Jednym z nich będzie gazociąg Pogórska Wola–Tworzeń. Budowę podzielono na trzy odcinki. Dwa już są gotowe, trzeci oddany ma być jeszcze w tym roku. Długi na 34 km fragment Braciejówka–Tworzeń będzie przebiegać m.in. przez Dąbrową Górniczą, gdzie należało poprowadzić go pod dwoma przeszkodami – linią wysokiego napięcia 220kV oraz trasą kolejową nr 133. Do budowy obu przekroczeń wykorzystano metodę mikrotunelowania.

Przewiert pod linią energetyczną ma 139 m, a pod torowiskiem 206 m. Wiercono (firmy Sanimet Sp. z o.o. oraz Tolos Sp. K.) na głębokościach od 3,9 do 6,2 m. Obie podziemne części gazociągu zaprojektowano w przewodach osłonowych.

Jaka powinna być rura do mikrotunelowania?

Rury do mikrotunelowania powinny przede wszystkim charakteryzować się wysoką wytrzymałością na ściskanie podczas instalacji. Ta cecha przekłada się również na dopuszczalną siłę wcisku. Im jest wyższa, tym bardziej poprawiają się manewrowe możliwości podczas zabudowy. Takie przewody muszą być także odporne na uszkodzenia (w tym mechaniczne) i nadmierne odkształcenia – zarówno podczas instalacji, jak i już w trakcie eksploatacji. To dwa kluczowe elementy dla zachowania odpowiednich parametrów szczelności połączeń. 

Fot Quality Studio

Wszystkie powyższe cechy są ważne przy każdej mikrotunelowej instalacji. Budowa gazociągu w Dąbrowie Górniczej wymagała jednak spełnienia jeszcze kilku innych warunków. Z tego powodu zdecydowano, że funkcję osłonową będą pełnić przewody z polimerobetonu. W obu przypadkach postanowiono wykorzystać rury PRC-TC DN1200 (Dz 1482mm) Meyer-POLYCRETE ®. Dostarczano je w trzymetrowych odcinkach (masa jednej wynosiła około 4,1 ton), a dostawcą była firma Polimerobeton.pl.

Dlaczego wybrano rury z polimerobetonu?

Zastosowanie polimerobetonu jest wskazane przy wykonywaniu przewiertów pod liniami energetycznymi, torami kolejowymi i tramwajowymi oraz w każdych innych okolicznościach, w których występuje możliwość wzbudzenia prądów błądzących. W rurze polimerobetonowej jedyny element ze stali to manszeta VA, reszta jest dielektrykiem (izolatorem elektrycznym), więc nie ma możliwości wzbudzania tych zjawisk. Poza tym w przypadku gazociągów wszystkie rury muszą być objęte ochroną katodową, a dielektryk nie potrzebuje dodatkowych zabiegów, by ją uzyskać.

Dodatkową zaletą polimerobetonu jest zastosowana w nim domieszka żywicy, co sprawia, że materiał, choć sztywny, charakteryzuje się pewną elastycznością, ale nie kruchością.

W jaki sposób takie rury łączy się na placu budowy?

Do łączenia rur Meyer-POLYCRETE ® wykorzystywany jest system, który składa się z zewnętrznego pierścienia (stal szlachetna VA), zintegrowanych uszczelek elastomerowych oraz pierścieni rozkładu nacisku (drewno bezsękowe).

Fot Quality Studio

Po użyciu smaru do uszczelek, rury łączone są na wcisk poprzez wsunięcie bosego końca do pierścienia stalowego przewodu prowadzącego. Drewniany pierścień stosuje się, by uniknąć naprężeń punktowych (odpowiada za równomierne rozłożenie sił nacisku na kolejnych rurach).

Fot Quality Studio

Rury tego samego dostawcy (przy czym DN1400) wykorzystano także na budowie gazociągu Tworóg–Tworzeń, gdzie wykonano dwa mikrotunele (252 i 168 m) z łukiem wypłycającym o promieniu 800 m. Choć instalację prowadzono przy niemal całkowitym wykorzystaniu możliwości pracy złącza, to zachowano jego pełną szczelność.

Jak długo rury z polimerobetonu działają bez większego remontu?

Szacowana żywotność bez pogorszenia parametrów materiału przekracza 100 lat. Dostawca rur do Dąbrowy Górniczej przeprowadził wizję lokalną na terenie zakładów chemicznych w Niemczech, gdzie 50 lat wcześniej zastosowano przewody z polimerobetonu. Po pół wieku od zabudowy nie stwierdzono żadnych ubytków, uszkodzeń, korozji czy pogorszenia parametrów. Atutem polimerobetonu jest jego jednorodny przekrój, który gwarantuje zachowanie odporności na korozję, nawet w przypadku ponadprzeciętnego zużycia czy przetarcia. 

Fot Quality Studio

Warto podkreślić, że rury z polimerobetonu to świetne rozwiązanie także w przypadku potrzeby wykonania długich przewiertów. W ramach takich zadań istotna jest możliwość szczelnej instalacji dysz bentonitowych czy dostarczenia rur stacyjnych do stacji pośrednich.

Nie tylko jako osłonowe

Rury polimerobetonowe, zgodnie z oceną Instytutu Kolejnictwa, mogą być stosowano zarówno jako osłonowe, jak i przewodowe. Tak samo jest w przypadku innych sektorów budownictwa. To świetne rozwiązanie do budowy kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej, a także odprowadzania wód opadowych oraz ścieków przemysłowych. Wykorzystywane są również jako przepusty, zbiorniki bezodpływowe czy retencyjne i inne. Są produkowane w szerokim zakresie średnic. Nadają się do instalacji właściwie w każdych warunkach, w tym w środowisku agresywnym chemicznie.

Fot Quality Studio

Firma Polimerobeton.pl oferuje nie tylko rury standardowe, ale także modyfikowane pod konkretne zamówienie (w tym zmiana żywic, materiałów dysz bentonitowych, pierścieni prowadzących czy uszczelek, aby spełnić nawet najbardziej wyśrubowane wymagania). Istnieje też możliwość dostarczenia krótkich odcinków (długość najczęściej podyktowana jest ograniczonym miejscem na komorę startową lub ciasnym przewiertem po łuku).

Firma dostarcza także kompletne systemy: rury przeciskowe, odkrywkowe, o przekrojach kołowych, latawcowych czy jajowych, studnie kanalizacyjne, komory wielokątne, studnie rozprężne, obudowy pompowni oraz wiele innych rozwiązań na specjalne zamówienie.

Warto postawić na dostawcę, który oferuje kompletny asortyment z niezawodnego materiału.