Po trudnym czasie pandemicznych obostrzeń VII edycja Konferencji CIPP była pierwszą, która odbyła się wyłącznie stacjonarnie – tym razem w zimowej stolicy Polski. Aby posłuchać ciekawych referatów, dyskusji panelowej oraz wziąć udział w mniej formalnych spotkaniach podczas wieczornej biesiady i uroczystego bankietu, na konferencję przybyło około 150 uczestników z całego kraju. Podczas trzech dni wydarzenia wysłuchano 18 wystąpień – w tym międzynarodowego autorytetu w dziedzinie technologii bezwykopowych Iana Ramsaya, przewodniczącego UKSTT (United Kingdom Society of Trenchless Technology) oraz członka zarządu ISTT (International Society of Trenchless Technology).

Wspólne aktywności integrują środowisko

Jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem Konferencji, na stoku Harenda przeprowadzono zawody narciarskie sektora bezwykopowej renowacji. Uczestnictwo było bezpłatne, udział mógł wziąć każdy gość konferencji, a organizatorzy zapewnili specjalnie przygotowaną trasę oraz profesjonalny pomiar czasu. Pogoda dopisała i chętnych do podjęcia sportowej rywalizacji nie zabrakło, zaś wspólne kibicowanie zawodnikom było przyjemną formą integracji branżowego środowiska.

Paweł Kośmider - przewodniczący Konferencji CIPP 2023. Fot. Quality Studio

Oficjalną część konferencji, w czwartek 12 stycznia, otworzył przewodniczący wydarzenia, Paweł Kośmider. Część merytoryczna została podzielona na trzy sesje techniczne (dwie odbyły się w czwartek, trzecia - w piątkowe przedpołudnie) oraz panel dyskusyjny dotyczący specustawy waloryzacyjnej.

ZOBACZ FOTORELACJĘ Z KONFERENCJI:

Badania i kontrola jakości to podstawy udanej renowacji

Jako pierwszy referat przedstawił dr hab. inż. Paweł Popielski, prof. Politechniki Warszawskiej. Wystąpienie badacza dotyczyło wybranych aspektów oceny stanu technicznego kolektorów modernizowanych wykładzinami CIPP.   

Paweł Popielski, Politechnika Warszawska - VII Konferencja CIPP 2023. Fot. Quality Studio

Im bardziej zaawansowana technika, tym trudniejsza sztuka interpretacji otrzymanych danych – zauważył ekspert i podzielił się z uczestnikami konferencji szczegółami dotyczącymi prowadzonego przez siebie projektu badawczego wykładzin renowacyjnych z wbudowanymi czujnikami światłowodowymi.  

Kontynuacją tematyki rozpoczętej w referacie otwierającym było wystąpienie dr inż. Tomasza Abla z Politechniki Wrocławskiej, który opowiadał o badaniach wytrzymałościowych konstrukcji przewodów kanalizacyjnych wzmacnianych wykładzinami typu CIPP.

dr inż. Tomasz Abel, Politechnika Wrocławska - VII Konferencja CIPP 2023 - Fot. Quality Studio

Po ciekawym wprowadzeniu dotyczącym stosowanych norm laboratoryjnych, badacz przedstawił wstępne wyniki z kierowanego przez siebie na Politechnice programu badawczego mającego na celu porównanie różnych modeli zastosowania wykładzin renowacyjnych.

O badaniach laboratoryjnych i odbiorowych, tym razem z punktu widzenia laboratorium certyfikacyjnego opowiedział Dariusz Zwierzchowski, prezes Centrum Badań i Certyfikaji sp z o.o. Tematem jego referatu był wypływ jakości materiału wykładziny CIPP i wykonawstwa na wyniki badań laboratoryjnych. 

Dariusz Zwierzchowski, prezes Centrum Badań i Certyfikaji sp z o.o. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Najlepsze rozwiązania to rozwiązania systemowe - producent jest pewien całego systemu, który dostarcza. Czasami zdarza się, że nie możemy nasączyć rękawa filcowego daną żywicą, bo ona ma za dużą lepkość - a mogłoby się wydawać, że filc spije ją jak gąbka... Zupełnie inaczej przebiega nasączanie żywicą w stałych, zamkniętych warunkach zakładu produkcyjnego, a inaczej na budowie, gdzie nie mamy żadnej kontroli nad warunkami zewnętrznymi – podkreślił ekspert.

Paulina Stopa, POliner Sp. z o.o. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Kolejną prelegentką pierwszej sesji technicznej była Paulina Stopa, przedstawicielka firmy POliner Sp. z o.o., która przedstawiła etapy procesu kontroli jakości wykładzin CIPP z włókna szklanego na przykładzie produktów swojego przedsiębiorstwa. 

Zwieńczeniem kontroli jakości jest wykonanie inspekcji na placu budowy: inspekcja kamerą i pobranie próbki do badań parametrów wytrzymałościowych, a także weryfikacja właściwości wytrzymałościowych w laboratoriach akredytowanych – tłumaczyła specjalistka.

Marcin Derda, Wodociągi Miasta Krakowa S. A. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Niezmiernie ciekawe okazało się także wystąpienie Marcina Derdy z Wodociągów Miasta Krakowa S.A., który przedstawił bogatą prezentację dotyczącą hybrydowego połączenia metod bezwykopowych i wykopowych podczas renowacji magistrali wodociągowej w Krakowie. Interesujące, choć później poddane pod dyskusję, było spostrzeżenie, że w kolankach kanalizacyjnych mających powyżej 30 stopni skrętu wykładzina CIPP zaczyna się fałdować zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia awarii na danym odcinku. 

Mateusz Saładziak, Gamm-Bud Sp. z o.o. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Pierwszą sesję techniczną zamknął referat Mateusza Saładziaka z firmy Gamm-Bud sp z o.o., który w bardzo atrakcyjny sposób przedstawił najciekawsze realizacje z napraw bezwykopowych w 2022 r. Wśród nich znalazła się interesująca metoda wybrana przez firmę Terlan, która polegała na zastosowaniu hybrydowego kompozytu natryskowego polimocznika i bazaltu.

Międzynarodowy ekspert branży bezwykopowej gościem VII Konferencji CIPP

Po przerwie kawowej wznowiono obrady i rozpoczęła się druga sesja techniczna. Gościem specjalnym był Ian Ramsay, absolwent Uniwersytetu Northumbria (Wielka Brytania), który działa w branży bezwykopowej od blisko 20 lat. Jego referat dotyczył innowacji w renowacji kanalizacji małych średnic.

Ian Ramsay, ISTT/UKSTT - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Co roku wykonuje się renowacje o długości około 5 tys. km. Rynki francuski i niemiecki szybko rosną, ale liderem wzrostu są kraje skandynawskie – mówił ekspert i zaznaczył, że najszybciej rozwijają się technologie żywic. 

Są polimeryzowane pod wpływem promieniowania UV. Do teju pory żywice były dwuskładnikowe, ale pojawiła się jednoskładnikowa. Ma lepsze przyleganie, sprężystość i inne parametry. Jest bezzapachowa, można ją przechowywać przez sześć miesięcy. Można obserwować każdą sekundą procesu utwardzania, a raport wysłać natychmiast z placu budowy. Utwardzanie trwa 10 min. To znakomity wynik – wskazał przewodniczący UKSTT.

Nie samo CIPP – różne technologie bezwykopowe renowacji sieci

O alternatywnych metodach bezwykopowych używanych przy modernizacji i rekonstrukcji sieci wodociągowych jak i kanalizacyjnych w swoich wystąpieniach mówili dr inż. Florian G. Piechurski z Politechniki Śląskiej oraz Paweł Jagielski z TRACTO-TECHNIK GmbH & Co. KG.

Florian Piechurski, Politechnika Śląska - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Badacz akademicki skupił się na porównaniu wybranych technologii bezwykopowych w renowacji i rekonstrukcji sieci wodociągowej DN 600, zaś przedstawiciel TRACTO omówił bardziej szczegółowo metodę zwaną Pipebursting polegającą na rozkruszaniu starej sieci pod ziemią i wsuwaniu w jej miejsce nowych rur.

Najtańsze metody to cementowanie i relining. Pozostałe są znacznie droższe. Najkrócej trwa instalacja rękawa, najdłużej zastosowania swagellingu – podsumował swój referat dr Piechurski.

Paweł Jagielski, TRACTO-Technik - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Żywotność odrestaurowanej sieci wynosi od 80-100 lat. Technologia nadaje się do niemal wszystkich rodzajów rurociągów, jest o 50% tańsza od metody otwartego wykopu. Nie wpływa na osiadanie gruntu, obsługa jest szybka i nieskomplikowana – tak pipebursting przedstawiał Paweł Jagielski.

Uprawnienia operatorów inspekcji CCTV – praktyki z kraju i ze świata

Ciekawe zagadnienie dotyczące uprawnień dla operatorów inspekcji CCTV wraz z omówieniem doświadczeń z innych krajów europejskich podjął Rafał Chart z Insituform Linings Ltd. Ekspert rozważał, czy w Polsce powinno się wprowadzić uprawnienia dla m.in operatorów telewizji przemysłowej czy instalatorów? 

Rafał Chart, Insituform Linings Ltd. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

W Wielkiej Brytanii wytyczne są aktualizowane od 1997 r. Dostępne są kilkudniowe szkolenia zakończone otrzymaniem certyfikatu, ale później nie sprawdza się, jak radzi sobie operator. W Niemczech są dwie certyfikacje. Przyznaje się je na dwa lata, potem trzeba przejść ponowne szkolenie, a wykonawcy mają prowadzić wewnętrzną kontrolę – opowiadał Rafał Chart.  

Najtrudniej jest w Danii. Tam Instytut Technologiczny certyfikacją zajmuje się od lat 80. XX w. Certyfikaty są trudne do zdobycia, ale łatwe do stracenia. Kontroluje się efekty inspekcji (10% wszystkich). Co pięć lat szkolenia są obowiązkowe – dodał.

Renowacje CIPP we własnym zakresie. Dobry pomysł spółek wod-kan?

O instalacji rękawów CIPP przez miejską spółkę wodociągową we własnym zakresie opowiadał Mirosław Cecuga z firmy Sezam Instal sp.j. Prelegent wskazywał na korzyści, oszczędności i celowość posiadania własnego wydziału technologii bezwykopowych w strukturze spółki wod-kan.

Mirosław Cecuga, Sezam Instal sp. j. - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Gospodarka na własnym majątku motywuje do solidnej pracy i wykorzystania sprzętu do maksimum. Wykonawstwo samodzielne ogranicza ryzyko błędów. Nie ma presji czasowej, pracownicy znają topografię miasta, wiedzą, jak zachowa się kanalizacja np. podczas gwałtownych opadów. Łatwiej znajdują rozwiązania problemów. W technologii CIPP takie działania służą utrzymaniu kanalizacji w dobrym stanie. W Wodociągach Lubelskich po wprowadzeniu renowacji metodami bezwykopowymi znacząco spadła liczba awarii, nawet o 90% - zapewniał ekspert.

Roboty do zadań specjalnych

Piotr Krawczak, Artem - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Prelegentem zamykającym drugą sesję techniczną był Piotr Krawczak, przedstawiciel firmy Artem. Zaprezentował m.in. roboty frezujące z demontowanymi ramionami i możliwością aplikacji różnych końcówek w zależności od wybranego zastosowania produkowane przez firmę IMS Robotics, której dystrybutorem na rynku polskim jest Artem.  

Przepisy waloryzacyjne – trudny i ważny temat debaty

Część merytoryczną drugiego dnia Konferencji CIPP 2023 zakończył panel dyskusyjny poprowadzony przez Katarzynę Gralę-Latawiec, radczynię prawną i członkinię Stowarzyszenia Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców (SIDiR), która wygłosiła referat wprowadzający o tytule „Dopuszczalność zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego w przypadku wystąpienia nadzwyczajnego wzrostu cen”.

Katarzyna Grala-Latawiec, SIDiR - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Urząd Zamówień Publicznych potwierdził na tle dotychczasowych przepisów, że istniejące regulacje prawne umożliwiają stronom umowy dokonywanie zmian waloryzacyjnych. Przypomniał także, że zamawiający mają możliwość zawierania w kontraktach klauzul przeglądowych mających na celu uelastycznienie kontraktów - w tym zmian wypływających z wahania cen – tłumaczyła.

Należy zaznaczyć, że w przypadku konieczności zmiany cen były pomysły, aby strony kontraktu dzieliły się tym ryzykiem pół na pół. Ja się z tym poglądem nie zgadzam. Udział strony zamawiającej i wykonawcy w potencjalnej zmianie cen wynikającej z waloryzacji powinien być uzgadniany indywidualnie i każdorazowo - podsumowała swój referat ekspertka i zaprosiła na scenę uczestników panelu dyskusyjnego:
 •  Michała Milczarka - POliner sp z o. o.
•  Joannę Rudnicką - SKP Skoczyński Kolańczyk Rudnicka Kancelaria Prawna S.K.A.
•  Łukasza Rybackiego - Terlan Sp. z o.o.
•  Pawła Senderka - Wodociągi Miasta Krakowa S. A.

Debata - specustawa waloryzacyjna - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Debata trwała półtorej godziny, wypowiedzieli się przedstawiciele wszystkich stron procesu inwestycyjnego, od producenta przez wykonawcę, aż po stronę zamawiającą. Bardzo cenny był także głos ekspertów z dziedziny prawa: Joanny Rudnickiej i Katarzyny Grali-Latawiec. 


Łukasz Rybacki, Terlan - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Wszystko zaczęło się już w pandemii, w drugiej połowie 2021 r. Wtedy ruszyły lawinowe wzrosty cen. Po wybuchu konfliktu w Ukrainie wzrost cen odczuły wszystkie strony procesu, ale nikt nie wiedział co z tym zrobić, nie było przetartych szlaków - mówił Łukasz Rybacki ze spółki Terlan.

Joanna Rudnicka, radca prawny - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Dopiero po wybuchu wojny w Ukrainie zamawiającym zaczęły się otwierać oczy i zrozumieli, że z zaistniałym problemem należy coś zrobić. Na początku miało się wrażenie, że grają na czas, bo czuli się niepewnie, nie chcieli dać za dużo i wyjść przed szereg, aby potem nie zarzucono im, że zbyt chętnie rozdają pieniądze - tak było przed wydaniem opinii przez Prokuratorię – potwierdziła w swej wypowiedzi Joanna Rudnicka. Kiedy weszła specustawa, to rozmowy między zamawiającymi a wykonawcami były już tak zaawansowane, że w zasadzie jej przepisy dopisywano do uzgodnionych już wcześniej ustaleń – dodała.

Michał Milczarek, POliner - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Koszty znaczących wzrostów cen są przerzucane na społeczeństwo, na mnie, na Pana, na Panią - to my zapłacimy więcej za wodę. Dlatego trzeba rozmawiać, bo ten problem dotyczy nie tylko wykonawców, zamawiających, producentów, ale nas wszystkich - mówił Michał Milczarek przedstawiciel firmy POliner.  

Po ciekawie moderowanej dyskusji przyszedł czas na pytania z sali, jedno z nich skierowane było do reprezentanta Wodociagów Krakowskich: czy z perspektywy zamawiającego specustawa pomaga czy przeszkadza?

Paweł Senderek, Wodociągi Miasta Krakowa - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Dotychczasowe przepisy mogły być interpretowane pro-waloryzacyjnie w zasadzie bez specustawy, ale ludzie są różni. Są zamawiający, którzy mogą prowadzić rozmowy z dużymi wykonawcami jak równy z równym, a są tacy, którym podobnych kompetencji czy umiejętności brakuje i dla nich przepisy specustawy są przydatne – odpowiedział Paweł Senderek. 

Projektowanie tak samo ważne jak wykonawstwo

Trzecia i ostatnia sesja techniczna VII Konferencji CIPP odbyła się w piątek 13 stycznia i poświęcona została w głównej mierze problemom i zagadnieniom związanych z projektowaniem rękawów renowacyjnych.
Z uwagi na nieoczekiwaną nieobecność dr. inż. Leszka Wysockiego, przygotowany prze niego referat o wybranych błędach w projektowaniu wykładzin CIPP wygłosił inny przedstawiciel Politechniki Wrocławskiej, dr. inż. Bogdan Przybyła.

dr inż. Bogdan Przybyła, Politechnika Wrocławska - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Badania wstępne zawsze odgrywają bardzo istotną rolę. Powinno się wykonać przynajmniej inspekcję wideo połączoną z pomiarem wykładzin. Projektant musi przeanalizować stany techniczne, żeby racjonalnie zaprojektować wykładzinę, bo inaczej powstanie duże ryzyko błędu i awarii. Stan techniczny to przede wszystkim obciążenia jakie są przyjmowane w obliczeniach: nawet jeśli wody gruntowej nie ma, to i tak projektant musi ją w obliczeniach założyć – tłumaczył badacz.

Kolejnym prelegentem koncentrującym się na zasadach właściwego projektowania renowacji w technologiach CIPP był prof. dr. hab. inż. Adam Wysokowski z Uniwersytetu Zielonogórskiego.

prof. Adam Wysokowski, Uniwersytet Zielonogórski - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Jednym z najbardziej problematycznych pojęć jest remont; w ramach remontu wolno użyć materiałów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym. Projektowanie renowacji CIPP jest znacznie bardziej skomplikowane niż projektowanie nowej konstrukcji, a im wyższa jakość projektowania, tym potem niższe koszty renowacji, eksploatacji i utrzymania – zauważył podczas swojego wystąpienia.

W ramach technicznej sesji „projektowej” w referacie przygotowanym wspólnie z Jakubem Kozickim, wypowiedziała się też ekspertka, dr inż. Beata Nienartowicz, na co dzień zajmująca się zwiększeniem efektywności w planowaniu, projektowaniu oraz przygotowaniu formalnym bezwykopowych renowacji rurociągów. Przedstawiła wybrane zagadnienia związane z określaniem parametrów wykładzin CIPP na etapie przedprojektowego przygotowania inwestycji. 

Beata Nienartowicz, IDEANTE - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

Opis przedmiotu zamówienia jest nieodłącznym elementem każdego zamówienia publicznego. Wpisanie w nim parametru modułu sprężystości podpowiada wykonawcy, jaki rękaw chcemy: szklany czy filcowy – tłumaczyła założycielka firmy IDEANTE.

Domknięciem trzeciej sesji technicznej był wykład dr inż. Bogdana Przybyły na temat wybranych problemów badań odbiorowych wykładzin CIPP w świetle wytycznej Polskiego Stowarzyszenia Technologii Bezwykopowych (PSTB).

Wiedza – Biznes – Atrakcje – sprawdzona formuła

Uroczysty bankiet drugiego dnia konferencji - VII Konferencja CIPP 2023. Fot Quality Studio

VII Konferencja CIPP zakończyła się w piątek 13 stycznia 2023 r. po obiedzie. Oprócz bogatej części merytorycznej nie zabrakło na niej również atrakcji. Wieczorna biesiada przy ognisku pierwszego dnia konferencji oraz uroczysty bankiet z zabawą taneczną zorganizowany w czwartkowy wieczór pozwoliły integrować się środowisku bezwykopowej renowacji i zadzierzgnąć biznesowe znajomości na przyszłość. 
Ponieważ w rozpoczynający się weekend 13-15 stycznia 2023 r. w Zakopanem odbywa się konkurs skoków narciarskich, istniała możliwość przedłużenia pobytu i spędzenia całego weekendu w sercu Tatr na kibicowaniu, indywidualnym zwiedzaniu, sportach zimowych lub degustowaniu regionalnych przysmaków. 

ZOBACZ FILM PODSUMOWUJĄCY VII KONFERENCJĘ CIPP 2023:

Zapraszamy za rok!

Sponsorami tegorocznej edycji byli: