W listopadzie 2018 r. kończy się umowa na obsługę elektronicznego poboru opłat na drogach zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (system viaToll) z obecnym operatorem firmą Kapsch.

Według raportu ekspertów Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego obecny system należy zastąpić nowym, w którym większy ciężar utrzymania infrastruktury drogowej zostałby przeniesiony na najintensywniej z niej korzystających uczestników ruchu, w myśl zasady: „płaci ten, kto korzysta". Jak zauważa raport, obecnie wpływy z myta nie pokrywają kosztów eksploatacji dróg oraz zobowiązań wynikających z budowy autostrad „koncesyjnych".

Eksperci zwracają też uwagę na problem zwiększenia ruchu ciężarówek na drogach równoległych do dróg płatnych. Tymczasem statystycznie na autostradach i drogach ekspresowych rzadziej dochodzi do wypadków niż na drogach niższych klas o tej samej długości.

Ponadto - ich zdaniem - otwierane bramki i ręczny system poboru opłat powoduje zatory na drogach szybkiego ruchu i generuje koszty związane z zatrudnianiem osób pobierających opłaty.

Należy całkowicie zmienić filozofię patrzenia na odpłatność za drogi i przejść od stanu powszechnej bezpłatności i istnienia tylko określonych wycinków infrastruktury drogowej, za korzystanie z których są lub mogą być pobierane opłaty, do stanu, w którym normą jest odpłatność za korzystanie z dróg, zaś brak odpłatności jest stosownie ograniczony - przekonują autorzy raportu.

Dlatego proponują oni wprowadzenie systemu, w którym korzystanie z dróg będzie - co do zasady - płatne.

Raport rekomenduje, by każdy przejazd ciężarówki po drogach publicznych (zakres dróg pozostaje kwestią do ustalenia) był przejazdem płatnym i by płaciły one również za przejazd przez mosty w miastach na prawach powiatu oraz przez tunele (w ramach obecnie już obowiązującego prawa).

Jeśli chodzi o samochody osobowe, zaleca rozszerzenie zakresu odpłatności za korzystanie z infrastruktury drogowej dla pojazdów osobowych również na drogi ekspresowe. Jednocześnie zaleca utrzymanie bezpłatnego przejazdu dla pojazdów osobowych na odcinkach dróg, które zostały przebudowane do standardu autostrady lub drogi ekspresowej oraz na wybranych odcinkach dróg stanowiących tranzyt omijający centra miast (obwodnice).