Projekt „Badania w zakresie opracowania kompleksowego systemu monitorowania stanu statycznego i dynamicznego ziemnych obwałowań przeciwpowodziowych w trybie ciągłym, z możliwością symulacji zachodzących zmian strukturalnych oraz szacowaniem ryzyka ich uszkodzenia” to pierwszy taki eksperyment w Polsce.

Projekt zakłada wykonanie wału doświadczalnego w postaci zamkniętego wydłużonego pierścienia o długości około 200 m tworzącego zbiornik napełniany cyklicznie wodą (symulacja przejścia fali powodziowej) pobieraną z Wisły.

Eksperymentalny zbiornik powstanie poza istniejącym wałem przeciwpowodziowym, na terenie łąk wydzierżawionych w tym celu od Zespołu Szkół Rolniczego Centrum Kształcenia Ustawicznego w gminie Czernichów w pobliżu Krakowa, która w 2010 r. została bardzo zniszczona przez powódź.  

Zadaniem inżynierów ze Sweco Hydroprojekt Kraków jest opracowanie dokumentacji projektowej wału doświadczalnego wraz z zapleczem, pompownią, rurociągami zasilającymi i odprowadzającymi wodę, zasilaniem energetycznym i automatyką sterującą dopływem i odpływem wody do zbiornika wału doświadczalnego, a także projektu rozbiórki wału po zakończeniu badań oraz projektu rekultywacji terenu.

„Nasi inżynierowie współpracują ponadto przy opracowywaniu scenariuszy pracy wałów dla różnych typów konstrukcji, rodzaju podłoża i warunków pracy (obciążeń, czasu podlegania obciążeniom), a także ocenie parametrów geotechnicznych wału eksperymentalnego i konsultacjach pod kątem prawidłowości odwzorowania typowych obwałowań i przydatności dla potrzeb monitoringu. Dzięki temu eksperymentowi możliwe będzie stworzenie systemu prowadzenia ciągłej, bieżącej obserwacji stanu wałów przeciwpowodziowych, sprawne przekazywanie, analiza i interpretacja otrzymanych informacji wspomagająca zarządzanie kryzysowe w stanach zagrożenia powodzią” – mówi Zbigniew Olszamowski, Główny Specjalista, Sweco Hydroprojekt Kraków. 

Po zakończeniu badań zadaniem Sweco Hydroprojekt Kraków będzie opracowanie we współpracy z naukowcami z Akademii Górniczo-Hutniczej:  

1. wytycznych projektowania wyposażenia projektowanych i istniejących wałów przeciwpowodziowych w urządzenia kontrolno-pomiarowe niezbędne dla systemu monitoringu wałów przeciwpowodziowych, 
2. wytycznych dotyczących zakresu badań niezbędnych dla prawidłowego zaprojektowania urządzeń pomiarowo kontrolnych istniejących i projektowanych wałów przeciwpowodziowych, 
3. rekomendacji dla instytucji odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem powodziowym, czyli opracowanie metod i narzędzi prognozowania stanu obwałowań w zależności od symulowanych zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych.

Obwałowanie doświadczalne zostanie wykonane z miejscowego materiału używanego do budowy obwałowań w tym rejonie. Zostaną w nim umieszczone czujniki zarówno dostępne obecnie na rynku jak i specjalnie w tym celu projektowane przez firmę NeoSentio.

Celem eksperymentalnego projektu jest stworzenie systemu ”wczesnego ostrzegania”, który dostarczając bieżącej informacji o dynamice i natężeniu procesów zachodzących w  obwałowaniach przeciwpowodziowych oraz oceniając - na podstawie przeprowadzonej bieżącej  analizy pozyskiwanych danych - skalę i prawdopodobieństwo a także lokalizację i prawdopodobny czas wystąpienia zagrożeń, ma za zadanie wspomaganie procesów podejmowania decyzji przez służby i organy odpowiedzialne za ochronę przeciwpowodziową. 

Projekt realizowany jest w ramach grantu przyznanego konsorcjum przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Dotychczas wykonane zostały prace geodezyjne i geologiczne. Opracowana została również wstępna koncepcja wału doświadczalnego. Całość prac badawczych przewidziano na trzy lata, a budowa wału eksperymentalnego na II i III kwartał 2014 r. 

Inicjatorem badań są naukowcy z AGH w Krakowie, która jednocześnie przewodzi konsorcjum, składającemu się ze Sweco Hydroprojekt Kraków oraz firmy NeoSentio. Koordynatorem projektu jest profesor Krzysztof Zieliński, kierownik Katedry Informatyki na Wydziale Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji AGH.