłoszenia przetargu wrzesień 2009 r.;
– Przetarg XIII – budowa magistrali wodociągowej w ul. Modlińskiej – zadanie 07B – planowana data ogłoszenia przetargu: październik 2009 r.;

Ponadto jeszcze w sierpniu planujemy ogłosić zadanie pn. „Modernizacja wielobranżowa pompowni II° w Zakładzie Wodociągu Północnego”.

Dziękuję za rozmowę
Rozmawiała Agata Sumara