Deszczówka w Krakowie

Wody opadowe z powstającej na południu Krakowa 3,5-kilometrowej drogi odprowadzane będą w ramach dwóch odrębnych systemów kanalizacji: ogólnospławnej i rozdzielczej. W pierwszym przypadku zarządca skorzysta z sieci wewnętrznej, przez którą deszczówka popłynie do przewodów zarządzanych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie. W drugim wykorzystane będą istniejące odcinki sieci kanalizacji deszczowej bądź odbiorniki wód opadowych, do których wody opadowe trafią za pomocą nowo projektowanych wylotów.

Takich zewnętrznych odbiorników deszczówki będzie w sumie pięć. Oprócz obiektów zlokalizowanych w ul. Grota-Roweckiego (kolektor ogólnospławny DN1500) oraz w ul. Kobierzyńskiej (dwa obiekty o średnicach DN500 i D600), będą to: istniejący kanał deszczowy w ul. Zakopiańskiej, nowo powstałe kanały ogólnospławne, ciek Młynny Kobierzyński oraz rzeka Wilga.

Budowa Trasy Łagiewnickiej w Krakowie / fot. Quality Studio dla www.inzynieria.com

Jak wyjaśnia inwestor, budowa układu drogowego w zamieszkałym obszarze miejskim, jakim są osiedla Ruczaj, Borek Fałęcki i Kurdwanów, powoduje zwiększenie powierzchni szczelnych, na których gromadzić będą się wody roztopowe i opadowe. Powoduje to zwiększenie odpływu jednostkowego w czasie występowania zjawisk pogodowych w krótkim czasie. Istniejące systemy kanalizacji, do których docelowo odprowadzane będą wody, oraz parametry przepływowe odbiorników, uniemożliwiają bezpieczne odprowadzenie zwiększonej ilości wód. W celu rozwiązania tego problemu wykonane zostaną urządzenia retencyjne, które w przypadku nagłych zjawisk atmosferycznych zgromadzą spływającą wodę i rozłożą w czasie jej odpływ do odbiorników. Takie rozwiązanie zapobiegnie np. przepełnieniu istniejącej infrastruktury kanalizacyjnej – wyjaśnia Leszek Pawłowski, zastępca inżyniera kontraktu.

Nowe zbiorniki retencyjne w Krakowie

Cały system odwodnienia Trasy Łagiewnickiej obejmie zarówno trasę główną i łącznice, jak i drogi poprzeczne i dojazdowe, mosty oraz kilka tuneli komunikacyjnych, które powstają w ciągu trasy (w sumie będzie ich siedem – sześć drogowych i jeden tramwajowy). Do ich odwodnienia posłuży rozbudowany system kanalizacyjny, złożony ze studni kanalizacyjnych DN1200 z nadbudowanym wpustem ulicznym, z betonowych studni kanalizacyjnych rewizyjnych (będą one stanowić jednocześnie studzienki wpustowe, z włazem do studni i kratką żeliwną wpustową) oraz kanałów wykonanych z kamionki. Cały ten system ma łączyć się z siecią kanalizacji deszczowej projektowanej trasy znajdującej się poza tunelami. W praktyce oznacza to, że system przejmie deszczówkę w obrębie obiektu, a następnie – poprzez sieć kanalizacyjną – przetransportuje ją do zbiorników retencyjnych zintegrowanych z konstrukcją tuneli.

Budowa Trasy Łagiewnickiej w Krakowie / fot. Quality Studio dla www.inzynieria.com

Zbiorniki retencyjne to kolejny ważny element systemu kanalizacji deszczowej powstającej w ramach Trasy Łagiewnickiej. Projektanci zaplanowali budowę trzech takich szczelnych obiektów. Pierwszy – rurowy, o pojemności 50 m³ i średnicy DN1800 – znajdzie się tuż przed istniejącym kanałem ogólnospławnym DN1500 w ul. Grota Roweckiego. Drugi – o pojemności 35 m³ – będzie zintegrowany z tunelem drogowym o długości 522 m, powstającym między ul. 8 Pułku Ułanów (Nowoobozową) a ul. Zakopiańską. Ostatni, największy, będzie miał 150 m³ pojemności, a jego zadaniem będzie gromadzenie wód opadowych przed odprowadzeniem ich do rzeki Wilgi.

Ze względu na ukształtowanie terenu projektowaną niweletę drogi oraz korygowane koryto rzeki Wilgi konieczne było wykonanie pod trasą syfonu kanalizacyjnego. Jego zadaniem będzie przeprowadzenie wód opadowych z istniejącego kanału jajowego DN1200/800 w ilości 450 l/sek. oraz umożliwienie ich zrzutu do przekładanego koryta Wilgi. Trasa syfonu prowadzić będzie od projektowanej studni wlotowej DN2000 (tuż przy łącznicy Ł-6b) do studni wylotowej DN2000 (między łącznicą Ł-5a a torowiskiem tramwajowym „Zakopiańska–Turowicza”). Ścieki deszczowe grawitacyjne spływać będą do wylotu DN1200 w rzece Wildze.

Budowa Trasy Łagiewnickiej w Krakowie / fot. Quality Studio dla www.inzynieria.com

Technologie bezwykopowe na budowie Trasy Łagiewnickiej

Budowa tak złożonego systemu to dla inwestora i wykonawcy spore wyzwanie. Wśród najtrudniejszych etapów realizacji tej części przedsięwzięcia jest budowa urządzeń kanalizacyjnych w zakresie głęboko posadowionych kanałów.

Przeważnie są to kanały o dużych średnicach i wykonywane na znacznej głębokości. Sąsiedztwo cieków wodnych oraz złożona budowa geologiczna powodują, że roboty wykonywane będą w gruncie nawodnionym lub pod poziomem zwierciadła wód gruntowych. W celu minimalizacji utrudnień komunikacyjnych w trakcie budowy część kanałów realizowana będzie z wykorzystaniem metod bezwykopowych, w technologii przepychu bądź przewiertu. Umożliwi to prowadzenie robót pod funkcjonującymi ulicami i linią kolejową – tłumaczy zastępca inżyniera kontraktu.

Budowa Trasy Łagiewnickiej w Krakowie / fot. Quality Studio dla www.inzynieria.com

Obecnie w realizacji są dwa odcinki kanalizacji ogólnospławnej. Jeden to kanał o średnicy wewnętrznej 1,8 m i długości 54 m, zlokalizowany pod ul. Zakopiańską, w rejonie stacji paliw. Do tej pory, w technologii przepychu, wykonano około 4/3 długości kanału. Drugi odcinek dotyczy kanalizacji ogólnospławnej o średnicy wewnętrznej 1,6 m i długości 28 m; zlokalizowany jest on pod linią kolejową nr 94. Wykonano około ½ długości kanału.  

Zielone tunele w Łagiewnikach

Poziom skomplikowania systemu kanalizacji deszczowej powstającego w ramach budowy Trasy Łagiewnickiej pokazuje, jak istotne staje się odpowiednie gospodarowanie wodami opadowymi i roztopowymi. Szczególnie że z nowych rozwiązań skorzystają także mieszkańcy.

W ramach inwestycji zagospodarowane zostaną tereny nad trzema najdłuższymi tunelami. Zarówno nad obiektem między ulicami 8 Pułku Ułanów a Zakopiańską (522 m), jak i tunelami usytuowanymi w rejonie tzw. Białych Mórz (tereny poprzemysłowe, na których kiedyś funkcjonowały zakłady sodowe Solvay) – drogowym (618 m) i tramwajowym (659 m), zostanie nasadzona zieleń.

Wizualizacja jednego z tuneli drogowych w ciągu Trasy Łagiewnickiej. Wiz. ACC Studio

Ponadto, na pierwszym tunelu zaprojektowano obszar o charakterze rekreacyjno-sportowym. Powstanie tam boisko wielofunkcyjne, boisko do piłki nożnej, a także obiekty małej architektury: skatepark oraz siłownia plenerowa, a także place zabaw dla dzieci najmłodszych, młodszych i starszych. Wśród nich znajdzie się także tzw. smoczy skwer – zdobywający w Krakowie coraz większą popularność typ przyjaznego placu zabaw, nawiązującego stylistyką do symboliki miasta.

Trasa Łagiewnicka będzie miala 3,5 km długości. W jej ciągu powstaje siedem tuneli komunikacyjnych (sześć drogowych i jeden tramwajowy) o łącznej długości 2,6 km. Generalnym wykonawcą inwestycji jest konsorcjum firm Budimex S.A. oraz Ferrovial Agroman S.A. Wartość projektu to ponad 802 mln zł brutto. Droga ma być gotowa w 2022 r.

Przeczytaj także: Trasa Łagiewnicka nabiera kształtów. Co nowego na budowie?