Najwyższa Izba Kontroli (NIK) w opublikowanym 27 sierpnia br. raporcie wskazała brak rzetelnych danych dotyczących wykonanych robót w ramach bieżącego utrzymania dróg jako najpoważniejsze nieprawidłowości w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Według NIK, GDDKiA o 500 razy zawyżyła dane o liczbie remontów nawierzchni drogowych, zezwolenia na przejazdy pojazdów nienormatywnych bywały wydawane nieprzepisowo, a ponadto w sposób nieprzejrzysty typowano drogi do remontów.

GDDKiA przedstawiła obszerną obronę po publikacji raportu, stwierdzając, iż uprzedza NIK, a wnioski z raport potwierdzają słuszność działań Dyrekcji.

Działania wdrożone przez GDDKiA przed publikacją raportu NIK

GDDKiA już zrealizowała kluczowe wnioski NIK. Wdrożono m.in. nowy system księgowy (zgodnie z zarządzeniem Nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 18 stycznia 2018 r. w sprawie katalogu robót budowlanych i zamówień finansowanych ze środków na utrzymanie sieci dróg), który zapewnia bieżące i rzetelne monitorowanie robót bieżącego utrzymania sieci dróg krajowych – wyjaśnia GDDKiA.

Monitoring umożliwia zbieranie informacji, pozwala na optymalne zarządzanie finansami i podejmowanie właściwych działań operacyjnych w trakcie roku budżetowego. Jak podkreśla GDDKiA, sprawne dysponowanie środkami finansowymi, poprzez niezwłoczne reagowanie na wnioski oddziałów GDDKiA i uzasadnione przesuwanie między asortymentami, ma istotne znaczenie dla utrzymania sieci dróg, w tym stanu technicznego nawierzchni.

Narzędziem umożliwiającym weryfikację, zasadność i skuteczność działań z zakresu zarządzania utrzymaniem jest coroczny raport o stanie technicznym nawierzchni sieci dróg krajowych, sporządzany na podstawie przeprowadzonej kampanii pomiarowej. Na bazie uzyskanych w ten sposób danych GDDKiA identyfikuje potrzeby remontowe oraz typuje rodzaje poszczególnych zabiegów utrzymaniowych, określając ich zakres.

Ponadto powstaje też plan działań na sieci dróg, z wykorzystaniem dedykowanych do tych celów algorytmów. Podlega on aktualizacji w ciągu roku, m.in. w związku z korektami limitów finansowych zgłaszanych przez oddziały, co z kolei często prowadzi do powstawania rezerwy środków. W celu wykorzystania rezerwy, do planu wprowadzane są nowe zadania, które nie zostały w nim początkowo ujęte.

Zadania wpisywane są do planu w oparciu o poniższe rozróżnienie:

• inwestycje drogowe – zadania, które posiadają uzgodniony program inwestycji, a ich realizacja jest uzasadniona i ma wysoką pozycją w planie bądź wpisuje się w aktualne priorytety ciągów dróg, mimo że w planie działań zajmuje dalszą pozycję);
• remonty dróg (w tym nakładki) – zadanie zajmuje wysoką pozycję w planie, ma odległy termin realizacji, jednak stan nawierzchni wymaga szybkiej interwencji;
• inwestycje i remonty drogowe – zadania, o które wnioskują oddziały GDDKiA w ciągu roku, wynikające z pilnej potrzeby ich realizacji pod względem stanu technicznego drogi oraz ewentualnych dodatkowych czynników.

Od stycznia 2018 r. dane o realizacji wydatków związanych z robotami budowlanymi i zamówieniami są na bieżąco rejestrowane przez oddziały GDDKiA w obowiązującym systemie informatycznym na programach budżetowych i zleceniach dedykowanych temu rozwiązaniu. Dzięki temu pozyskujemy na bieżąco rzetelne informacje zarządcze z obszaru utrzymania sieci dróg krajowych, usprawniając przy tym proces pozyskiwania informacji o ryzykach – przekazała GDDKiA

Jak podano, system informatyczny ma też ułatwić prawidłowe wydawanie zezwoleń na przejazdy nienormatywne i usprawnić obsługę wniosków, aż do wygenerowania zezwolenia, ewentualnie decyzji o umorzeniu postępowania lub odmowy wydania zezwolenia przez GDDKiA. Będzie to nowoczesna aplikacja webowa, która umożliwi jednoczesną, bezproblemową i nieprzerwalną pracę w systemie dla pracowników GDDKiA. System umożliwi uzgadnianie tras pomiędzy centralą i oddziałami GDDKiA, przekazywanie danych finansowych oraz generowanie raportów – podano. 

Jak zaznaczają drogowcy, kontrola Najwyższej Izby Kontroli obejmowała lata 2015–2018 (do 30 czerwca), a jej ustalenia nałożyły się na okres wdrażania działań korygujących przez GDDKiA. 

Przeczytaj także: Czy spółki Skarbu Państwa marnują pieniądze?