Ostatnim wydarzeniem przed uroczystą Galą i rozdaniem statuetek TYTANÓW, jest walne zgromadzenie Polskiego Stowarzyszenia Technologii Bezwykopowych, które opracowało wytyczne „Badania odbiorowe wykładzin CIPP instalowanych w rurociągach sieci i instalacji zewnętrznych”. Uczestnikami są członkowie i osoby chętne do przystąpienia do PSTB.

Zapraszamy do obejrzenia FOTOGALERII z 2. dnia Konferencji:

Inną metodę renowacji pokazuje spółka MC Bauchemie. To system MRT – mobilna zautomatyzowana renowacja studzienek.

Firma podkreśla, że do istotnych kroków technologicznych inicjujących naprawę konstrukcji studni z użyciem chemii budowlanej jest odpowiednie przygotowanie podłoża mineralnego. Wykorzystana do tego jest myjka wysokociśnieniowa (350 bar) z dyszami rotującymi.

Do urządzeń w technologii MRT (Manhole Rehabilitation Technology) do takich prac przeznaczona jest głowica czyszcząca MRT-Blasting Unit pozwalająca na optymalne przygotowanie struktur betonowych lub murowych. Dziki niej renowacja jest szybsza i bardziej efektywna. Efekty zapewniają najwyższą jakość, co weryfikują uczestnicy pokazu.

W drugiej części pokazu prezentowany jest natrysk innowacyjnego materiału mineralnego klasy XWW4 głowicą odśrodkową systemu MRT, który zapewnia równomierne ułożenie i zagęszczenie powłoki zabezpieczającej. Naprawa odbywa się po przygotowaniu podłoża i uszczelnieniu infiltracji. Następnie wykonuje się wyprawę ochronna w studni kanalizacyjnej. Wykorzystanie materiału Ombran MHP-SP 3000 oraz urządzenia o nazwie MRT-Spinning Unit (głowica narzutowa), pozwala wykonać te prace w jednym kroku technologicznym.

Ombran MHP-SP 3000 mieści się w klasie R4 wg PN-EN 1504-3 i służy do napraw konstrukcyjnych oraz klasie XWW4 wg DIN 19573, jako wysoce chemoodporna wyprawa mineralna do zabezpieczenia struktur kanalizacyjnych.

Głowica do minimum skraca czas wykonania narzutu materiału. Powstaje powłoka równa, zwarta i szczelna, niwelująca agresywne działanie środowiska kanalizacji sanitarnej.

Z kolei renowację studni za pomocą systemu DURA.PORT przygotowała firm Steinzeug Keramo.

Na kolejnym pokazie widzimy robota frezującego MicroGator firmy IBAK. Firma ELSE Technical and Reserarch Service Co. Ltd sp. z o.o., oficjalny przedstawiciel firmy IBAK, prezentuje robota frezującego Microgator. Można zobaczyć na własne oczy, jak urządzenie działa i jak skutecznie radzi sobie z codziennymi wyzwaniami w pracach eksploatacyjnych.

Pierwszy pokaz to renowacja studni metodą CIPP UV przygotwany przez firmy ProKASRO i Akwa, podzelony na dwie części.

Studnia o średnicy włazu i kominka DN 600 mm, która rozszerza się poniżej do średnicy DN 970 i o całkowitej głębokości 3,50 m.

Renowacja studni metodą CIPP UV jest wykonywana z użyciem źródeł światła UV o mocy 4x1000 W wyposażonych w kamerę i dwa czujniki temperatury. To rozwiązanie firmy ProKASRO. W skład mobilnego systemu wchodzi jednostka sterująca (mieści się w małej walizce), która rejestruje temperaturę i ciśnienie. Drugim urządzeniem jest paker DN500 z trawersą i łańcuchami do zawieszenia na dźwigu. Dzięki temu łatwo wprowadzić go do studni.

System przywraca ją do idealnego stanu technicznego. W silnie zniszczonych studniach, z pęknięciami, rysami i innymi uszkodzeniami, renowacja UV jest alternatywą dla budowy nowego obiektu. I bardziej przyjazną środowisku, m.in. dzięki temu, że nie trzeba wykonywać wykopu.

Adam Wysokowski: To pierwsza wersja wytycznych, dobrze, że powstały. To nieobowiązkowe wytyczne, dopóki nie zostaną przyjęte przez wykonawcę i inwstora. To dokument pomocnicze. W robotach zanikających trudno przeprowadzać odbiory bezpośrednie. Wytyczne mogą być bazą do określania specyfikacji. Zbieramy uwagi i komentarze, na ich podstawie dokonamy ewentualnych zmian.

Dr inż. Bogdan Przybyła z Politechniki Wrocławskiej oraz prof. dr hab. inż. Adam Wysokowski z Uniwersytetu Zielonogórskiego prezentują Wytyczne „Badania odbiorowe wykładzin CIPP instalowanych w rurociągach sieci i instalacji zewnętrznych” opracowane przez PSTB (Polskie Stowarzyszenie Technologii Bezwykopowych).

Bogdan Przybyła: wytyczne zostały wydane w tym roku. Wykładziny CIPP są narażone podczas instalacji na różne zagrożenia, dlatego koniczne są procedury ich odbioru. Powstała ścieżka procedur pozwalająca sprawdzić czy produkt końcowy odpowiada wymaganiom.

Rury muszą mieć świadectwa informujące o ich dokładnej kontrukcji. Bez parametryzacji dochodzi do problemów przy instalacji i eksploatacji. Przeważająca liczba wodociągów w Europie to rury polietylenowe.

Edyta Zalewska z Uponor Infra sp. z o.o. wyjaśnia jak sprostać wymaganiom nowej Dyrektywy Wodnej 2020/2184 w modernizacjach sieci wodociągowych.

Dyrektywa przywiązuje wagę do bezpieczeństwa wody pitnej. Celem jest masowe przejście na wodę z kranu. To wymaga od firm wod-kan informowania o jej jakości. Nowe przepisy nakazują obserwację dwóch substancji, które zaburzają gospodarkę hormonalną.

Do 2026 r. do KE mają trafić dane o wyciekach z wodociągów. Rok później zostanie wprowadzony limit. A dwa lata później państwa mają przedstwić plany działań w tej sprawie.

Mamy niewielkie zasoby wody pitnej. Dlatego prowadzimy działania na rzecz zasobooszczędności i ograniczenia strat wodnych.

Polietylenowe rurociągi ciśnieniowe są odpowiedzią, zapewniają bezpieczeństo wody, mają długą żywotność i 100-letnią szczelność redukują zużycie energii elektrycznej. Nie korodują i nie zarastają. Są odporne na uderzenia hydrauliczne, na prądy błądzące, mają wysoką wytrzymałość.

Metodę HDD uważa się za najlepszą do budowy wodociągów, są skuteczne metody renowacji. Np. w metodzie ciasnopasowanej nie zmniejsza się średnica rurociągu. Obiekt jest samonośny, pracuje samodzielnie. Nie potrzeba zabiegów eksploatacyjnych. Relinig jest niskokosztowy, pozwala na wprowadzanie długich odcinków.

Rafał Chart: koszty materiałów klasy A i B oraz wykładzin dla rurociągów 6 bar i 10 bar są niezwykle zróżnicowane.

Rafał Chart z Insituform Linings Ltd oraz Beata Nienartowicz z IDEANTE zajmują się kwestiami projektowania rękawów do renowacji rurociągów ciśnieniowych.

Beata Nienartowicz: analiza liczby awarii to podstawa projektowania. Wymagania funkcjonalne, konstrukcyjne i hydrauliczne. Potrzebne są dane wejściewe: wymiary, obciążenia, linii ułożenia, warunki gruntowe. Jednak najważniejszay jest stan techniczny, grubość ścianki, rodzaje uszkodzeń i ich zakres, stan powłok

Często danych wejściowych jest mało, do rurociągów cisnieniowych wejść się często nie da. Trudno o wybór rowziązania. Dlatego wybiera się rozwiązania bezpieczne. Najcześciej to wykładziny klasy A - ma przenosić wszytkie obciążenia, zewnętrzne i wewnętrzne.

To jednak kosztowne. By znaleźć odpowiednie rozwiązanie warto zbierać dane o awariach i stanie technicznym w czasie ich wystąpienia. Można wtedy też pobrać próbki. Ważna jest dokumentacja fotograficzna, sprawdzenie grubości ścianek. Systematycze zbieranie danych ułatwi decyzję o metodzie renowacji.

Dobór grubości: amerykańska wytyczna ASTM określa, jak dobrać tę wartość dla różnych klas wykładzin. Nie uzględnia jednak kilku istotnych parametrów. Trzeba patrzeć całościowo, nie tylko na wzory, wziąć po uwagę np. o ułożeniu rurociągu.

Sztywność obwodowa jest parametrem umownym. Jest związana z przekrojem kołowym. Badamy ją ściskając go. Określa podatność na owalizację rur.

W ten sposób możemy badać sztywność obwodową różnych produktów, ale trzeba się zastanowić do czego to potrzebne. Ale o pojęcie stosuje sie w przetargach.

Procedura dla linerów:

W zależności od różnych czynników przyjmuje się umowne moduły sprężystości w zależności od zastosowań.

Pojęcie wytrzymałości też staje się umowne. W wykładzinach stostuje się różne żywice i ich zbrojenia. Mogą mieć różne właściwości w zależności od ułożenia.

Moduły sprężystości i wytrzymałości zależą m.in. od kierunków obdowodego i podłużnego.

Dr inż. Bogdan Przybyła z Politechniki Wrocławskiej omawia sztywność i moduł sprężystości jako podstawowe charakterystyki wykładzin CIPP.

Moduł sprężystości odwołuje się do prawa Hooka. Jego badanie można wykonywać rozciągając próbkę siłami ciężkości przekroju, sprawdzajac w jaki sposób się wydłuża. Badamy też ugięcia.

Materiały tworzywowe zmieniają się w czasie, nawet bez obiążenia. modułu zmieniają się też wraz ze zmianami temperatury.

Różnice między żywicą poliestrową a epoksydową.

Michał Milczarek i Paulina Stopa z firmy POliner sp. z o.o. omawiają żywice stosowane w technologii CIPP. Przedstawiają charakterystykę żywic stosowanych w technologiach bezwykopowych, porównanie ich właściwości i możliwości zastosowania.

Bazowym surowce do produkcji wykładzin CIPP są żywice różnego rodzaju. Takie duropolasty cechują się wytrzymałością i odpornością, są kruche, ale można to modyfikować odpowiednimi komponentami.

Niensycone żywice poliestrowe są w stanie ciekłym. Jej wysycenie przekształca ją w nasconą. Żywice mają różne właściwości i zastosowania. W CIPP to około 50% matrycy żwywicznej. Nie może ulegać degradacji podczas eksploatacji. izoftalowe i poleiestrowe żywice są odporne oraz żywotne, są stosowane w kanalizacji i wodociągach. Nie  zalecane w środowiskach alkalicznych. Żywica poliestrowa jest tania i elstyczna.

Żywice winyloestrowe są stosowane w renowacji kanalizcji, instalacji sieci ciśnieniowych i przemysłowych. Odporna chemicznie, można ja stosować w wysokich temperaturach.

Żywice epoksydowe są dwuskładnikowe, po zmieszaniu dochodzi do polimeryzacji, wykonuje się je na placu budowy. Ma lepsze parametry od pozostałych.

Ale najpowszechniejsze są żywice poliestrowe. Stają się bezpieczne dla środowiska dzięki modyfikacjom.

Kinetę się przytowuje i bezinwazyjnie montowana. Zaprawą jest cement szybkowiążcy, . Kineta zostaje wykuta na ok. 5 cm. Przed betonowaniem jest zabezpieczana wspornikiem styropianowym. Czas instalacji to około 4 godz. Wszystko jest odporne na ścieranie, środki chemiczne i szczelne.

Jolanta Kaczmarek z PREDL GmbH zajmuje się bezwykopową renowacją studni kanalizacyjnych i przepompowni ścieków.

Firma oferuje standardowe studnie, a także specjalne na indywidualne zamówienia. Dla kanalizacji sanitarnej i deszowej przeznaczono komorę Infra, która pozwala w jednym miejscu umieścić rurociągi, co ogranicza koszty. Wykładziny dla studni zabezpieczają cały obiekt, Chronią prze korozją, są odporne na substancje chemiczne.

Rozwiązania PREDL-FLEXLINER z kinetą tworzącą cały płasz studni. Renowację można przeprowadzać w krótklim czasie i bez szkody dla środowiska. Do prac wykorzystuje się skanowanie laserowe 3D.

Wykonano bezwykopową renowację największego w Polsce kolektora grawitacyjnego o około 3 m średnicy w Warszawie. Materiałem było czyste włókno szklane nasączane żywicą. Czyszczenie kolektora na długości 4 km to 2500 ton odpadów. Przepowadzono inspekcję TV, zapewniono oświetlenie kanału. Sam transport był wyzwaniem logistycznym, tym bardziej, że panowała pandemia.

Instalacja była modułowa, wózek przejeżdzał 2 km i etapami montowano moduły fGRP w kanale. Wyłożono też płytki bazaltowe Iniektowanie przestrzeni międzyrurowej wymagało precyzji. Istnieje kilka sposóbów produkcji modułów. Otrzymuje się jednorodną strukturę rury samonośnej o długiej wytrzymałości. Nowe rury są znacznie mniej chropowate od starych, więc zmniejeszenie średnicy jest niwelowane. Podczas prac zapadło sie dno, trzeba było opracować metodę naprawy. Zdarzały się zalewania.

Do tak dużych inwestcji należy wybierać dużych i doświadczonych wykonawców.

Mariusz Iwanejko z firmy Blejkan S.A. prezentuje bezwykopową renowację kolektora Burakowskiego w Warszawie z zastosowaniem modułów z czystego GRP.

Różnicowa kalorymetria daje nam informacje o przepływach ciepła. Bada się zachowanie materiału w różnych temperaturach i ekspozycji na światło. Ważna jest odpowiednia długość naświetlania.

Produkty CIPP są produkowane na placu budowy, często w trudnych warunkach. Ale muszą zachować swoje paramtery. Dlatego bada się je w laboratorium uwzględniając m.in. statykę, obciążenia, temepraturę, stopień polimeryzacji żywicy, obciążenie mediami.

Długość fali jest najważniejszym czynnikiem, im dłuższa, tym niższa energia. Inicjatorami utwardzania są różne rodzaju lampy. Jeśli jednak utwadzenie nie zachodzi w całości, materiał staje się osłabiony.

Mark Kopietz z SBKS GmbH & Co. KG przedstawia problematykę utwardzanie CIPP promieniami UV z perspektywy laboratorium badawczego.

Wraz z upływem czasu pojawiają się problemy z eksploatacją rurociągów magistralnych wykonanych ze stali i żeliwa szarego, z powodu przede wszystkim z korozji oraz inkrustacji. Zakłady eksploatujące stają wtedy przed wyborem budowy nowych lub poddaniu renowacji istniejących rurociągów.

Trzy przykłady renowacji rurociągów: Średnice wynosiły DN800, DN500 DN. W pracach zastosowano narzucanie cementu dwa rodzaje rękawów. Dla rękawa CIPP UV (Seartex-Liner H2O) koszty 1 m rurociągu to 1760 zł i 1100 zł. W przypadku Phoenix Double Jacket - 975 zł dla stalowych rur DN500, a dla DN600 przy z zastosowaniu wykładziny cementowej było to 412,96 zł. Koszty są porównywalne. Renowacje poprawiły właściwości hydrauliczne.

Wykładziny cementowe są znacznie tańsze.

Czas na sesję Bezwykopowa Renowacja. Zaczyna dr inż. Florian Piechurski z Politechniki Śląskiej. Omawia ocenę kosztów renowacji rurociągów sieci wodociągowych metodami utwardzonego rękawa CIPP i wykładziny cementowej.

Tomasz Siarczyński: jeśli nie uzgodnimy parametrów jakościowych, pojawiają się problemy. Rosną koszt dla inwestorów i wykonawców. Bez standardów spory często kończą się w sądzie.

Jacek Janicki: zdarzyło nam się deinstalować niskiej jakości rurociąg polietylenowy. Mimo szkoleń niewielu jest inspektorów nadzoru. Natomiast biura projektowe podnoszą swoje kwalifikacje.

Rolan Kośka: przy zakupach rur stalowych, zatrudniamy specjalistów, którzy nadzorują wszystkie cykle produkcji.

Edyta Zalewska: możemy wypracować rozwiązania, które zapewnią standardy jakości i bezpieczeństwa  w ramach dialogo technicznego.

Tomasz Siarczyński: bardzo trudno będzie nakłonić wszystkich inwestorów do przestrzegania norm jakościowych.

Jacek Janicki: w małych przedsiębirstwach wod-kan nie ma pieniędzy na wprowadzanie standardów.

Edyta Zalewska: materiały PE nie spełniają wymogów dla projektów bezwykopowych. Inwestor powinien sparametryzować i nadorować kwesti jakości. Producenci powinni oświadczać, że spełniają odpowiednie standardy dla danej klasy projektów.

Tomasz Siarczyński: jakość to też pieniądze. Wadliwe projekty są drogie. Wprowadzenie systemów daje możliwość kontroli parametrów jakościowych, nawet jeśli wiąze się to z biurokracja.

Jacek Janicki: wymagania jakościowe inwetorów muszą być znane przed podpisaniem kontrkatu. Wykonawcy dostosowują się do zaleceń, ale część inwestorów zaniedbuje kwestie jakościowe i w efekcie wykonawca może nie podpisać umowy.

Roland Kośka: mamy wykonawców doskonale przygotowujących doskonałą dokumentację. Nie mamy na rynku zbyyt wielu inspektorów nadzoru. U nad są osoby z uprawnieniami budowlanymi, które kontrolują wszytkie etapy przedsięwzięć. Nie ma wielu inspektorów w branży bezwykopowej, ale współpraca z wykonawcami przynosi efekty.

Edyta Zalewska: tradycyje metody projektowania rurociągów odchodzą w przeszłość. Liczy się cały cykl życia produktu.

Roland Kośka: tworzymy plany zapewnienia jakości na wszystkich etpach projektów, łącznie z badaniami. 40 dokumentów dotyczy technologii bezwykopowej. Wykonawcu musza wypełniać liczne dokumentu, ale to zapewnia wysokie standardy jakości i bezpieczeństwa. System służy identyfikacji i eliminowaniu wad na jak najwcześniejszym etapie.

Roland Kośka: nasz system zarządzania jakością był opracowany na podstwie metodyki wykonawczej. Jest ujęta w zarządzaniu projektami. Prowadzimy audyt jakości. Etap projektowania zaczyna się u nas od projektu wstępnego z analizą wykonalności. Dalej są projekty techniczne i wykonawcze. Rady analzują przedsięwzięcia od strony techncznej i biznesowej. Mamy działy nadzorujące etap projektowania.

System jakości ma spełniać oczekiwania inwestora. To określone standardy  np. stali.

Edyta Zalewska: dla nas jakość jest bardzo ważna, choć musimy konkurować z tańszą, ale nie tak jakościową ofertą. Nasze podejście się sprawdza, klienci cenią dobre rozwiązania. Tak naprawdę, to bylejakość kosztyju najwięcej.

Jacek Janicki: wdrożyliśmy system jakości zgodny z ISO. Stworzyliśmy też standard jakości dla branży. Wybieramy odpowiednich dostawców, dzięki archiwizacji możemy prowadzić analizy zdarzeń.

Tomasz Siarczyński: wykonujemy około 180 km przewiertów. System ISO zmienia się w czasie. Szkolenia i standardy pomagają w trzymaniu jakości.

Robert Osikowicz: warto przyjrzeć się kwestią jakości. To pojęcie neutralne. Ważne są monitoring jakości i zachowanie standardu. To jeden z sześciu atrybutów projektu wiertniczego. Dotyczy wszsytkich etapów jego wykonywania. Należy korzystać z dopowiedniej dokumentacji, standardów technicznych czy norm i wytycznych. Mamy obszary kontroli jakości, projektowania.

Rozpoczął się panel dyskusyjny dotyczący jakości w całym procesie inwestycyjnym, począwszy od przygotowania przez projektowanie, realizację i odbiór projektu.

Rozmawiają eksperci: Jacek Janicki (ZRB Janicki), Roland Koska (Gaz-System S.A.), Tomasz Siarczyński (Hoster sp. z o.o.) i Edyta Zalewska (Uponor Infra sp. z o.o.). Debatę prowadzi Robert Osikowicz (ROE).

Dawid Sysło z Heads sp. z o.o. przedstawia kompleksową ofertę dla branży wierceń HDD firmy AT-Boretec.

Oferta zawiera, m. in. żerdzie, systemy naprowadzania, świdry, rozwiertaki, osprzęt pod wiercenie w skałach, obudowy. AT-Boretec zajmuje się też renowacją sprzętu. Produkuje wiertnice do różnych gruntów i o różnej wielkości oraz mozliwości zastosowania. To rozwiązania kompleksowe z zabudową samochodową w np. systemy płuczki. W ofercie jest sprzęt do recyklingu płuczki i mieszalniki oraz pompy własnej konstrukcji. Rozwiązania są energooszczędne i wydajne. Maszyny można łatwo serwisować. Proste naprawy da się wykonywać zdalnie.

Wszystkie urządzenia i sprzęt współpracują z benotnitemi firmy Heads.

Jakub Hilarowicz: część lądowa Baltic Pipe obejmowała trzy odcinki realizacyjne. Pracowaliśmy na jednym z nich.

Marcin Firkowski: pierwsze przekroczenie, najkrótsze prowadziliśmy pod rzeką Pełcz. Odcinkek horyzontalny, a potem łuk o długości ponad 474 m. Podczas prac doszło do awarii, trzeb było wycofać głowicę i naprawić. Po 30 dniach wróciliśmy. Mimo problemów opóżnienie wyniosło cztery dni.

Po Iną większość prac wykonywaliśmy horyzontalnie. Grunty to żwir i piasek. Przewiert wykonaliśmy szybko i sprawnie. Lirę podizeliliśmy na dwa odcinki. Średnie tempo wyniosło 80 m na dobę. Instalacja trwała 19 dni znacznie przed terminem.

Pod rzeką Krąpiel pracowaliśmy 37 dni ze średnią prędkością 40 m na dobę. Wykorzytaliśmy jeden pipe thruster, choć planowano dwie stacje pchające.

Najdłuższe przekoczenie odbyło się pod Wartą. Przewiert wykonywano m.in. przez skupiska kamieni i głazów, żwirze z kaamieniami oraz piaskami. Różnica pozimów wejścia i wyjścia wynosiła około 17 m. Rurę podzielono na cztery odcinki ze względu na długość przekroczenie około 1400 m. Prace zakończono przed terminem, mimo awarii.

Jakub Hilarowicz: projekt obejmował cztery przekroczenia Direct Pipe podczas budowy gazociągu Baltic Pipe w cześci lądowej.

Marcin Firkowski: jako pierwsi wykonaliśmy przejście Direct Pipe o średnicy DN700.

Marcin Firkowski i Jakub Hilarowicz z GGT Solutions S.A. informują o realizacji przekroczeń bezwykopowych w ramach projektu Baltic Pipe.

Na budowie doszło do opóźnień, a oczyszczalnia ścieków musiała zostać zamknięta. Jednak drugie podejście, po nieudanym pierwszym, też napotykało problemy, przeszkoda zatrzymała prace. Ostatecznie opracowaliśmy narzędzie, by drugą wiertnicę wprowadzić do rury i dzięki temu udało się usunąć zakleszczenie.

Drugie przejście nie sprawiło problemów, natomiast w trzecim zatrzymaliśmy się po kilku metrach. Skalne środowisko powodowało kolejne problemy. Otwór trzeba było betonować trzykrotnie. Wchodziliśmy za głęboko, w końcu udało się wejść wyżej i dotrzeć do komory wyjściowej. W trakcie prac pękła żerdź, a to groziło utratą ostateniej sekcji. Dopiero kolejną wiertnicą, po 38 dniach, zdołaliśmy zakończyć prace (pierwsze 3 dni, drugi 18).

Przez trudności techniczne znacznie wzrosły koszty, później były pronlemy z płatnością. Ostatecznie odzyskaliśmy 75% poniesionych kosztów. Mieliśmy dobry projekt i badania, ale nie poinformowano nas o tak szybko zmieniających się wartstwach skalnych.

Przewiert małej skali do 40 ton siły uciągu. W pierwszym przekroczenia liczył 165 m, a dotyczyło dwóch przewodów kanalizacyjnych i jednego kablowego pod niewielką rzeką. Pokonywano sztuczne wypełnienie, gliną czy żwir. Obudowę wykonano z rur stalowyc.

Komora wejściowa z szlunkiem z blach stalowych, wiercenie odbywało się w rurach osłonowych 12-tonową wiertnicą.

Cele DCA to przede wszystkim opracowywanie standardów jakościowych. Oferujemy wytyczne techniczne dla wykonawców. Łączamy wykonawców i producentów.

Marco Reinhard z LEONHARD WEISS GmbH & Co. KG oraz Drilling Contractors Association (DCA Europe) opowiada o trzech równoległych przeprawach rzecznych HDD w południowych Niemczech – podziemny thriller.

DCA zajmuje się tylko przewiertami HDD. Przywiązujemy wagę do rozwiązań w mniejszej skali, to aktualnie większość przedsięwzięć.

Przegląd rozwiązań.

Prace wiertnicze.

Przewód łączy się z wciągającą go żerdzią. Stosuje się kilka systemów, różniących się osiąganymi odelgłościami, średnicami otworów i różnej wielkości komór. MiniHDD to przewierty elastyczne, sprawdzają się w różnych warunkach gruntowych. Mozliwe są sterowanie i zmiany kierunku.

Budujemy niewielką komorę, potem otwór, który może być wykonany z budynku. Stosujemy specjalne narzędzia proste w obsłudze. Możemy też korzystać z przejść HDD. Połączenie można poprowadzić z chodnika. To krótkie przejścia, proste do wykonania. W przypadku HDD odległości dochodzą do 50 m. W tym przypadku pracje się od chodnika do piwnicy tylko w jednym kierunku.

Drugi dzień Konferencji rozpoczyna sesja Bezwykopowa Budowa. Pierwszym prelegentem jest Thorsten Schulte z Tracto Technik GmbH, który dzieli się z uczestnikami wiedzą o bezwykopowych rozwiązaniach dla podłączenia inteligentnego domu.

Zakończył się pierwszy dzień XX. Jubileuszowej Międzynarodowej Konferencji, Wystawy i Pokazów Technologii INŻYNIERIA BEZWYKOPOWA.
 

Zapraszamy do obejrzenia FOTOGALERII z pierwszego dnia Konferencji:

Każde słowo może służyć manipulacji, a metod jest wiele, od wzbudzania sympatii, zachęcania pochwałą, czy wręcz przeciwnie naganą lub groźbą. Za złe zjawiska uważamy odwoływanie się np. do sterotypów i uprzedzeń.

Specyficzną formą manipulowania jest presupozycja. To sformułowania w rodzaju "ten pan nigdy już nikogo nie zabije", sugerujące fałszywie, że do takiego zdarzenia już doszło.

Manipulajca jest celowąym myleniem rozmówcy, wprowadzaeniem w błąd dla osiągnięcia własnych celów.

Profesor w lekki i żartobliwy sposób pokazał sposoby celowego wpływania na odbiorców, zasady skuteczności działań językowych, sztukę zjednywania, dobór środków językowych w zależności od sytuacji wypowiedzi, czy manipulację jako formę perswazji oraz granice jej uczciwości. Wskazał metody zdobywania przewagi nad rozmówcą i tworzenie wypowiedzi z ukrytym celem, a także działania ne emocje.

Komplementy służą do manipulacji, podobnie jak pochlebstwa.

Manipulacja to zestaw narzędzi, którymi skłonimy rozmówcę lub słuchaczy do podjęcia wskazanych działań lub przyjęcia pojęć czy poglądów. Mamy wrodzone skłoności do manipulowania. Już małe dzieci testują rodziców krzykiem bez powodu. Matki manipulują dziećmi nakłaniając do jedzenia słowami: jedz, to będziesz duży i silny. A to nie zawsze działa.

Stosunek do prawdy mamy ambiwalentny. Jeśli ktoś usłyszał kilka słów prawdy, to nie było mu miło. Natomiast kłamstwa bywają miłe.

Mówimy, że ktoś kto dobrze mówi, zwykle gorzej działa. Osoby, które nauczyły się skutecznie mówić w wyniku szkolenia, nie budzą zaufania. Stworzono reguły mówienia bez manipulacji, jak mów tylko tyle, ile trzeba, mów o tym, o czym jesteś przekonany, zrozumiale i na temat. Są jednak często lekceważono.

Dziś mówią do nas specjaliści od nakłaniania do wszystkiego, od zakupów po udział w wyborach i głosowanie na  wskazaną partię.

Retoryka dotyczy języka prywatnego i publicznego. A jej znajomość może dawać przewagę. Dlatego część filozofów negowała retorykę z tych względów. Mowa często służy manipulacji. Już kroś, któ mówi "my" zaczyna ma manipulować. Tak działają też pozorne zaprzeczenia.

Dobra retoryka powinna być skuteczna i przyności satysfakcję, ale zdarze się, że efekty nie są zadowlające, ale przyjemność pozostaje.

Rzadko wszyscy chcą osiągnąć ten sam cel, ale podczas mediacji czy negocjacji można dążyć do kompromisu. Choć w Polsce nie zawsze jest ceniony, skoro mówimy o zgniłym kompromisie.

Mowa może być rytualna, to np. zwykła dzień dobry, ale też kształtuje wizerunek mówiącego.

Gościem specjalnym Konferencji jest Jerzy Bralczyk, językoznawca. Opowiada o perswazji i manipulacji językowej.

Zmiany cen długo rosły stabilnie. Na początku pandemiii wzrosty wynosiły około 5%, później było to 15% rocznie, a teraz obserwujemy wzrost nawet po 5% na kwartałe. W przypadku inwestycji to około 30% w zależności  od kontraktu.

Umowy zawarte w pandemii mogły korzystać z klauzul waloryzacyjnych. Możliość zmiany umowy pojawia sie w razie zjawisk niespodziewanych, nadzwyczajnych i niezależnych od stron. Zawarcie ugody jest możliwe przy chęci obu stron do wzajemnych ustępstw dotyczących pewnego stosunku prawnego.

Czas na Michała Siejdę z SIDiR (Stowarzyszenie Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców), który porusza sprawy wpływu wojny na Ukrainie na wzrost cen oraz możliwości wojny na Ukrainie na wzrost cen w zamówieniach publicznych.

Firma stworzyła własną linię wdmuchiwarek do światłwowodów i gamę produktów dla branży wod-kan. Jest laureatem dwóch Tytanów.

Mateusz Saładziak z Gamm-Bud sp. z o.o. przedstawia firmę z okazji 30 lat na rynku technologii bezwykopowych i zmiany na rynku w całym tym okresie.

Pierwszą wdmuchiwarkę spółka wprowadziła w 1994 r. Stopniowo pojawiały sie kolejne produkty, m.in. wciągarki i zadymiarki. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej oferta znacznie się poszerzyła. Szczególnie ważny dla spółki był 2006 r. Firma opracowuje także własne produkty, m.in. kamery. elementy do naprawy studni, myjki, urządzenia do pomiarów szczelności.

Wśród metod badania ciekawe jest badane betonoskopem do określenia właściwości betonu za pomocą fali ultradźwiękowej. Z kolei badania chemiczne można prowadzić analizując próbki lub na obiekcie, ale w drugim przypadku dokładność jest mniejsza.

Badanie szczelności konctrukcji (wodoprzepuszczalności) należy do najważniejszych. Można je wykonać je na obiekcie metodą GWT.

Dariusz Zwierzchowski z Centrum Badan i Certyfikacji sp. z o.o. omawia kwestię badania żelbetowych konstrukcji budowli inżynierskich.

Wszystkie obiekty budowlane ulegają starzeniu. Podwyższona wilgotność, ścieranie,obciążenia dynamiczne, korozja siarczanowa i chlorkowa je przyspieszają.

Badania oceniajace stan są niszczące i nieniszczące.

PKP PLK i GDDKiA mogą wydawać własne rozporządzenia, ale muszą powozumieć się z wykonawcą, w zakresie obowiązywania norm oraz wzorców i standardów. Rynek został uwolniony. Zmiany mają działać prorozwojowo.

Posiadanie zakładowej kontroli jakości zgodną z ISO 9001 umożliwia wydawanie deklaracje zgodności. Wzorce i standardy są wydawane na podstawie wcześniejszych dokumentów, nie mają nic wspólnego z normami, są dobrowolne. Stanowią uzupełnienie bazy wiedzy. Opracowano ich precyzjną identyfikację. Nie zwalniają jedna z odpowiedzialności osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne.

jeżeli nie mamy normy, korzystamu z Krajowej Oceny Technicznej. Korzystamy też ze świadectw dopuszczenia do stosowania oraz aprobaty techniczne krajowe i europejskie.

Wzorce i standardy to dokumenty do dobrowolnego stosowania.

20 września 2022 r. tracą moc prawną trzy rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dla dróg publicznych, autostrad i obiektów inżynieryjnych. Celem jest uwolnienie rynków i likwidacja barier prawnych. Po nowelizacji regulacje będą prostsze.

Prof. dr hab. inż. Adam Wysokowski, Uniwersytet Zielonogórski przedstawia nowy system przepisów techniczno-budowlanych i aktualne zmiany w prawie budowlanym.

Nasze rozwiązania symulacyjne pozwolą na sprawdzenie skuteczności wszelkich metod bezwykopowych w warunkach podtopień czy ulew. Liczymy na to, że ten projekt będzie gotowy do użytku w ciągu dwóch lat.

Duże zbiorniki retencyjne to większe wyzwanie niż bezwykopowe renowacje rur. Musimy szukać rozwiązań, dzięki którym zdobędziemy część rynku zarzerwowanego dla metod wykopowych.

Wiele projektów retencyjnych realizuje się metodami wykopowymi. Należy pokazać, że lepiej sprawdzą się metody bezwykopowe. Tym bardziej, że pojawiają się nowe rozwiązania w tradycyjnych metodach, co może prowadzić do utraty części rynku przez naszą branżę.

W gęsto zaludnionych miejscowościach konieczne jest wypracowanie nowych rozwiązań zwiększających retencję i możliwości oczyszczania deszczówki. W takich miejscach jest miejsce dla technologii bezwykopowych. Ale musimy stawiać na innowacje.

Należy znaleźć sposoby, jak technologie bezwykopowe mogą przydać się do przeciwdziałania zamianom klimatu. Musimy pomoc mieszkańcom miast.

Tworzymy symulacje sytuacji w miastach i ich narażeniu na nawałnice. Analizujemy poziomy ryzyka. Część miast już pracuje nad przeciwdziałaniem skutkom pogodowych ekstremów, inne muszą jeszcze nad tym pracować.

Wciąż jest potencjał zwiększenia produktywności rozwiązań bezwykopowych. To trudne zadanie, ale musimy szukać nowych rozwiązań. Trzeba znaleźć spsoby na zniwelowanie rosnących cen energii. Musimy się z tym spieszyć. Napęte budżety skłaniają do myślenia o tańszych innowacjach.

Musimy dostosować się do zmian klimatu, a jednocześnie borykać się z wyzwaniami współczesnych czasów. Potrzebujemy więcej innowacji technicznej. A inflacja spowoduje, że wydatki naszej branży będą spadać. Tym ważniejsze są jak najbardziej efektywne technologie.

Roland W. Waniek z IKT – Institut für Unterirdische Infrastruktur gGmbH – mówi o potrzebie nowych koncepcji i technologii bezwykopowych w obliczu zmian klimatycznych i coraz częstszych nawałnic.

Zakończyła się debata. w przerwie można zapoznać się z atrakcjami podczas konferencji.

Na stabilność w najbliższym czasie nie ma szans.

Piotr Ziętara: przy niezmiennych budżetach i rosnących kosztach, inwestycje będą ograniczane.

Najtrudniejsze w trakcie szybko rosnących cen są inwestycje podpisywane w przeszlości, kiedy koszty zaczynają przekraczać te określone wcześniej.

Renata Tomusiak: inflacja na poziomie 15% i  więcej oznacza trudności w ogłaszaniu przetargów i poszukiwaniu inwestycji. Sytuajca jest bardzo poważna. Słuchamy naszych kontraktorów, każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie.

Obserwujemy już rezygnacje z podpisywania umów po wygraniu przetargu. Spory sądowe nie leżą w interesie obu ston. To loteria i przewlekłe postępowania.

Przeytaj o problemach branży tutaj.

Co zrobić, jesli kontrakt staje się nieopłacalny? Dla firmy najważniejsza jest reputacja, za wszelką cenę stara się zrealizować umowę. Zerwanie kontraktu to ostateczność.

To wyzwanania dla branży, trzeba zmienić podejście do inwestycji, z czego zrezygnować. Należy szukać szans w nowych dziedzinach i na nowych rynkach. Rośnie zainteresowanie polskimi spółkami na Zachodzie.

Rosną ceny materiałów do rękawów o stokilkadziesiąt procent, czasy dostaw wydłuzyły się do trzech miesięcy. Ceny paliw i energii poszły w górę o 60%.

Przemysław Szkudlarczyk: regulator koncentruje się na zabepieczeniu potrzeb ludzi i inwestycyjnych, przy czym to się nie sprawdza. Wykonawcy muszą radzić sobie sami. A bez zamówień przedsiębiorstwa branży bezwykopowej będą miały problemy.

Modelowania hydrauliczne, systemy GIS, przebudowa przelewów burzowych. Wyzwaniem są coraz większe ładunki ścieków. Osady ściekowe w dużych miastach się spala w celach energetycznych, inne ich zagodpodarowanie jest zbyt kosztowne.

Trzeba budować postawy proekologiczne. Nasze programy tworzymy z funduszy zewnętrznych, ponieważ z taryf nam nie wolno.

W Krakowie miliardowe nakłady przyniosły znakomite efekty. Staramy się działać w zakresie przeciwdziałanie skutkom suszy i ulewnych deszczy.

Piotr Ziętara: wszystki spory kiedyś mijają. Liczę, że tak jak ciepłownictwo, otrzymamy jasne definicje i wymogi w zakresie taryf.

W natrudniejszej sytuacji są mniejsze przedsiębiorstwa.

Dobre zabezpieczenia w zakresie cyberbezpieczństwa to inwestycje idące w dziesiątki isetki milionów złotych. Kosztowne są systemu monitoringu i zarządzania infrastrukturą. Bez zabezpieczenia finansowego takich działań się nie zrealizuje.

Należy solidnie zdefinować, które przedsiębiorstwa wod-kan są infastrukturą krytyczną. To może pomóc w inwestycjach, ma też duże znacznie w obliczu wojny w Ukrainie. Nasze wyzwania to także cybebezpieczeństwo, a tu nakłady są wysokie, także pod zwględem płac dla dobrych informatyków.

Renata Tomusiak: są problemy z wdrożeniem dyrektywy ściekowej.

Paulina Kopeć: wniosek taryfowy pownien zawierać mozliwość modyfikacji. Czekamy na definicję wody opadowej i określenie norm. Nowe cele poboru okreslone przez Wody Polskie rozszerzyły ten zakres i sprostanie mu jest technicznie niemożliwe.

Inwestycje zrealizujemy, nie wyobrażam sobie, by było inaczej.

Zrealizowaliśmy inwestycje na poziomie przekraczającym 8 mld zł. Problemy z taryfami mogą ograniczyć środki.

4,2 mld zł to nakłady na konieczne inwestycje. Ale dzisiaj byłopby już więcej. Projekty finansujemy z wpływów, dotychczas też ze środków unijnych, ale w nowej perspektywie finansowej nie możemy na nie liczyć do 2023 r.

Renata Tomusiak: zrealizujemy nasze inwestycje, ale w innych aktulanie warunkach.

W krakowskim przypadku podważono prawomocną i niepodważalną decyzję o zatwierdzeniu taryfy.

W sądach zwykle wygrywają Wody Polskie.

Odrzucenie taryfy w Krakowie to kuriozum, RZGW cofnęło ją po zatwierdzeniu osiem miesięcy wcześniej.

Finansujemy inwestycje z wpływów i kredytów (brak dotacji unijnych).

Przedsiębiorstwa przewidywały ceny energii na poziomie około 350 zł za 1 MWh, a osiągnęła 1500 zł. Wskażniki budżetowe nie uwzględniaja nawet połowy wzrostów cen.

Piotr Ziętara: w Polsce po wprowadzeniu regulatora przyjęto czas utrzymania taryfy przez 36 miesięcy. W aktualnych warunkach rynkowych to trudne do utrzymania. Ceny energii rosną gwałtownie, nie da się ocenić ryzyka w perspektywie trzech lat.

Dopuszczalne podwyżki taryf w okresie trzech lat to zaledwie 10%. Dlaczego tak jest, nie wiadomo.

Paulina Kopeć: Izba podkreśla, że PGW Wody Polskie niszczą infrastrukturę spółek wod-kan. Średni czas odpowiedzi na wnioski taryfowe wynosi 60 dni. Zapytań o taryfy jest przeciętnie 126 ze strony Wód Polskich.

Brak definicji wód opadowych, trudno podwać wymagane informacje o ich ilości.

Walczymy o możliwość uwzględniania inflacji we wnioskach taryfowych.

Biorą w niej udział Paulina Kopeć (Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie”), Przemysław Szkudlarczyk (dyrektor operacyjny, BLEJKAN S.A.), Renata Tomusiak (MPWiK w m.st. Warszawie S.A.), Piotr Ziętara (prezes, Wodociągi Miasta Krakowa S.A.).

Dyskusja dotyczy wojny w Ukrainie, inflacji oraz wzrostów cen energii, materiałów i urządzeń. Problemy generują zakłócone łańcuchy dostaw, niestabilne kursy walut, a także obniżka podatku PIT zmniejszająca wpływy samorządów. Z drugiej strony muszą przyspieszyć inwestycje w sektorze energetycznym czy wod-kan.To otoczenie, w którym działa branża bezwykopowa. Co o tym sądzą eksperci?

Czas na panel dyskusyjny „Branża w nowej rzeczywistości. Więcej szans czy zagrożeń? Prowadzą go Paweł Kośmider i Wojciech Harpula.

Dzięki takim metodom uratujemy planetę.

Prace bezwykopowe to także znacznie mniej sprzętu i mniejsze place budowy.

Inwestycje bezwykopowe są ekonomiczne, jeśli uwzględnimy koszty dodatkowe w metodach tradycyjnych - zużycie wody i energii, naprawa zniszczonych nawierzchni czy rekultywacji terenu. W takiej sytuacji są tańsze.

Drugi aspekt to środowisko naturalne. Nasze metody, w przeciwieństwie do tradycyjncych wykopów, nie zagraża terenom zielonym, drzewom i innej roślinności.

W ISTT uczestniczą przedstawiciele 60 krajów. Dzięki technologiom bezwykopowym życie ludzi w miastach staje się łatwiejsze. Nie ma uciążliwych wykopów utrudniających codzienną aktywność.

Wiele technologii bezwykopowych umożliwa renowację podziemnych instalacji czy realizację przewiertów.

Rozpoczyna się sesja plenarna. Jako pierwszy występuje Jari Kaukonen z International Society for Trenchless Technology (ISTT), który z perspektywy organizacji przedstawia globalne korzyści z zastosowań technologii bezwykopowej.

Konferencję prowadzi Dorota Rojek-Koryzna.

Zapraszamy do zwiedzania wirtualnych stoisk i zapoznania się z ofertą sponsorską.

Otwiera ją Paweł Kośmider, Przewodniczący Konferencji z Wydawnictwa INŻYNIERIA.

Zaczynaliśmy tu, w Tomaszowicach 20 lat temu. Gościliśmy też w Niepołomicach, Rudniku i na terenie Wodociągów Krakowskich. Pokazy i atrakcje charakteryzują nasze wydarzenia - przypomniał.

Odbywa się uroczyste otwarcie XX Konferencji „INŻYNIERIA Bezwykopowa”.

Sprzęt prezentowany podczas wydarzenia:

Zakończyły się warsztaty. Serdecznie dziękujemy prowadzącym i licznym uczestnikom.

Podczas przerwy można zapoznać się z relacją z ubiegłorocznej konfernecji.

Dobre praktyki to m.in. analiza raportu geotechnicznego, która daje wskazówki dotyczące ewentualnych problemów, przeliczać trajektorię otworu niezależnie od obliczeń projektowych. Warto analizować studia podobnych przypadków. Należy na bieżąco tworzyć raporty wiertnicze, będą podstawą np. w rozstrzyganiu sporów. Konieczne jest monitorowanie ryzyka i kontrola jakości projektu. Sprzęt wiertniczy i system płuczkowy muszą odpowiadać skali i warynkom zadania. Prace należy nadzorować. Pomocne są też usługi serwisowe, np. płuczkowe czy nawigacyjne.

Wadliwe przygotowanie prac prowadzi do licznych konsekwencj. To m.in. niedoszacowanie budżetu i harmonogramu, problemy spowodowane błędną oceną ryzyka.

Dlatego wykonawcy powinini działać rozważnie, np. dobierać sprzęt yć adekwatny do waunków geologicznych, oprzyrządowanie przygotowane do każdych warunków, kontolować wydajność procesu wiercenia, istotnie wpływającą na czas robót i ich jakość.

Błędy w planowaniu prac wiertniczych wynikają z niedoszacowania zagrożeń geologicznych, błędne przygotowanie programu wiertniczego (np. doboru narzędzi), brak planów awaryjnych - powinno się mieć kilka, by właściwie zareagować w razie potrzeby. Problemem są też nieoczekiwane zdarzenia, jak awarie sprzętu i nieprzewidziane komplikacje.

Wykonawca powinien sostować informację z raportu. Jednak w Polsce trzy czwarte dokumentacji jest wadliwych. Takie opracowania muszą zawierać ocenę stanu gruntu, warstw do przewiertu, kolizji, oraz oszacowanie prawopodobieństwa wystąpienia agresywnych formacji chemicznych.

Raport geologiczny powinien być zrozumiały dla projektanta, to bazowa dokumantacja w przypadku sporów. To jeden z dokumentów referencyjnych.

Robert Osikowicz opowiada o konieczności badań i projektowaniu przewiertów. Analiza ryzyka opera się przede wszystkim o wyniiki badań geotechnicznych.

Dopływ wód podziemnych pod ciśnieniem negatywnie wpływają na płuczkę, co może utrudniać przewiert. Należy ocenić jakość nadkładu: może dojść do wycieku płuczki - jej ciśnienie może przerwać ciągłość górotworu.

Problemy występujące podczas przewiertów horyzontanych wywołują głaziki, warstwy o zawartości frakcji żwirowej powyżej 50% (zwykle to grunty morenowe występujące na Niżu Polskim) oraz grunty słabonośne zwykle wystąpujące w pobliżu otworów.

Sebastian Jurczak: odpowiednie wykorzystanie pozyskanych informacji przynosi duże oszczędności.

Robert Osikowicz: dokumentacje geologiczne są ważne dla wykoawców. Ujawnione potencjalne problemy, jak duże głazy w gruncie, wymagają zastowania odpowiednich i droższych rozwiązań.

Bardzo ważną informacją dla wykonawców jest charakterystyka urabialności górotworu.

Dbałość o wykonanie odpowiedniej liczby odwiertów badawczych pozwala dobrze zaprojektować przewiert. Często badania geologiczne są zbyt ograniczone, co niesie ryzyko niepowodzenia robót.

Informacje otrzymywane w wyniku badań to rodzaje gruntów, ich stan i konsystencja, a także znajomość występowania zjawisk geodynamicznych i antropogenicznych.

Specyficzne dla branży bezwykopowej są badania sorbcyjne wody, istotne np. przy projektowaniu płuczki.

Badania są drogie, ale chętnych jest wielu, dlatego na wyniki trzeba czekać. Laboratoria są obłożone.

Podstawowe badania laboratoryjne:

Sebastian Jurczak omawia badania laboratoryjne. To 25% wszystkich badań (50% to wiercenia).

Wykonywanie parametrów według wytycznych, nie do końca mogą odzwierciedlać potrzeby wykonawców, np. przewiertów horyzontalnych.

Podstawowe spsoby badań geofizycznych to metody eletrooporowa, sejsmiczna, georadarowa dająca najwyższą rozdzielczość.

Uczestnicy warsztatów:

Ważna jest świadomość celu wiercenia. Wiertacze pwowinni współpracować z geologami.

Prowadzący warsztaty:

Wiercenia soniczne rdzeniowe, umożliwa uzysk urobku nawet w gruntach wodnistych.

Justyna Cyrulik omawia rdzeniowe metody wiercenia.

Pojawiły się pewne problemy techniczne. Jak tylko zostaną rozwiązane, transmisja na żywo zostanie uruchomiona.

Przepraszamy za niedogodności.

Sponsorami XX Międzynarodowej Konferencji, Wystawy i Pokazów Technologii Inzyneiria Bezwykopowa są:

XX Międzynarodowa Konferencja, Wystawa i Pokazy Technologii „INŻYNIERIA Bezwykopowa” jeszcze przed oficjalnym otwarciem rozpoczyna się warsztatmi. Justyna Cyrulik i Sebastian Jurczak z Geocore sp. z o.o oraz Robert Osikowicz z ROE omówią tematykę warunków brzegowych stosowania wiertniczych metod budowy – HDD, Direct Pipe i mikrotunelowania. Dobór optymalnej technologii bezwykopowej ma znaczenie fundamentalne.

Prowadzący koncentrują się na roli badań geologicznych w planowaniu działań i ocenie ryzyka, a także interpretacji raportu geotechnicznego i wyciągania z niej wniosków. Omawiają też standardy postępowania związane z doborem metody budowy.