6. Diabelski Most w Czernej (woj. małopolskie)

Diabelski Most w Czernej. Fot. Jerzy Opioła/Wikimedia

Kamienna przeprawa w dolinie Eliaszówki, nad potokiem Eliaszówka, na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Obecne ruiny to pozostałości po moście eremickim, arkadowym, wybudowanym przez pustelników w latach 1671–1691, posiadającym 13 arkad posadowionych na kamiennych filarach o 2 m grubości. Kształtem przypominał rzymskie akwedukty.

Fot. Przemyslaw Reinfus/Adobe Stock

Diabelski Most w 1787 r. Akwarela Zygmunta Vogla. Źródło: Wikimedia (domena publiczna USA)

Stanowił dojście do klasztoru, łączył zbocza gór na terenie eremu. Miał 18 m wysokości, 120 m długości i 9,5 m szerokości. Nazwano go mostem anielskim, choć okoliczni mieszkańcy, z uwagi na wiele legend, m.in. o odbywającym się tutaj co roku zjeździe diabłów, mówili o nim – diabelski.

5. Gotycki (bramny) most w Gliwicach

Gotycki (bramny) most w Gliwicach. Źródło: slaskie.travel/pl; fot. Edward Wieczorek

W połowie lat 80-tych XX w. odkryto relikty mostu nad fosą i bramy miejskiej Czarnej (Raciborskiej) w Gliwicach. To obiekty wybudowane w pierwszej poł. XIV w., tak samo jak pozostałe elementy gliwickich murów obronnych. W sumie obwód murów obronnych Gliwic wynosił 1125 m, wysokość sięgała 9 m, a grubość dochodziła nawet do 1,2 m. W 1990 r. zrekonstruowano most bramny i fragment przyziemia Bramy Czarnej.

4. Most Wysoki (lub Rybacki) w Reszlu (woj. warmińsko-mazurskie)

Ceglany most w Reszlu. Fot. Vladis/Adobe Stock

Jeden z najstarszych mostów zbudowany z cegły w drugiej połowie XIV w. przez Krzyżaków. To most przez rzekę Sajnę. Kiedyś prowadził do jednej z bram miasta, pełnił też rolę akweduktu (w średniowieczu Reszel był pierwszym miastem w Europie z własnym system wodociągowym i kanalizacyjnym). Most Wysoki to trzyarkadowa konstrukcja o wysokości niemal 20 m. Środkowa arkada znajduje się nad nurtem rzeki. W XVIII i XIX w. arkady zostały zabudowane, powstały w nich pomieszczenia. Pierwotny wygląd przywrócono przeprawie w latach 2000-2001.

3. Most gotycki w Kłodzku (woj. dolnośląskie)

Most gotycki w Kłodzku. Fot. klodzko.pl

Początki tego mostu sięgają przełomu XIII oraz XIV w. (prawdopodobnie wcześniej w tym miejscu stał drewniany obiekt): wzniesiono go między 1281 r. a 1390 r. To czteroprzęsłowy obiekt łukowy wymurowany z piaskowcowych ciosanych klińców. Zaprawą było spoiwo wapienne z dodatkiem kurzych białek, które zbierano po wsiach w okolicy. Ma około 52,5 m długości oraz niemal 6 m szerokości. W skład przeprawy wchodzą dwa przyczółki i trzy filary. Nazywany jest także mostem św. Jana oraz mostem Wita Stwosza, a często porównuje się go do słynnego Mostu Karola w Pradze.

Fot. klodzko.pl

Znajduje się między Rynkiem a kościołem klasztornym, to jeden z najbardziej charakterystycznych elementów Kłodzka. Przeprawa nad kanałem Młynówka łączy Stare Miasto i tzw. Piasek, czyli sztuczną wyspę. W przeszłości na końcach mostu stały bramy: górna i dolna. Ta pierwsza pełniła funkcję baszty i tworzyła całość z murami obronnymi miasta, druga była rogatką zamykaną na noc. Obie bramy rozebrano podczas likwidacji obwarowań miejskich w latach 1903–1904.

2. Most gotycki w Warszawie

Most gotycki w Warszawie. Fot. Krzysztof Dudzik/Wikimedia

Znajduje się w południowo-zachodniej części Placu Zamkowego w Warszawie, u wylotu ul. Senatorskiej. Przeprawę odkryto w 1977 r.  podczas prac archeologicznych związanych z odbudową Zamku Królewskiego. Przed mostem znajdowała się Brama Krakowska, która została rozebrana w 1818 r. Most to obecnie jedyny widoczny fragment dawnej bramy.

1. Most ceglany w Grudziądzu - najstarszy most w Polsce

Ceglana przeprawa pochodzi z pierwszej połowy XIII w. To najprawdopodobniej najstarszy zachowany most w Polsce. Obiekt ten był częścią zespołu Bramy Toruńskiej w Grudziądzu (nie jest zachowana). Najstarszym elementem mostu jest łukowa arkada, zbudowana z cienkiej tzw. oliwskiej cegły, materiału charakterystycznego dla pierwszej połowy XIII w. (tak samo jak płyty ceglane, także wykorzystane przy budowie). W XIV w. obiekt musiał przejść modernizację – na ten wiek datuje się łuki wykonane z grubszej cegły, tzw. palcówki, oraz przypory podtrzymujące przęsła. Wybudowano go wcześniej niż Bramę Toruńską. Prawdopodobnie był pierwowzorem dla ceglanego mostu na Placu Zamkowym w Warszawie.

Most ceglany w Grudziądzu. Fot. Mariusz Nasieniewski, źródło: UM Grudziądz

Most w Grudziądzu powstał jako łukowy z murem arkadowym, na który nakładano drewniany pomost. Na przełomie XIV i XV w. przeprawę przebudowano na całkowicie murowaną. W kolejnych wiekach na najstarsze konstrukcje ceglane nałożono kolejne warstwy, XIX i XX-wieczne. Obecnie przeprawa znajduje się u wylotu ul. Klasztornej. Jej długość to około 20 m. Do lat 70-tych XX w. płynęły pod nią wody kanału Trynka, obecnie w tym miejscu jest alejka spacerowa.

Przeczytaj także: Największe firmy budowlane w Polsce 2019