Buty robocze a ochronne – najważniejsze różnice

Mimo że te dwa pojęcia są używane zamiennie, to odnoszą się one innego rodzaju obuwia. Głównym zadaniem butów ochronnych jest zabezpieczenie stóp oraz dolnych części nóg przed zagrożeniami chemicznymi, termicznymi oraz mechanicznymi. Najczęściej chronią one przed kilkoma zagrożeniami jednocześnie.

Obuwie ochronne damskie oraz męskie musi być dostosowane do rodzaju zagrożeń, które występują w konkretnym miejscu pracy. W zależności od potrzeb takie buty mogą być wyposażone w elementy, które dodatkowo zwiększają poziom ochrony. Są to zazwyczaj:

  • wzmocnione noski,
  • wkładki antyprzebiciowe,
  • wzmocnienia wokół kostek.

Z kolei buty robocze nie muszą zapewniać aż tak dobrej ochrony. Ich noszenie ma zapobiec zabrudzeniu własnego obuwia. Stosuje się je więc wszędzie tam, gdzie nie występują zagrożenia dla stóp. Buty muszą być odpowiednio dobrane, ale nie muszą spełniać szczegółowych wytycznych.

Buty ochronne – podział obuwia ze względu na rodzaj konstrukcji

Obuwie ochronne damskie oraz męskie można podzielić przede wszystkim ze względu na wysokość cholewki. Biorąc pod uwagę ich konstrukcję, wyróżnia się:

  • A - półbuty,
  • B - trzewiki,
  • C - buty,
  • D - buty do kolan,
  • E - buty z wysoką cholewką.

Obuwie z wysoką cholewką stosuje się w miejscach, gdzie występuje największe zagrożenie nie tylko dla stóp, ale i dla dolnych części nóg. Z kolei na stanowiskach pracy, w których panują bezpieczne warunki, z powodzeniem można stosować półbuty robocze oraz ochronne.

Podział butów ochronnych ze względu na ich przeznaczenie

Innym parametrem, którym można wziąć pod uwagę przy klasyfikowaniu obuwia ochronnego, jest jego konkretne przeznaczenie. Pod tym względem można wyróżnić buty zabezpieczające przed czynnikami:

  • termicznymi,
  • chemicznymi,
  • mechanicznymi,
  • biologicznymi,
  • atmosferycznymi.

W sklepach oferujących akcesoria BHP można także znaleźć obuwie chroniące przed porażeniem prądem, efektem ESD oraz przeznaczone do stosowania w miejscach, w których występuje poważne zagrożenie wybuchem.

Zgodnie z przepisami prawa obuwie ochronne powinno mieć także wyraźnie określony poziom bezpieczeństwa, jaki zapewnia. W tym celu stosuje się następujące oznaczenia:

  • obuwie bezpieczne (S) - musi spełniać normę PN-EN ISO 20345 oraz PN-EN ISO 20345:2012, jest wyposażone w ochronę palców dzięki zastosowaniu w nich podnosków, jest testowane z użyciem siły wynoszącej 200 J,
  • obuwie ochronne (P) - musi być zgodne z normami PN-EN ISO 20346 oraz PN-EN ISO 20346:2014-08, również jest wyposażone w podnoski zabezpieczające palce, ale jest poddawane testom z mniejszą siłą - wynoszącą 100 J,
  • obuwie zawodowe (O) - wymagania dotyczące tego rodzaju butów określa norma PN-EN ISO 20347 oraz PN-EN ISO 20347:2012, mogą być one stosowane wszędzie tam, gdzie nie ma konieczności dodatkowej ochrony palców.

Buty ochronne różnią się między sobą także rodzajem materiałów, z których zostały wykonane. Grupa I to obuwie zrobione w całości ze skóry lub z innych tworzyw, ale nie w całości. Natomiast obuwie klasyfikowane jako II grupa, wykonane jest wyłącznie z gumy lub konkretnego tworzywa i jest formowane w całości.

Dobór obuwia ochronnego – czym należy się kierować?

Pierwszym krokiem w wyborze odpowiedniego obuwia, zarówno ochronnego, jak i roboczego, jest określenie rodzaju zagrożeń występujących na konkretnym stanowisku. Na tej podstawie można ocenić, jakie zabezpieczenie stóp pracowników jest niezbędne.

Na stanowiskach, które narażone są na działanie wysokich temperatur oraz otwartego ognia, konieczne jest używanie obuwia zabezpieczającego przed czynnikami termicznymi. Wszędzie tam, gdzie na co dzień pracownicy mają kontakt z niebezpiecznymi substancjami, powinni nosić obuwie chroniące przed zagrożeniami chemicznymi. Z kolei do pracy na zewnątrz zimą oraz jesienią niezbędne są buty, które dobrze zabezpieczą przed zimnem.

Podczas wyboru obuwia ochronnego i roboczego bardzo ważne są więc także ogólne warunki pracy. Należy zastanowić się, w jakiej pozycji najczęściej pracownicy wykonują swoje obowiązki. Jeśli zazwyczaj pracują na stojąco, to buty muszą być nie tylko trwałe, ale także wygodne, aby zapewniały maksymalny komfort. Dla osób, które często korzystają z drabin lub poruszają się po schodach, niezbędne są buty z podeszwą zapewniającą stabilizację oraz chroniącą przed poślizgiem.

Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom to obowiązek każdego pracodawcy. Jest to szczególnie ważne w przypadku zawodów narażonych na różnego rodzaju zagrożenia ze względu na warunki pracy. Niezbędne jest więc stosowanie odpowiedniej odzieży, a także obuwia ochronnego oraz roboczego, które zmniejszą ryzyko uszkodzenia ciała.