26 kwietnia 1986 r. na terenie Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej (dzisiejsza Ukraina, wtedy ZSRR) doszło do jednej z największych katastrof w historii stosowania energii atomowej: awarii i wybuchu w jednym z reaktorów. Radioaktywna chmura z uszkodzonego reaktora szybko dotarła nad kraje całej Europy, a strefa wykluczenia na miejscu katastrofy ma powierzchnię około 2,6 tys. km2. Co stało się wtedy, a co w tym rejonie dzieje się teraz?

Agencja Energii Jądrowej OECD przeanalizowała koszty energii elektrycznej, uwzględniając koszty budowy i eksploatacji elektrowni, koszty sieciowe wynikające z funkcjonowania zakładu w systemie elektroenergetycznym, utrzymanie rezerw, które zabezpieczają ciągłość dostaw, a także koszty zdrowotne i środowiskowe. Wyniki analiz wskazują, że najbardziej opłacalnym zeroemisyjnym źródłem energii jest energetyka jądrowa.

Zdaniem litewskiej prezydent – Dalii Grybauskaite budowana w Ostrowcu na Białorusi elektrownia atomowa może stanowić poważne zagrożenie dla państw bałtyckich. Uważa ona, że siłownia może być wykorzystana przeciwko nim w sposób niekonwencjonalny.

Jakie były przyczyny awarii w elektrowni jądrowej w Czarnobylu? Co by się stało, gdyby popełniono błędy w obecnie funkcjonujących reaktorach nowszego typu?

Jak podkreślił szef Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), odpowiedzialność za bezpieczeństwo nuklearne spoczywa przede wszystkim na poszczególnych państwach. Od wybuchu reaktora jądrowego w Czarnobylu, będącego największą katastrofą w historii energetyki jądrowej i jedną z największych katastrof przemysłowych XX w minęło 30 lat.

Jak wynika z opracowania Komisji Europejskiej, do 2030 r. państwa UE będą musiały wydać od 152 do 207 mld EUR na energetykę jądrową, a do 2050 r. nawet 493 mld EUR. Tylko w ten sposób możliwe będzie utrzymanie mocy produkcyjnych na zbliżonym do obecnego poziomie.

Do zasadniczych elementów "planu Morawieckiego" należy wsparcie dla niskoemisyjnych źródeł energii, a wśród filarów „silnej Polski” wskazano niezależność energetyczną i zrównoważoną energetykę. Polityka energetyczna ma uchronić Polaków i polskie firmy przed nadmiernymi kosztami energii, a także przed czynnikami ryzyka niekontrolowanego wzrostu cen wskutek potencjalnego wzrost cen uprawnień do emisji CO2 i kosztów dostosowania do europejskich norm jakości powietrza. Wszystkie te cele spełnia rozwijanie energetyki jądrowej.

Zdaniem eksperta ds. energetyki atomowej, firmy z jednego kraju będą obecne w każdym projekcie atomowym na świecie. O jakie państwo chodzi?

Japoński rząd, pomimo protestów społecznych, naciska na uruchomienie wyłączonych elektrowni jądrowych. Problem stanowi jednak egzekwowanie nowych zasad bezpieczeństwa.

Do 2020 r. Polska planuje wydać na projekty energetyczne około 100 mld zł. Według ekspertów, taki plan inwestycyjny jest możliwy do zrealizowania.

Jak wynika z analizy badań przeprowadzonych przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, rośnie poparcie dla budowy elektrowni jądrowej w Polsce. Za realizacją tej inwestycji opowiedziało się 64% ankietowanych. Przeciwnikami atomu jest 25% społeczeństwa. W sondażu wzięło udział 1000 osób.

Podczas wizyty w Warszawie były premier Japonii – Naoto Kan mówił, że do momentu katastrofy atomowej w Fukushimie był zdecydowanym zwolennikiem rozwoju energetyki jądrowej. Wydarzenia z 11 marca 2011 r. zmieniły jego punkt widzenia o 180 stopni.