• Składy z wodorowymi ogniwami paliwowymi obsługują linię o długości 123 km
• Jedno tankowanie wystarcza na pokonanie 1000 km
• 1 kg wodoru zastępuje około 4,5 litra oleju napędowego

Pociągi wodorowe zamiast spalinowych

Składy zasilane wodorem, wyprodukowane przez firmę Alstom, jeżdżą na szlaku o długości 123 km zarządzanym przez Landesnahverkehrsgesellschaft Niedersachsen (LNVG). Spółka od 2012 r. poszukiwała alternatywy dla lokomotym z silnikiem diesla i zainicjowała wraz z partnerami, przewoźnikiem EVB Eisenbahnen und Verkehrsbetriebe Elbe-Weser (EVB) oraz firmą Linde zajmującą się m.in. gazami, projekt zastosowania wodoru w pociągach pasażerskich.

14 składów zasilanych wodorem będzie stopniowo zastępować 15 pociągów z lokomotywami wykorzystującymi olej napędowy. Obsłużą regionalny szlak Cuxhaven–Bremerhaven–Bremervörde–Buxtehude w Dolnej Saksonii. Model Coradia iLint po napełnieniu zbiornika może przejechać 1000 km, co umożliwi całodniowe przewozy. Maksymalna prędkość na trasie wyniesie 140 km/godz. Paliwo zapewni stacja tankowania wodoru wybudowana przez firmę Linde. Pierwsza jazda testowa odbyła się we wrześniu 2018 r. Później testowano pojazdy przedseryjne.

Fot. LNVG

Pierwsze zamówienia na bezemisyjne składy

W komunikacie podano, że mimo licznych projektów elektryfikacji linii kolejowych w Europie, znaczna część europejskiej sieci pozostanie niezelektryfikowana w dłuższej perspektywie. W wielu krajach liczba pociągów z silnikiem diesla w ruchu jest wciąż wysoka, w Niemczech to ponad 4000 lokomotyw.

Niemiecki producent ma aktualnie cztery kontrakty na pociągi regionalne zasilane wodorowymi ogniwami paliwowymi. Poza 14 składami w Dolnej Saksonii są to zamówienia na 27 egzemplarzy dla obszarzu metropolitalnego Frankfurtu, sześć (z opcją na kolejnych osiem) dla regionu Lombardii we Włoszech i 12 modeli Coradia Polyvalent współdzielonych w czterech różnych regionach Francji. Przeprowadzono także udane testy w Austrii, Holandii, Polsce i Szwecji.

Pierwszy pociąg pasażerski z ogniwem paliwowym

Coradia iLint to pierwszy na świecie pociąg pasażerski wykorzystujący wodorowe ogniwo paliwowe, które wytwarza energię elektryczną do napędu. Zastosowane rozwiązania obejmują konwersję czystej energii, jej elastyczne magazynowanie w akumulatorach oraz inteligentne zarządzanie mocą napędową i dostępną energią. Model przeznaczono dla linii niezelektryfikowanych. Jego maksymalna prędkość wynosi 140 km/godz. Na linii w Dolnej Saksonii składy będą zwykle jeździć 80–120 km/godz.

Wodorową jednostkę zaprojektowały zespoły Alstomu w Salzgitter w Niemczech (pociągi regionalne) i w Tarbes we Francji (systemy trakcyjne). Projekt współfinansowano z rządowego Narodowego Programu Innowacji w zakresie Technologii Wodoru i Ogniw Paliwowych.

Stacja tankowania w Bremervörde składa się z czterech wysokociśnieniowych zbiorników (500 bar) o łącznej pojemności 1800 kg, sześciu sprężarek wodoru i dwóch pomp paliwowych. 1 kg wodoru zastępuje około 4,5 litra oleju napędowego. Docelowo prawie cały wodór będzie produkowany za pomocą elektrolizy i energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.

Fot. LNVG

Stopniowe dojście do prawie bezemisyjności

Dolna Saksonia zainwestowała w pociągi wodorowe 85 mln euro. LNVG dysponuje 126 spalinowymi zespołami trakcyjnymi wykorzystywanymi na liniach regionalnych. Spółka nie planuje kolejnych zakupów, będzie sukcesywnie zmieniać flotę na wodorową lub elektryczną. Na razie na linii jeździ pięć pociągów, kolejne dziewięć pojawi się do końca 2022 r.

Aktualnie wodór pochodzi z ubocznej produkcji zakładu przemysłu chemicznego w Stade, ale po trzech latach ma się rozpocząć produkcja na miejscu w Bremervörde metodą elektrolizy zasilanej z energii wiatrowej lub słonecznej. Udział zielonego wodoru ma osiągnąć 35%. Docelowo ma to być 95%, ale nie zaplanowano na razie ram czasowych – będzie to zależeć od kosztów wytwarzania energii.

Przeczytaj także: W Holandii powstanie pierwszy morski klaster wodorowy