Koryto Wilgi będzie przełożone z uwagi na kolizę z budowaną trasą. Korekta zostanie przeprowadzona na długości około 580 m. Przebudowę koryta Wilgi rozpoczęto od prac przygotowawczych. Następny krok to budowa docelowych obiektów mostowych. Po wykonaniu powyższych robót, możliwe będzie przystąpienie do realizacji pozostałych prac regulacyjnych związanych z budową nowego koryta i przełożeniem nurtu rzeki – informuje Krzysztof Migdał, inżynier kontraktu.

Wilga – dopływ Wisły

Wilga to prawobrzeżny dopływ Wisły o powierzchni zlewni wynoszącej 101,1 km². Długość rzeki to 23,1 km. Średni spadek cieku wynosi 6,2 ‰. Źródła rzeki znajdują się na wysokości 370 m n.p.m. we wsi Raciborsko (powiat wielicki) na Pogórzu Wielickim. Wilga odwadnia Pogórze Wielickie i jego przedproże (powstałe głównie z utworów fliszowych). Rzeka silnie meandruje, na terenie Krakowa jest uregulowana, a na odcinku ujściowym (około 1,2 km) zabezpieczona wałami cofkowymi. Wilga w dużym stopniu jest zanieczyszczona, a przy ujściu do Wisły została zakwalifikowana do V klasy jakości wód.

Na obszarze prowadzonych prac w ramach budowy Trasy Łagiewnickiej przekrój poprzeczny koryta Wilgi ma kształt trapezu, redukcja spadku podłużnego rzeki została wykonana poprzez montaż betonowych progów. Umocnienie skarp i dna powstało z narzutu kamiennego oraz okładziny kamiennej. W przeszłości przeprowadzano odcinkowe korekty trasy i umocnienia dna oraz skarp, jednak prace te miały charakter bardziej naprawczy niż programowy.

Trasa Łagiewnicka – obecne i projektowane koryto rzeki Wilgi. Źródło: spółka Trasa Łagiewnicka

Do tej pory w miejscu budowy Trasy Łagiewnickiej Wilga nie powodowała zalewania terenów przyległych. Zdarzały się wyjątki związane z wystąpieniem zjawiska tzw. cofki z rzeki Wisły. W ramach przygotowań do budowy drogi, przeprowadzono szczegółową analizę wpływu inwestycji na zagrożenie powodziowe. Przebudowa koryta Wilgi oraz zagospodarowanie przestrzenne terenów w dolinie rzeki nie zwiększą zagrożenia powodzią. Nowe koryto oraz obiekty inżynieryjne zostały przewidziane na wodę o większym zakresie przepływu niż obecne koryto. W przypadku powodzi nowo projektowane koryto będzie bezpieczniejsze – wyjaśnia Krzysztof Migdał.

Parametry nowego koryta

Zgodnie z dokumentacją projektową przekładany odcinek koryta Wilgi zaprojektowano na przeprowadzenie przepływu o prawdopodobieństwie przewyższenia p=1,0%, o przekroju trapezowym dwudzielnym z wydzieleniem koryta głównego – na przeprowadzenie przepływu średniego rocznego (SSQ) oraz z wydzieleniem części przekroju na przepływy wezbraniowe (prawobrzeżny taras zalewowy). Przyjęto nachylenie skarp koryta głównego 1:1.0, a koryta drugorzędowego 1:1.5. Szerokość koryta w dnie na odcinku od km 3+285 ÷ 3+360 wyniesie 5,5 m a na odcinku 3+360 ÷ 3+865 – 5 m. W przekrojach mostowych obiektów PG-08a oraz M-06 zaplanowano trapezowy, jednodzielny przekrój koryta z nachyleniem skarp 1:1.5 i szerokością w dnie 7 m, a dla obiektu M-11a z szerokością w dnie 6 m. Poniżej i powyżej obiektu M-11a, tj. na odcinkach przejściowych, przekrój koryta zaprojektowano tak, jak w przekroju mostowym.

Na czym będzie polegać przełożenie koryta Wilgi?

Nowe koryto Wilgi powstanie z materiałów naturalnych – umocnienie skarp oraz dna zostanie wykonane z kamienia. Zakres rzeczowy zadania obejmuje wytyczenie geodezyjne trasy nowego koryta, wykonanie wykopów pod koryto, wyprofilowanie skarp i dna z odpowiednim zagęszczeniem gruntu. Do tego wykonawcy muszą umocnić skarpy poprzez humusowanie z obsianiem mieszanką traw (powyżej umocnień z kamienia łamanego) oraz je zabezpieczyć. Częścią zadania będzie także umocnienie powierzchni skarp i półki poprzez wykonanie okładziny z kamienia łamanego na zaprawie betonowej i podkładzie betonowym (w przekrojach mostowych); umocnienie podstawy skarp opaską brzegową z kamienia łamanego wzmocnioną zakotwioną w podłoże palisadą z kołków drewnianych; umocnienie podstawy skarp poprzez podparcie krawężnikiem betonowym (w przekrojach mostowych).

Ponadto na całej długości dna przekładanego odcinka ułożona zostanie geowłóknina. Dno zostanie umocnione narzutem kamiennym wraz z oskałowaniem kamieniem (na odcinkach mostowych i na odcinkach poza obiektami). Zaplanowano też wykonanie gurtu w dnie i na skarpach (na początku i na końcu odcinka przebudowywanego) oraz zabezpieczenie koryta Wilgi. Następnie, poprzez budowę ścianki szczelnej, wody zostaną skierowane do nowego koryta.

Wzdłuż obu brzegów u podstawy skarp powstanie opaska brzegowa z kamienia łamanego frakcji 14÷35 cm, zakotwiona w podłoże palisadą z kołków drewnianych ø 10÷12 cm, L = 1,8 m w rozstawie około 0,5 m.

Zabezpieczenie skarp będzie wykonane z okładziny o grubości 25 cm z kamienia łamanego frakcji 10–14 cm i 14–20 cm. Powierzchnia skarp oraz półka opaski brzegowej zabezpieczone zostaną okładziną kamienną na podsypce z pospółki 15 cm. W przekrojach pozamostowych skarpy zostaną ubezpieczone do rzędnej Q(p=10%). Powyżej tego poziomu zostaną umocnione poprzez humusowanie warstwą grubości min. 15 cm i obsiew mieszanką traw.

Dno projektowanego koryta zostanie ubezpieczone narzutem kamiennym frakcji 14÷35 cm o grubości warstwy min. 50 cm wraz z oskałowaniem dna kamieniem frakcji 50÷100 cm. Wzdłuż ścian obiektów mostowych po obu stronach koryta powstaną półki o min. szerokości 1 m. Skarpy oraz półki w przekrojach mostowych ubezpieczone będą okładziną z kamienia łamanego o grubości 25 cm na zaprawie betonowej o min. grubości 3 cm i podkładzie betonowym grubości 10 cm (beton C8/10). Dodatkowo skarpy u podstawy zostaną podparte krawężnikiem betonowym o wymiarach 20x30 cm na ławie betonowej z oporem (beton C8-10) od strony koryta. Dno koryta w przekrojach mostowych zabezpieczone zostanie narzutem kamiennym frakcji 14÷35 cm o grubości warstwy min. 50 cm wraz z oskałowaniem dna kamieniem frakcji  50÷100 cm.

W celu zminimalizowania strat środowiskowych rzeki Wilgi, budowa nowego koryta będzie prowadzona „na sucho”. Do czasu zakończenia prac rzeka będzie płynąć w dotychczasowym korycie – mówi Krzysztof Migdał.

Zakończenie przekładania koryta Wilgi zaplanowano na przełom 2019/2020 r.

Co to jest Trasa Łagiewnicka?

Trasa Łagiewnicka to jeden z brakujących elementów tzw. III obwodnicy Krakowa. W ramach trasy powstanie 3,5 km drogi dwujezdniowej, z odcinkami tunelowymi oraz linią tramwajową, która połączy osiedle Kurdwanów z ul. Zakopiańską. W ciągu Trasy Łagiewnickiej wybudowanych zostanie w sumie siedem obiektów tunelowych.

Obwodnice Krakowa. Obwodnice Krakowa. Źródło: Trasa Łagiewnicka

Trasa Łagiewnicka wspólnie z trasami Pychowicką i Zwierzyniecką, będzie tzw. III obwodnicą Krakowa. Koszt budowy Trasy Łagiewnickiej to 880 mln zł. Droga ma być gotowa w 2020 r.

Przeczytaj także: Kraków musi zejść pod ziemię [WYWIAD]