Wybór tej inwestycji nie był przypadkowy. Ze względu na zastosowanie technologii takich jak ściany szczelinowe czy jet grouting, które są przedmiotem nauki naszych studentów, chciałem pokazać im, jak realizacje z użyciem tych technologii wyglądają w praktyce – wyjaśnia prowadzący grupę mgr inż. Adam Kasprzak z Zakładu Budownictwa Wodnego i Hydrauliki Politechniki Warszawskiej.

Jet grouting w służbie "reanimacji" zabytków

W październiku 2023 roku rozpoczęła się budowa nowej, stałej siedziby Muzeum Getta Warszawskiego w przebudowanym dawnym Szpitalu Dziecięcym Bersohnów i Baumanów przy ul. Siennej 60/Śliskiej 51 w Warszawie. Podczas II Wojny Światowej budynki te leżały w granicach getta. Po zakończeniu prac powstaną trzy obiekty: dwa zabytkowe i jeden nowoczesny, które będą połączone podziemną częścią wspólną.

Firma Soletanche Polska była odpowiedzialna za przygotowanie projektu warsztatowego obejmującego ściany szczelinowe, barety (słupy tymczasowe) podpierające stropy rozporowe, pionową przesłonę przeciwfiltracyjną, obudowy lekkie zabezpieczające płytsze wykopy (nowo projektowanego zbiornika na wodę i wymiennikowni) zlokalizowane na zewnątrz ścian szczelinowych, płytę pod żuraw kotwiony, a także podbicie fundamentów dawnych budynków Szpitala Dziecięcego i Pawilonu Okulistyki.

Natalia Sobczyńska, projektantka w Soletanche Polska, podkreśla, że największym wyzwaniem było zaprojektowanie wzmocnienia fundamentów XIX-wiecznych budynków. Bezpośrednio pod obiektami wykonaliśmy łącznie 206 kolumn w technologii jet grouting, dostosowując parametry kolumn do różnych głębokości wykopów zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków – wyjaśnia.

Technologia jet grouting pozwala na precyzyjne wzmocnienie gruntu bez konieczności wykonywania głębokich wykopów, co minimalizuje ingerencję w otoczenie i zmniejsza ryzyko uszkodzenia obiektów. Jak zaznacza projektantka, metoda ta nie tylko gwarantuje stabilność konstrukcji, ale także może przedłużyć żywotność historycznych obiektów, chroniąc je przed degradacją i umożliwiając ich dalszą eksploatację.

Trzymiesięczny okres intensywnego projektowania

Projektowanie przy tak skomplikowanej inwestycji to proces ciągły, który wymaga stałej gotowości zespołu projektowego do wprowadzania zmian i dostosowywania rozwiązań do bieżących potrzeb.

W tym przypadku kluczowy etap intensywnej pracy projektowej trwał około trzech miesięcy. W tym czasie powstało kilka wersji projektu, opracowanych we współpracy z generalnym wykonawcą, aby jak najlepiej dopasować koncepcje do warunków realizacyjnych. Dzięki temu prace mogły być prowadzone w sposób nie tylko bezpieczny, ale również bardziej efektywny i dostosowany do specyficznych wymagań placu budowy – mówi Natalia Sobczyńska.

32-metrowe ściany szczelinowe głębione zaledwie metr od zabytków

Prace nad fundamentami wymagały wykonania ścian szczelinowych o grubości 80-100 cm i głębokości do 32 metrów. W obrębie tych ścian osiągnięto wykop o głębokości 16 metrów, co odpowiada trzem kondygnacjom podziemnym. Ściany szczelinowe, oprócz funkcji konstrukcyjnej wspierającej kompleks muzealny, będą pełniły rolę obudowy dla podziemnych przestrzeni muzealnych.

Prace w sąsiedztwie zabytkowych budynków były szczególnie wymagające. Ich konstrukcje zostały poddane dużej próbie – najpierw podczas podbijania fundamentów w technologii jet-grouting, a później podczas drążenia ścian szczelinowych o imponujących wymiarach, zaledwie metr od lica zabytków. Taka bliskość przedwojennej zabudowy znacząco podniosła trudność całej operacji – podkreśla Michał Kundzierewicz, Kierownik Projektu w Soletanche Polska.

Przedwojenne budynki są objęte stałym monitoringiem, który pozwala na ciągłe kontrolowanie ich przemieszczeń i szybką reakcję w razie wystąpienia niepożądanych sytuacji.

Aktualnie Soletanche Polska realizuje demontaż tymczasowego stalowego rozparcia ściany szczelinowej w miarę postępu prac żelbetowych, jednocześnie prowadząc prace obejmujące reprofilację, czyszczenie i wyrównywanie powierzchni ścian.

Ekologia na pierwszym planie

Budowa Muzeum Getta Warszawskiego to przykład harmonijnego połączenia zaawansowanych rozwiązań technologicznych, ochrony historycznej zabudowy oraz dbałości o środowisko.

Zespół projektowy Soletanche Polska zadbał nie tylko o bezpieczeństwo i stabilność konstrukcji, lecz także o środowisko. Beton stał się kluczowym elementem optymalizacji ekologicznej projektu. Cement, mimo że stanowi zaledwie 12% jego składu, odpowiada za 85% emisji CO2, głównie z powodu klinkieru portlandzkiego, który jest jego składnikiem.

W odpowiedzi na wyzwania związane z redukcją emisji CO₂ oraz poprawą jakości betonu, zastosowaliśmy recepturę opracowaną i dostarczoną przez Warbud Beton. Receptura ta, zatwierdzona certyfikatem EXEGY przyznawanym przez Soletanche Bachy, potwierdza, że produkt spełnia najwyższe standardy zrównoważonego rozwoju, efektywności środowiskowej oraz niezawodności wykonania. Dzięki ograniczeniu zawartości cementu i zastąpieniu go alternatywnymi dodatkami, zmniejszyliśmy emisje, jednocześnie poprawiając urabialność i szczelność betonu – podkreśla Michał Zorzycki, Kierownik Działu Projektowego w Soletanche Polska.

O inwestycji

Kompleks muzealny powstaje na terenie zespołu budynków dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów i Baumanów przy ul. Siennej 60/Śliskiej 51 w Warszawie.

Łączna projektowana powierzchnia użytkowa Muzeum Getta Warszawskiego to ok. 11 500 mkw. Projekt zakłada około 3 400 mkw. powierzchni użytkowej na potrzeby wystawy stałej podzielonej na 9 galerii. W kompleksie muzealnym znajdzie się też Centrum Edukacji usytuowane w zabytkowym budynku dawnego Pawilonu Okulistyki, audytorium dla 150 widzów, magazyny zbiorów i przestrzeń dla wystaw czasowych.

Inwestycja finansowana jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Generalnym Wykonawcą jest spółka Adamietz Warszawa. Soletanche Polska odpowiada za wykonanie posadowienia dla nowego Muzeum Getta Warszawskiego.