Czym jest nawiewnik ścienny?

Nawiewnik ścienny to urządzenie nawiewne, którego zadaniem jest zapewnienie regulowanego napływu świeżego powietrza zewnętrznego. Zakłada się je w przygotowanym do tego otworze w ścianie zewnętrznej.

Nawiewniki ścienne składają się zasadniczo z trzech części - zewnętrznej czerpni, wewnętrznego regulatora oraz łączącego je obudowanego kanału przelotowego.

Nawiewniki są przeznaczone do budynków wyposażonych w system wentylacji grawitacyjnej, mechanicznej wywiewnej lub hybrydowej (połączenie dwóch poprzednich). Nie będą natomiast potrzebne w budynkach z mechaniczną wentylacją nawiewną lub nawiewno-wywiewną - ich funkcję pełnią już specjalne wentylatory i kanały wentylacyjne.

Rodzaje nawiewników ściennych

Nawiewniki ścienne można podzielić pod względem sposobu sterowania oraz metody montażu. Biorąc pod uwagę sterowanie, urządzenia te można podzielić w następujący sposób:

• Nawiewniki ścienne sterowane ręcznie - najprostszy typ. Ich regulator wyposażony jest w pokrętło lub dźwignię, którymi można regulować ilość wpuszczanego powietrza. Niestety łatwo zapomnieć o zmianie ustawień i doprowadzić do wychłodzenia pomieszczenia, przez co po takie nawiewniki sięga się dziś bardzo rzadko.
• Nawiewniki ścienne sterowane automatycznie - w tej grupie znaleźć można urządzenia, w których zastosowano mechanizmy umożliwiające im całkowicie samodzielną pracę. Obecnie na rynku dostępne są:
  • Nawiewniki termostatyczne - wykorzystują prosty mechanizm oparty na pomiarze temperatury. Ten sposób sterowania jest mało precyzyjny (nawiewnik przymyka się, dopiero gdy temperatura na zewnątrz spadnie poniżej 0°C), przez co aktualnie nawiewniki z tej grupy mają raczej sytuacyjne zastosowanie.
  • Nawiewniki higrosterowane - ich praca regulowana jest na podstawie poziomu względnej wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Pomiar i sterowanie odbywa się dzięki umieszczonemu w regulatorze higrometrowi. Większość takich nawiewników działa w zakresie wilgotności między 30 a 70% (min./maks. otwarcie).
  • Nawiewniki ciśnieniowe - ta grupa urządzeń działa na podstawie różnicy ciśnień powietrza między wnętrzem a zewnętrzem pomieszczenia. Taki nawiewnik stabilizuje strumień powietrza - przymyka się, gdy napływ powietrza przyspiesza i otwiera się szerzej, gdy prędkość strumienia spada. Co więcej, praca nawiewnika ciśnieniowego jest niezależna od wysokości (różnice są pomijalnie małe), co czyni go idealną opcją w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub innym wysokim budynku.
• Nawiewniki hybrydowe - urządzenia z tej grupy są sterowane automatycznie, ale są dodatkowo wyposażone w opcję ręcznego ustawienia stopnia otwarcia.

Nawiewnik glifowy Brevis Puro F. Fot. Brevis

Natomiast jeśli chodzi o sposób montażu, dostępne są dwa rodzaje nawiewników ściennych:

• Nawiewniki ścienne proste - ich kanał przelotowy ma prostolinijny przebieg i jest prostopadły do powierzchni ściany. Czerpnia takiego nawiewnika jest montowana bezpośrednio na elewacji budynku - dla niektórych może to stanowić problem natury estetycznej (zwłaszcza w przypadku starszych modeli). Na szczęście dostępne obecnie na rynku urządzenia mogą mieć dowolny kolor z palety RAL, dzięki czemu nie będą się wyraźnie odcinać od kolorystyki ścian zewnętrznych.
• Nawiewniki ścienne glifowe - ta grupa charakteryzuje się bardziej złożoną konstrukcją - czerpnia ma tutaj postać tzw. puszki glifowej o labiryntowej budowie wewnętrznej, a kanał przelotowy łączy się z nią pod kątem prostym. Całe urządzenie ma więc kształt litery „L”. Nawiewniki glifowe są też bardziej dyskretne - ich czerpnie zakłada się w węgarkowej części elewacji przylegającej bezpośrednio do okna. Sprawia to, że są niemal niewidoczne z zewnątrz - trzeba znaleźć się praktycznie przy samym oknie, żeby zobaczyć wlot powietrza. Trzeba jednak pamiętać, że wraz z zastosowaniem nawiewu glifowego zwiększa się opór hydrauliczny systemu wentylacyjnego - z tego względu nie zaleca się stosowanie takiego rozwiązania w budynkach z wentylacją grawitacyjną. Zamontowanie nawiewnika glifowego w takim budynku sprawi, że efektywność nawiewu będzie znacznie niższa niż w tych z mechaniczną wentylacją wywiewną lub hybrydową - naturalny ciąg wentylacyjny jest zbyt słaby, aby zapewnić efektywną wymianę powietrza w takim przypadku.

Dlaczego warto montować nawiewniki ścienne?

Jak już tutaj wspomniano, montaż nawiewnika ściennego pozwala utrzymać sprawne działanie wentylacji, a co za tym idzie, pomaga w usuwaniu szkodliwych substancji unoszących się we wnętrzach (np. związków chemicznych utleniających się z powierzchni mebli czy zarodników grzybów) bez konieczności otwierania okien.

Ponadto podobnie jak w przypadku nawiewników okiennych, ścienne urządzenia nawiewne mogą być wyposażone w filtry powietrza nawiewanego i tłumiki akustyczne, które znacznie zwiększą komfort mieszkańców.

Warto też pamiętać, że nawiewniki ścienne przeznaczone do domów jednorodzinnych i budynków zamieszkania zbiorowego mają na ogół większą wydajność, niż nawiewniki okienne. W związku z tym można uzyskać ten sam efekt przy mniejszej liczbie urządzeń.

Jaki rodzaj nawiewników sprawdzi się najlepiej?

Biorąc pod uwagę warunki klimatyczne panujące w Polsce, najlepszym wyborem będą urządzenia sterowane ciśnieniowo. Jeśli zaś chodzi o metodę montażu, jest to już bardziej indywidualna kwestia. Gdy w budynku zastosowano mechaniczną wentylację wyciągową/wywiewną, warto postawić na nowoczesne nawiewniki glifowe.

Podsumowanie

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6.11.2008 roku nawiewniki ścienne to urządzenia nawiewne przeznaczone do montażu w „innych częściach przegród zewnętrznych”. Są więc podobnie jak nawiewniki okienne, jednym ze sposobów na zapewnienie stałego dopływu świeżego powietrza w budynkach o wysokiej szczelności. Poza wspomnianym rozporządzeniem obowiązek zapewnienia sprawnego działania wentylacji jest nakładany także przez Warunki Techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (dokument ten obowiązuje od 1 stycznia 2021 roku). Montaż nawiewników jest jedną z najprostszych metod pozwalających poprawić działanie tradycyjnego systemu wentylacyjnego.