• Koszty oczyszczania ścieków w hydrofitowej oczyszczalni wynoszą 2–3 zł za 1 m³
• Powierzchnia 1 ha wystarcza do obsługi nawet 2500 osób
• Jakość odprowadzanych po oczyszczeniu ścieków spełnia wszystkie normy środowiskowe

Hydrofitowa oczyszczalnia ścieków – efektywne oczyszczanie

Hydrofitowa oczyszczalnia ścieków zajmuje teren o powierzchni 1 ha, jej dobowa przepustowość wynosi 240 m³. Posiada dwa rodzaje filtrów – o przepływie pionowym i poziomym. Pierwsze zawierają drobniejszy materiał filtracyjny i są zraszane powierzchniowo. Dzięki natlenieniu efektywnie usuwają zanieczyszczenia organiczne. W drugich panują warunki prawie beztlenowe, służą do eliminacji związków azotu. Od podłoża oddziela je warstwa folii nieprzepuszczanej, która nie przepuszcza żadnych szkodliwych substancji do środowiska.

Grawitacyjny przepływ ścieków pozwolił ograniczyć liczbę pomp do trzech. Pasywne napowietrzenie nieczystości odbywa się w sześciu studzienkach. Dzięki temu koszty serwisu i energii elektrycznej są niższe. Instalacja działa bezobsługowo, okresowo wymaga interwencji pracownika.

Po oczyszczeniu ścieki są odprowadzane do rzeki. Badania potwierdziły, że ich jakość spełnia normy środowiskowe.

Niskie koszty i współpraca z tradycyjnymi oczyszczalniami ścieków

Hydrofitowe oczyszczalnie ścieków sprawdzają się jako rozszerzenia tradycyjnych obiektów. Do obsługi 1500–2500 mieszkańców wystarczy powierzchnia 1 ha. Są efektywne już w miejscowościach gdzie mieszka od 100 osób. Radzą sobie w czasie zwiększenia liczby użytkowników kanalizacji w sezonach turystycznych (w Białce w woj. lubelskim z 250 mieszkańcami taki obiekt obsługuje w okresie letnim 2,5 tys. osób).

W przeciwieństwie do tradycyjnych oczyszczalni mechaniczno-biologicznych, których utrzymanie jest kosztowne (m.in. ze względu na rosnące ceny energii elektrycznej zasilającej urządzenia mechaniczne), pasywne obiekty są znacznie tańsze: koszty oczyszczania ścieków to 2–3 zł za 1 m³.

Fot. Urząd Gminy Brańszczyk

Hydrofitowa oczyszczalnia ścieków jak ekosystemy bagienne

Tego rodzaju oczyszczalnie, jak czytamy w komunikacie, naśladują warunki hydrauliczne i siedliskowe naturalnych ekosystemów bagiennych. W takim gruntowo-roślinnym systemie, w którym gleba występuje w stanie nasycenia wodą, na odpowiednich filtrach i z udziałem różnorodnych mikroorganizmów, zasiedlonych w rozwiniętym systemie korzeni i kłączy roślin wodnych i wodolubnych, zachodzi biologiczny proces oczyszczania. Ogromną rolę do odegrania w systemach pasywnych mają właśnie mikroorganizmy: degradują i asymilują związki węgla, zatrzymują związki fosforu i metale ciężkie, odpowiadają za asymilację i ulatnianie związków azotu oraz wytrącanie związków siarki.

Inwestycja w pasywną oczyszczalnię ścieków po awarii tradycyjnej

Korzenie koncepcji pasywnej oczyszczalni hydrofitowej w Udrzynku sięgają 2019 r. Doszło wtedy do awarii przestarzałej oczyszczalni biologiczno-mechanicznej. Groziło to karami za odprowadzanie ścieków do środowiska, dlatego należało podjąć odpowiednie działania.

W efekcie zmodernizowano konwencjonalną oczyszczalnię, co miało pozwolić na podłączenie kolejnych trzech miejscowości do sieci kanalizacyjnej (pierwotnie było ich tylko pięć). Drugim celem było zwiększenie zdolności oczyszczania do dwukrotności ilości nieczystości pojawiających się podczas intensywnych opadów deszczu. Dlatego zdecydowano się na instalację hydrofitowej oczyszczalni ścieków.

Podjęcie decyzji o rozbudowie starego obiektu o oczyszczalnię pasywną nie było łatwe. Technologia hydrofitowa w owym czasie nie była jeszcze tak popularna jak obecnie. Jednak z dzisiejszej perspektywy, w obliczu szalejącej inflacji i rosnących cen energii, okazuje się, że nie mogliśmy wybrać lepiej – mówi Wiesław Przybylski, wójt gminy Brańszczyk.

Hydrofitowa oczyszczalnia ścieków działa w trybie ciągłym

Prace prowadzono w latach 2020–2022. Wcześniej biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia miała ograniczone możliwości i pracowała w cyklach. Po modernizacji nadal działa, a nadmiar ścieków (wytwarzanych przez nowych użytkowników i powstających podczas ulew) jest kierowany do oczyszczalni hydrofitowej radzącej sobie ze zmienną ilością nieczystości i pracującą w trybie ciągłym. Nie ma już ryzyka przepełnienia obiektu podczas deszczu.

Wykonawcą przedsięwzięcia wartego niemal 6,5 mln zł było konsorcjum firm RDLS (spółka spin-off Uniwersytetu Warszawskiego) i Dekonta z Czech. Oczyszczalnia znajduje się w miejscowości Udrzynek na obszarach Natura 2000. Finansowanie zapewniła pożyczka w wysokości 5 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Przeczytaj także: Blue Bridge: niebiesko-zielona infrastruktura obniży pobór wody