Fundament tradycyjny czy płyta fundamentowa?

Oparte na ławach i ścianach fundamentowych fundamenty tradycyjne przyczyniają się do strat ciepła przez ziemię (mostki termiczne). To kluczowy powód, dla którego nie stosuje się ich przy wznoszeniu budynków energooszczędnych, czy pasywnych. W takich przypadkach zaleca się wykorzystanie płyt fundamentowych, jako cechujących się skuteczniejszą termoizolacją, a także odporniejszych przy podwyższeniu wód gruntowych.

Z drugiej strony fundament tradycyjny można stosunkowo łatwo wykonać samodzielnie. Metoda gospodarcza nie wymaga zaprawy wysokiej jakości. Wylewając ławy fundamentowe, zwykle stosuje się beton mieszany wprost na placu budowy. Aby rozstrzygnąć spór pomiędzy zwolennikami fundamentów i płyt fundamentowych, przyjrzyjmy się ich parametrom odpornościowym, technicznym i ekonomicznym.

Kiedy zdecydować się na fundament tradycyjny?

Fundament tradycyjny z pewnością sprawdzi się przy wznoszeniu obiektów wielkopowierzchniowych (hale przemysłowe, magazyny). Wybór ten wynika z możliwości wygenerowania dużych oszczędności, wynikających z ograniczenia ilości oraz rodzajów niezbędnych materiałów.

Od kilku lat branża budowlana boryka się wysokimi kosztami zakupu stali zbrojeniowej, cementu, pustaków, styropianu. Prosta technologia wykonania fundamentu tradycyjnego znacząco ułatwia optymalizację kosztów budowy.

Nie mniej ważnym czynnikiem, determinującym wykonanie fundamentu tradycyjnego jest obecność głęboko posadowionych gruntów organicznych. Płyta fundamentowa wymaga usunięcia warstwy gruntów organicznych pod całą jej powierzchnią.

W przypadku fundamentu tradycyjnego grunt wymienia się jedynie pod stopami fundamentowymi. Inwestor nie ponosi dodatkowych kosztów związanych choćby z koniecznością wywiezienia i utylizacji nadmiaru gruntu.

Kiedy wymagana jest płyta fundamentowa?

Płyta fundamentowa wydaje się droższym rozwiązaniem aniżeli fundament wykonany w technologii tradycyjnej, jednak nie można zapominać o tym, że wraz z płytą inwestor zyskuje dodatkowo posadzkę parteru, co eliminuje koszty dodatkowej podłogi wraz z hydroizolacją budowanej w przypadku fundamentu tradycyjnego.

Także gęste zbrojenie nie przekłada się na wyższy koszt, ponieważ nowoczesna technologia, łatwość wykonania, wyższa wydajność pracy sprawiają, że w ostatecznym rozrachunku płyta fundamentowa jest opcją tańszą, pozwalającą na prowadzenie kilku etapów robót budowlanych jednocześnie.

Fundamenty tradycyjne – wady i zalety

Samodzielne wykonanie fundamentu tradycyjnego metodą gospodarczą z pewnością ułatwia znalezienie firmy zewnętrznej gotowej podjąć się tego zadania. Za takim rozwiązanie przemawia też niższa cena betonu, który nie musi być wysokiej jakości.

Jednak trzeba przy tym uwzględnić fakt, że proces powstawania fundamentu jest szalenie czasochłonny, zarówno pod kątem włożonej w to pracy, jak i okresu niezbędnego do zastygnięcia masy betonowej, co zwykle powoduje, że budowa stoi w miejscu, generując koszty bez widocznych efektów.

W podobnym kontekście należy rozważyć roboty ziemne, fundament wymaga głębokich wykopów, a to ostatecznie podnosi ogólny koszt inwestycji. Zastosowanie fundamentów tradycyjnych na pewno warto rozważyć na trudnych gruntach lub w przypadku wznoszenia wysokich budynków o dużych powierzchniach.

Oceniając koszty wykonania fundamentu, należy uwzględnić:

• wszystkie prace ziemne;
• roboty betonowe i ewentualnie murowe;
• wykonanie izolacji przeciwwilgociowych i termicznych.

Rzetelna analiza wydatków oraz zakresów prac pozwala dojść do wniosku, że koszty przy obu wariantach fundamentowania (do etapu gotowej podłogi) są bardzo zbliżone, jeśli nie jednakowe.

Płyta fundamentowa – wady i zalety

Pewne obawy inwestorów budzi fakt, że przed wylaniem płyty fundamentowej muszą zostać zaplanowane wszystkie przyłącza. Płyta z oczywistych względów staje się jednocześnie podłogą parteru budynku i jakiekolwiek modyfikacje po jej wylaniu mogą okazać się niemożliwe.

Płyta fundamentowa odznacza się znacznie większą sztywnością aniżeli jej tradycyjny odpowiednik. Dzieje się tak dzięki równomiernemu rozłożeniu obciążenia.

Płytę fundamentową często wykonuje się w przypadkach:

• obiektów objętych oddziaływaniem szkód górniczych;
• płytko posadowionych wód gruntowych;
• występowania gruntów o słabej nośności.

Coraz częstsze stosowanie płyt fundamentowych obserwuje się przy wznoszeniu niewielkich budynków mieszkalnych i biurowych, gdzie różnice związane z ilością zużytego zastosowanego materiału w stosunku do alternatywnych technologii nie są dotkliwa dla inwestora.

Czas niezbędny do zastygnięcia betonu wynosi zaledwie 5 dni, to kolejny atut przemawiający za płytą fundamentową. Co więcej, płyta nie wykazuje tendencji do odkształceń (siły rozkładają się na całej powierzchni płyty), stanowiąc tym samym lepsze oparcie dla całego budynku, zapobiegając m.in. pękaniu ścian.

Dlaczego warto zainwestować w płytę fundamentową?

Odpowiednio dobrane i osadzone fundamenty wpływają na trwałość i energooszczędność przyszłego budynku. Nowoczesna technologia stanowi gwarancję bezawaryjnej eksploatacji obiektu budowlanego niezależnie od jego przeznaczenia.

Poza tym z uwagi na stale rosnące koszty ogrzewania budowanie fundamentów na ławach staje się ekonomicznie nieuzasadnione, nawet przy mylnym założeniu, że ich wykonanie jest tańsze.

Owszem, brak przestrzeni pod fundamentem wprowadza pewne ograniczenia odnośnie do przechowywania lub ukrycia urządzeń użytkowych, pamiętajmy jednak, że decyzja o zastosowaniu płyty fundamentowej zapada już na etapie projektowania budynku.

Nie ma zatem przeszkód, by np. przewody wentylacyjne i inne wyposażenie umieścić we wnętrzu ścian bądź na poddaszu, natomiast instalację grzewczą wykonuje się według projektu na etapie rozkładania zbrojenia.

Płyta fundamentowa – najważniejsze parametry:

• Płyta żelbetonowa o grubości 20 cm posadowiona jest na żwirowej podsypce o grubości nie mniejszej, aniżeli 30 cm;
• Beton klasy C-16/20;
• Zbrojenie z siatki zgrzewanej z prętów stalowych, żebrowanych oraz strzemion krawędziowych ze stali giętej, żebrowanej;
• Izolacja termiczna ze styropianu (EPS, XPS, Hydro) ułożonego na pospółce o grubości od 20 cm.

Płyty fundamentowe oferują szerszy zakres opcji podłogowych, w tym barwienie bądź punktowanie betonu. Mimo że popularność zyskały już w latach 50 ubiegłego wieku, płyty fundamentowe w dalszym ciągu podlegają modyfikacjom, czemu sprzyja nowy trend budownictwa energooszczędnego.