Normy oświetlenia zewnętrznego

Normy dotyczące oświetlenia zewnętrznego opisują zarówno oświetlenie dróg, parków jak i obiektów sportowych. Każdy z nich charakteryzuje się nieco innymi potrzebami, a więc do każdego typu obiektu stworzono inne normy. W Polsce oświetlenie zewnętrzne regulują dwie normy:

• PN-EN 12464-2:2008, Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy – Część 2: Miejsca pracy na zewnątrz [11]
• PN-EN 12193:2008, Światło i oświetlenie – Oświetlenie w sporcie [12]

Przestawiają one wymagania oświetleniowe dla m.in.:

• stref komunikacyjnych
• terenów budowy
• parkingów
• portów lotniczych
• terenów przemysłowych
• elektrowni i ciepłowni
• farm
• stacji paliw

Zawierają one też informacje o wymaganiach i zaleceniach związanych z projektowaniem oświetlenia zewnętrznego.

Oświetlenie uliczne. Fot. SMD-LED

Oświetlenie drogi – jakie powinno być?

Wiesz już, że innego oświetlenia potrzebują place i parki, a innego drogi i ulice. Polskie i europejskie normy dokładnie opisują, jak powinno wyglądać oświetlenie w każdym z tych miejsc.

Nowoczesne oświetlenie drogi powinno być przede wszystkim oszczędne i ekologiczne. Właśnie dlatego coraz większym zainteresowaniem cieszą się lampy uliczne LED, które potrzebuje zdecydowanie mniej energii od starego typu lamp. Oszczędności mogą sięgać nawet 50-60% w skali roku. Poza tym światło powinno być kierowane dokładnie w te miejsca, które należy oświetlić. Dzięki tej zasadzie udało się uniknąć problemu ze źle dobranym światłem ulicznym, które było często kierowane w prywatne posesje.

Ustawa o oświetleniu ulicznym

Zgodnie z Dziennikiem Ustaw 2016.0.124 oświetleniu ulicznym z dnia 2016-01-29:

1. Droga powinna być oświetlona ze względów bezpieczeństwa ruchu drogowego.
2. MOP-y, parking dla aut ciężarowych i stacje benzynowe powinny być oświetlone przynajmniej w obszarze dostępnym dla uczestników ruchu.
3. Światło lamp nie może zmieniać koloru znaków drogowych.
4. Między doświetlonym, a niedoświetlonym odcinkiem trasy mui zostać wykonana strefa przejściowa o zmniejszającym się natężeniu światła i długości.
5. Słupy i lampy uliczne powinny być tak zamontowane, aby nie powodowały zagrożenia bezpieczeństwa ruchu i nie ograniczały widoczności. Słupy oświetleniowe oraz oprawy oświetleniowe powinny być umieszczone poza skrajnią drogi, o której mowa w § 54.
6. Wymagania dotyczące natężenia oświetlenia i rozmieszczenia punktów świetlnych określa Polska Norma.

Normy oświetlenia ulicznego

Wymagania zawarte w normach z serii PN-EN 13201:2007 omawiają cztery podstawowe kwestie związane z oświetleniem ulicznym. Wśród nich znajdują się:

• PKN-CEN/TR 13201-1:2007 „Oświetlenie dróg. Część 1: Wybór klas oświetlenia”.
• PN-EN 13201-2:2007 „Oświetlenie dróg. Część 2: Wymagania oświetleniowe”.
• PN-EN 13201-3:2007 „Oświetlenie dróg. Część 3: Obliczenia oświetleniowe”.
• PN-EN 13201-4:2007 „Oświetlenie dróg. Część 4: Metody pomiarów parametrów oświetlenia”.

Pierwsza omawia dobór odpowiedniej klasy oświetlenia do danego miejsca.

W drugiej można znaleźć informacje na temat wymagań fotometrycznych dla poszczególnych klas oświetleniowych z uwzględnieniem potrzeb użytkowników dróg.

Trzecia część zawiera wytyczne dotyczące metod obliczeniowych wykonywanych na etapie projektowania oświetlenia ulicznego.

W czwartej części opisane zostały metody wykonywania pomiarów oświetlenia dróg oraz warunki, w jakich powinny być wykonywane.