Z roku na roku burze niepokoją zarówno swoją częstotliwością, jak też ilością wyładowań atmosferycznych w czasie ich trwania. Nic więc dziwnego, że coraz częściej myślimy o zabezpieczaniu naszego dobytku przed tym zdradliwym żywiołem. Skutki uderzenia pioruna mogą bardzo przykre: od zniszczenia domu, poprzez uszkodzenia sprzętów RTV i AGD, a skończywszy na uszczerbku na zdrowiu. Ochrona przed piorunami jest zatem poważnym zagadnieniem, które o dziwo wielu z nas ignoruje na etapie budowania swojego wymarzonego miejsca. Czasami kwestia odpowiedniej ochrony przed burzą umyka nam w natłoku innych spraw związanych z budową domu, czy też jest celowo pomijana dla oszczędności. Prawda jest taka, że nasze bezpieczeństwo jest bezcenne, dlaczego zatem na nim oszczędzać? Odpowiednia instalacja odgromowa zapewni nie tylko zabezpieczenie domu, ale i spokojny sen podczas każdej burzy. Co więcej - wyjazd na wakacje też nie będzie już taki stresujący - w końcu nie musisz martwić się domem i każdą burzą przechodzącą przez Twoje miasto. 

Fot. Unsplash

Kiedy chronić się przed burzą?

Dawne przepisy dotyczące ochrony wymieniały raptem kilka przypadków, w których piorunochron był koniecznością. To się zmieniło wraz z nowymi przepisami. Obowiązujące normy dotyczące ochrony odgromowej nie wskazują konkretnych przypadków, kiedy taka ochrona jest potrzebna, a kiedy nie. Procedura oceny stosowania ochrony polega na obliczeniu ryzyka i dobraniu takich środków, by wartość R nie przekraczała wartości ryzyka tolerowanego, dla takich strat jak: utrata życia ludzkiego lub trwałe porażenie, utrata usług publicznych, utrata dziedzictwa kulturowego.

Ta nie tylko zapewnia bezpieczeństwo elewacji w czasie burzy, ale także ochronę sprzętów, które mogłyby zostać zniszczone przez piorun. Uderzenie pioruna w dom bez odpowiedniej ochrony zawsze wiąże się z dużymi kosztami. W wielu przypadkach konieczne są naprawy elewacji oraz ponowne kupienie sprzętu elektronicznego. Warto mieć na uwadze, że nawet dodatkowe ubezpieczenie domu to może być za mało. Dlaczego? Bo często w umowach do takich ubezpieczeń jest wyraźnie napisane, że jednym z warunków wypłaty jest posiadanie piorunochronu. Jeśli go nie ma, a piorun dokonał licznych zniszczeń, to i tak pieniądze z ubezpieczenia nie pojawią się na naszym koncie.

Fot. Unsplash

Instalacja odgromowa

Bez obaw można powiedzieć, że instalacja odgromowa zabezpiecza dom praktycznie w 80–98%, w zależności od klasy LPS. Ten rodzaj instalacji przejmuje na siebie energię z pioruna i w sposób kontrolowany odprowadza ją do ziemi. System odgromowy składa się z kilku podstawowych elementów. Pierwszy z nich to zwody, czyli specjalne linki, które bezpośrednio na siebie przyjmują prąd z pioruna. Kolejnym elementem są przewody odprowadzające łączące zwody z przewodami uziemiającymi. Te ostatnie łączą przewody odprowadzające wraz z uziomami.

Wszystkie te elementy są konieczne do pełnej ochrony przed piorunami. Co więcej, warto pamiętać, że taka instalacja odgromowa musi być co jakiś czas sprawdzana. Tylko wtedy będziemy mieli pewność, że jesteśmy chronieni przed piorunem. Instalację należy sprawdzać wiosną i jesienią, czyli w tych porach roku, kiedy w naszym klimacie burz jest zdecydowanie najwięcej. 

Rodzaje uziemień

Istnieją trzy podstawowe rodzaje uziemień: fundamentowe, otokowe i szpilkowe. Pierwsze z nich stanowi zbrojenie ław fundamentowych, jak i nie wymaga instalacji żadnych dodatkowych elementów. Drugie to nic innego jak ocynkowana bednarka, która jest ułożona wokół domu w odpowiedniej odległości, jak i głębokości. Ostatnie uziemienie, czyli szpilkowe, jest bardzo proste do prawidłowego wykonania.

Uziemienie szpilkowe

Uziom powinien spełniać wszelkie normy ochrony przeciwporażeniowej, a także współgrać z resztą instalacji piorunochronnej. Do podstawowych zadań uziomu można zaliczyć umożliwienie działania instalacji elektrycznej, ochrona życia ludzi, odprowadzanie energii przepięć w sieciach, czy rozproszenia w ziemi prądu piorunowego. Tym samym uziom pełni niezwykle ważną funkcję w zabezpieczaniu domu, jak i jego mieszkańców przed uderzeniem pioruna. 

Wszystkie najważniejsze informacje dotyczące projektowania uziomów znajdują się w specjalnej normie PN-EN 62305-3, która wyróżnia: uziom typu A złożony z uziomów poziomych i pionowych na zewnątrz budynku, oraz uziomy fundamentowe, otokowe oraz kratowe.

Uziemienie szpilkowe dostępne jest w kilku wersjach materiałowych, w tym w stali ocynkowanej, pomiedziowanej, jak i nierdzewnej. Uziom szpilkowy składa się z pręta podstawy, jak i pręta przedłużka. Obydwa elementy umieszcza się w ziemi, tak by odprowadzały energię elektryczną z uziemionego obiektu, w który uderzył piorun.

Uziemienie szpilkowe należy umieścić w ziemi płynnym ruchem. Często tę formę uziemienia stosuje się, gdy chce się poprawić rezystancje uziemienia. Warto zwrócić także uwagę na konkretne możliwości takiego rodzaju uziemiania — uziom szpilkowy można zastosować w każdej instalacji odgromowej budynku.

Jeżeli zastanawiasz się nad piorunochronem dla swojego domu, to zdecydowanie warto! Bezpieczeństwo jest bezcenne, tak samo, jak dobrze przespane noce i spokój ducha. Instalacja odgromowa w porównaniu z kosztami całego domu nie jest szczególnie duża, a to jednak ona w razie konieczności uratuje nam życie.