Jak działa pompa perystaltyczna?

Pompy perystaltyczne, nazywane również pompami wypierającymi lub przewodzącymi, to urządzenia stosowane do przetłaczania płynów poprzez wypychanie ich za pomocą mechanicznie zdeformowanej elastycznej rury lub węża. Jak wskazuje nazwa, tego typu sprzęty wykorzystują zjawisko perystaltyki, czyli falistego ściskania elastycznego elementu przewodzącego w celu przemieszczania płynów. Zasada ta została zainspirowana naturalnymi procesami zachodzącymi w ludzkim ciele, gdzie perystaltyka odpowiada za przemieszczanie się pokarmu przez przewód pokarmowy.

W pierwszej fazie działania pompy perystaltycznej następuje napełnianie rurki płynem. Jest ona umieszczona pomiędzy rolką a obudową, która wywiera na nią ciśnienie. Kolejnym etapem jest ściskanie rurki poprzez rolkę. Powoduje to zamknięcie przestrzeni w rurce i przesunięcie płynu naprzód. W ostatniej fazie całego cyklu następuje rozprężanie rurki – po przejściu rolki rurka ponownie się rozpręża, co powoduje pobranie kolejnej porcji płynu.

Pompa perystaltyczna – budowa

Budowa pompy perystaltycznej jest stosunkowo prosta, ale przy tym niezwykle skuteczna. Centralnym elementem tego urządzenia jest elastyczna rura lub wąż: tego typu części są wykonywane z tworzyw sztucznych, gumy i innych materiałów odpornych na kontakt z płynami, które mają być pompowane. Kolejny ważny komponent to element rolkowy, najczęściej w postaci rotora z zamontowanymi wałkami lub kołami, które obracają się wokół elementu przewodzącego. Element rolkowy dociska go do ściany obudowy, tworząc przy tym szczelne zamknięcie.

Obudowa pompy perystaltycznej pełni funkcję stabilizującą, zapewniając odpowiednie warunki pracy dla rury lub węża i elementów napędowych. Kluczowym elementem, o którym również warto wspomnieć, jest silnik, który napędza element rolkowy. Napęd odbywa się przez generowanie ruchu obrotowego, który powoduje mechaniczną deformację przewodu. Czasami pompa perystaltyczna jest wyposażona dodatkowo w zawory ssawne i wypływowe, które kontrolują przepływ cieczy, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomp – np. w pompach membranowych. Profesjonalne rozwiązania tego typu można znaleźć m.in. w ofercie Tapflo, wiodącego dostawcy pomp dla przemysłu.

Zastosowanie pompy perystaltycznej

Pompy perystaltyczne znajdują szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach. Można się z nimi spotkać m.in. w przemyśle farmaceutycznym, gdzie służą do precyzyjnego dozowania leków. W przemyśle chemicznym używa się ich natomiast do przesyłania agresywnych substancji chemicznych bez ryzyka uszkodzenia mechanizmu pompy. Kolejny obszar wykorzystania pomp tego typu to przemysł spożywczy, a ściślej – przetwarzanie żywności. Ponadto mają one istotne znaczenie w przemyśle medycznym, gdzie stanowią część różnych zaawansowanych urządzeń, takich jak analizatory krwi czy dializatory.