Warszawa kontynuuje wielki program modernizacji sieci wodno-kanalizacyjnej. Wieloletni projekt pn. „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków” jest aktualnie w piątej fazie realizacji. Wśród najważniejszych zadań tej części programu znajduje się modernizacja jednego z warszawskich kolektorów, tzw. kolektora Burakowskiego. Do wykonania tego zadania, którego podjęło się konsorcjum firm BLEJKAN S.A., ABIKORP Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych sp. z o.o. i TERLAN sp. z o.o. na podstawie umowy ze stycznia br., wykorzystana zostanie nowatorska technologia, stosowana po raz pierwszy w Polsce na taką skalę. Podobnej wielkości kanały były już poddawane renowacji z użyciem paneli GRP w wielu miastach, m.in. w Krakowie czy Szczecinie, ale pod względem rozmiaru przedsięwzięcia i montażu połówkowych modułów, projekt ten jest innowacyjny na polskim rynku.

Skanowanie wnętrza kanału

Kolektor Burakowski jest zlokalizowany na terenie dwóch dzielnic – Żoliborza i Bielan. Powstał w latach 60. XX w. i, choć w międzyczasie (w latach 2014–2015) równolegle do niego zbudowano (w technologii mikrotunelowania) tzw. kolektor wspierający – Burakowski Bis, stary kanał wciąż może być eksploatowany, a jego sprawne działanie jest niezbędne dla całego systemu odprowadzania ścieków w tak wielkiej aglomeracji, jaką jest Warszawa. Aby przepływ ścieków przebiegał bez zakłóceń, zdecydowano się zatem na modernizację kolektora.
Jednym z kluczowych działań na etapie przygotowania do realizacji zadania było opracowanie projektu wykonawczego, który sporządzony został na zlecenie MPWiK (Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.) przez GSG Industria sp. z o.o. Najważniejszym jego elementem było laserowe skanowanie wnętrza kanału. Takie rozwiązanie nie jest nowe, jednak dotychczas stosowano je głównie w ramach prac geodezyjnych czy architektonicznych, bądź przy wykorzystaniu technologii rur spiralnie zwijanych. Jak podkreśla prezes firmy, Stanisław Szczekarewicz, według naszej wiedzy był to pierwszy raz, kiedy zastosowano ten typ pomiaru wnętrza kolektora w odniesieniu do technologii reliningu. Nie jest to rozwiązanie standardowe, ale powinno być stosowane częściej, aż takim się stanie.
W jakim celu przeprowadzono skanowanie? Celem była jak najdokładniejsza weryfikacja wymiarów kolektora. Z uwagi na fakt, iż kolektor Burakowski spełnia również funkcje zbiornika retencyjnego, MPWiK zobowiązało projektanta do takiego doboru technologii i materiałów, aby w jak najmniejszym stopniu ograniczyć przepustowość kanału po renowacji – tłumaczy Stanisław Szczekarewicz.

To nowatorski projekt

W ramach przedsięwzięcia wykorzystana będzie technologia bezwykopowa, która w takim zakresie i przy tak dużych kolektorach nie była dotąd stosowana w Polsce. To rozwinięcie znanej metody bezwykopowej renowacji kanałów przy użyciu paneli GRP o kształcie niekołowym, tzw. reliningu. W tym konkretnym przypadku wnętrze kanału zostanie wyłożone 1600 modułami (około 3200 segmentami) z żywic poliestrowych. Każdy z nich będzie miał 3 m długości. Panele, z uwagi na ich masę i konieczność zredukowania liczby wykopów technologicznych, montowane będą segmentowo. Montaż paneli, polegający na łączeniu połówek i kolejnych paneli ze sobą, następuje bezpośrednio w kanale w ich docelowej lokalizacji. Wprowadzanie modułów do wnętrza kolektora będzie się odbywać przez wykopy technologiczne lub bezpośrednio przez komory kanalizacyjne po demontażu ich sklepienia – wyjaśnia Marek Gromada, wiceprezes firmy BLEJKAN S.A.
Przyjęta metoda renowacji wynika m.in. z konieczności maksymalnego ograniczenia utrudnień w ruchu kołowym oraz zminimalizowania utrudnień komunikacyjnych dla mieszkańców, przedsiębiorców i pozostałych użytkowników. Dzięki zastosowanemu rozwiązaniu na odcinku trzech pierwszych kilometrów kolektora przewidziano tylko jeden wykop.
Dodatkowe atuty, które przeważyły o wyborze tej technologii, to: wytrzymałość konstrukcji, możliwość pokonywania znacznych załamań i łuków kanałów, a tym samym utrzymanie maksymalnie dużego pola przekroju kolektora po renowacji. Ważnym argumentem była również stosunkowo niska masa pojedynczych segmentów modułów. Zbyt duże obciążenia mogłyby doprowadzić do uszkodzenia konstrukcji kanału – tłumaczy Marek Gromada.

Instalacyjne wyzwania

Do modernizacji kolektora Burakowskiego przewidziane zostały panele GRP dostarczone przez firmę Marplast sp. z o.o. Przed rozpoczęciem ich produkcji konieczne jest dostosowanie i rozbudowa linii produkcyjnej o matryce do paneli tego rozmiaru i kształtu. Produkcja będzie prowadzona sukcesywnie, zgodnie z postępem robót. Z uwagi na gabaryty poszczególnych modułów, będą one dostarczane bezpośrednio na plac budowy, tam składowane i wbudowywane. Tempo instalacji będzie się różnić w zależności od danego odcinka. Średnio można przyjąć, że miesięcznie możliwe będzie zabudowanie panelami od 200 do 250 mb kanału – szacuje Marek Gromada.
Jednym z największych wyzwań, z jakimi zmierzy się wykonawca na etapie prac modernizacyjnych, będzie pokonanie znacznych odległości pomiędzy wykopami startowymi a miejscami docelowymi montażu paneli w kanale. To dlatego do pracy na miejscu przewidziano więcej osób niż w przypadku standardowego reliningu z wykorzystaniem paneli GRP. W transporcie segmentów wewnątrz kolektora pomoże też specjalnie przystosowany do tego zadania pojazd. Podczas realizacji całego przedsięwzięcia pokona on odległość aż 12 tys. km!
Wykonawca przejął plac budowy pod koniec lutego br. Prace przygotowawcze, polegające na wstępnym czyszczeniu i oględzinach kolektora, rozpoczną się wówczas, gdy tylko sporządzona zostanie aktualizacja projektów tymczasowej organizacji ruchu, uzyskane zostaną zgody na zajęcie terenu i umożliwią to warunki atmosferyczne. Następnie sprawdzone zostaną możliwości wprowadzania paneli GRP za pomocą szablonu odzwierciedlającego docelowy panel GRP. Kolejnym krokiem będzie już wykonanie wykopu startowego i rozpoczęcie właściwej renowacji – mówi Marek Gromada.
Pierwsze panele mają zostać zamontowane w kolektorze w drugiej połowie roku, a wszystkie prace powinny zakończyć się do września 2020 r. Wartość całej inwestycji to blisko 110 mln zł netto.

Firma BLEJKAN S.A. świadczy usługi z zakresu renowacji przewodów kanalizacyjnych, wodociągowych, ciśnieniowych, technologicznych gazowych z zastosowaniem pełnego wachlarza technologii bezwykopowych, ze szczególnym uwzględnieniem najnowocześniejszych rozwiązań dostępnych na rynku. Wyjątkowy dla firmy był rok 2015, kiedy to spółka przeprowadziła renowację około 100 km przewodów, co stanowi dotychczasowy rekord w Polsce. W ubiegłorocznym, opracowanym przez „Parkiet” zestawieniu 100 firm, które nie są notowane na giełdzie, firma uplasowała się na pierwszej pozycji.
Potencjał kadrowy, technologiczny oraz sprzętowy umożliwia spółce realizację kilkunastu (a w zależności od ich rozmiaru, nawet kilkudziesięciu) kontraktów równocześnie, zarówno w Polsce, jak i poza granicami kraju. Ostatnio realizowano kontrakty zagraniczne w Estonii, Finlandii, na Litwie, Łotwie, w Niemczech oraz Rumunii. W najbliższym czasie przedsiębiorstwo zamierza jeszcze bardziej zaangażować się w działania poza Polską, co jest efektem inwestowania w zagraniczne spółki. Ponadto rozwija również działalność na terenie kraju, gdzie również inwestuje w rodzime spółki, dzięki czemu jeszcze bardziej rozszerza wachlarz swoich możliwości, zarówno w obszarze bezwykopowej renowacji, jak i budowy.
Portfel zamówień na ten rok i kolejne lata nadal jest uzupełniany. Dotychczas podpisane kontrakty opiewają na kwotę blisko 250 mln zł netto. Wśród najważniejszych zadań, jakie w roku bieżącym i w latach kolejnych spółka będzie realizować, znajduje się m.in.: modernizacja kolektora Burakowskiego, modernizacja kolektora burzowego z wykorzystaniem rur spiralnie zwijanych w ul. Krasińskiego w Warszawie, modernizacja kolektorów w Krakowie.