Tło projektu – nowe miejsce spotkań na mapie warszawskich Bielan

Wraz z rozbudową pod kątem infrastruktury mieszkaniowej warszawskiej dzielnicy Bielany powstała potrzeba stworzenia przestrzeni handlowo-użytkowej dla mieszkańców Młocin i okolic.

FOT. 2. | Realizacja technologii ścian szczelinowych – fundamenty Galerii Młociny

Inwestor, firma Echo Investment, zaplanował w sąsiedztwie stacji metra Młociny oraz zajezdni tramwajowej Żoliborz galerię handlową, która miałaby pełnić w tym miejscu potrójną rolę:

• przestrzeni handlowej z rozbudowaną strefą food;
• miejsca spotkań;
• strefy zieleni (alternatywą względem pobliskiego lasku Bielańskiego oraz lasu Młocińskiego ma być park z widokiem na panoramę Warszawy, usytuowany na dachu obiektu.

Firma Soletanche Polska została zaproszona do współpracy w zakresie wykonawstwa fundamentowania specjalistycznego przez PBDI SA, będącej podwykonawcą w zakresie prac ziemnych wraz z obudową wykopu oraz płyty fundamentowej dla generalnego wykonawcy – firmy Erbud SA.

Zakres prac

Zapytanie dotyczyło wykonania tymczasowej obudowy wykopu na potrzeby budowanej galerii handlowej. Rozwiązanie pierwotne opierało się na ściance szczelnej. Soletanche zaproponowało optymalizację, zamieniając ściankę szczelną, która jest rozwiązaniem tymczasowym, na ścianę szczelinową, która byłaby docelową ścianą podziemia budynku. Rozwiązanie zostało zaofertowane kompleksowo razem z kotwieniem ścian oraz płyty fundamentowej i odwodnieniem.

FOT. 3. | Realizacja kotwienia płyty fundamentowej – fundamenty Galerii Młociny

Realizacja – ucieczka, a zarazem ścisła współpraca

Kształt placu budowy determinował schodkowe wykonywanie poszczególnych robót. Soletanche zrealizowało zaplanowane technologie zgodnie z kierunkiem określonym przez zamawiającego. W ślad za nami postępowały kolejne prace. Z czasem te roboty przeplatały się z naszymi – wspomina Tomasz Korab, kierownik projektu. Po wykonaniu ściany szczelinowej na danym obszarze generalny wykonawca realizował wykop, my wchodziliśmy na pierwszy rząd kotwi gruntowych, potem znowu robiony był wykop do następnej platformy roboczej, znów kotwie gruntowe, następnie generalny wykonywał wykop do płyty fundamentowej. Po zakończeniu tej fazy my wykonywaliśmy palowanie dna wykopu kotwiące płytę fundamentową, ustępując miejsca niwelacji dna wykopu i płycie fundamentowej. Roboty te zazębiały się w poszczególnych rejonach placu budowy. Idea była taka, żeby zgodnie z założonym kierunkiem realizacji całej inwestycji „uciekać” przed następną technologią.

Fazowanie prac

Rozpoczęliśmy od wykonania ścian szczelinowych. Była to największa część zakontraktowanych prac, zarówno ilościowo, jak i finansowo. Prace trwały od listopada 2016 r. do lutego 2017 r. Z naszej strony była to najsprawniej wykonana część robót. Przede wszystkim dlatego, że w czasie wykorzystywania tej technologii zwykle jesteśmy na placu budowy sami. Możemy narzucać sobie tempo prac takie, jak chcemy. Łatwiej też zadbać o kwestie związane z bezpieczeństwem pracy – wspomina Tomasz Korab. Tempo prac na tym odcinku było imponujące. Jednym zestawem do ścian szczelinowych wykonywaliśmy średnio 15 mb ściany dziennie – dodaje.
Reszta robót, czyli kotwienie i wykonanie mikropali, jest już uzależniona od wykonawcy robót ziemnych – występuje wtedy przeplatanie się naszych robót z pracami generalnego wykonawcy. Ta faza trwała od marca do września 2017 r.

FOT. 4. | Synergia prac fundamentowo-żelbetowych – fundamenty Galerii Młociny

Rozległy plac budowy a ograniczona platforma robocza

Mogłoby się wydawać, że tak duży plac budowy będzie stwarzał nieograniczone możliwości manewru. Nic bardziej mylnego. Harmonogram robót związanych z realizacją wykopu zmuszał generalnego wykonawcę do zostawienia nam jedynie „opaski” dookoła ścian jako platformy do poruszania się dla zestawów do ścian szczelinowych. Sam miał przed sobą ogrom wykopu do wykonania – już kopał w środku. Plac budowy miał wymiary prawie 500 x 100 m, więc nawet przy zastosowaniu opaski po 20 m wokół ścian PBDI miało do wykonania wykop o szerokości 60 m i długości 460 m. Prace te realizowano równolegle ze ścianami szczelinowymi. Dla budowy podziemia tego budynku to było największe wyzwanie.

Zabezpieczenie stateczności ścian szczelinowych

Wykonanie kotwi gruntowych, jak i pali kotwiących płytę fundamentową, było uzależnione od postępu robót generalnego wykonawcy. Związane z nimi tempo prac zależało w sposób bezpośredni od głębienia wykopu. W praktyce sytuacja wyglądała następująco: wykop, rząd kotew gruntowych, wykop, kolejny poziom kotew i wykop do poziomu płyty fundamentowej. Ze względu na rozległość wykopu prace były realizowane partiami. Na zdjęciach z placu budowy można zaobserwować moment, w którym widać wykonaną płytę fundamentową w jednym miejscu, kilka metrów dalej trwa realizacja pali kotwiących płytę fundamentową, nieco dalej widać jeszcze kotwienie ścian szczelinowych o poziom wyżej, w innej lokalizacji trwają prace związane z wykonaniem wykopu. Na tym etapie zsynchronizowanie działań wszystkich podmiotów realizujących swoje zadania na placu budowy było nie lada wyzwaniem, ale bez tego tempo działań uległoby znacznemu spowolnieniu.

FOT. 5. | Wykonana ściana szczelinowa – fundamenty Galerii Młociny

Wyzwania pod kątem bezpieczeństwa pracy

Na placu budowy, poprzez nakładanie się różnych frontów robót, pracowało sporo ciężkiego sprzętu różnych podwykonawców – zarówno naszych, jak i generalnego wykonawcy. Jedną z trudniejszych kwestii było rozdzielenie tych stref pracy tak, żeby pracować bezpiecznie, aby pojazdy innych firm nie zagrażały naszym ludziom i nasz sprzęt nie przeszkadzał ich pracownikom w tym specyficznym „przekładańcu budowlanym”. Głównie zazębialiśmy się naszymi pracami z firmą PBDI, bo to właśnie z nią współpraca była najściślejsza. Prace na poziomie strategicznym oczywiście spinał generalny wykonawca – to on wyznaczał kierunek, w którym miała postępować cała budowa: gdzie zacząć, a gdzie skończyć, co jest ważne, a co mniej istotne – wyjaśnia kierownik projektu. Ich wpływ na dialog między nami, to jest Soletanche, a PBDI był raczej marginalny. Pracownicy firmy Erbud pilnowali ogólnej organizacji budowy oraz zachowania standardów bhp, natomiast główne znaczenie miała współpraca na poziomie kierowników robót – podkreśla Korab. Jego zdaniem bardzo ważne były dobre relacje, codzienne spotkania koordynacyjne na miejscu, kiedy ich uczestnicy mieli przed oczami plan budowy i widzieli, kto i gdzie pracuje. Łatwo było określić, jakie są rzeczywiste warunki pracy – nie rysowano fikcyjnych założeń na papierze w biurze. To był klucz do sukcesu na tym projekcie.

Zgoda pozwala budować w terminie, niezgoda powoduje przestoje

Mimo kilku tarć w kontekście pilnowania tzw. swojego interesu, co jest rzeczą absolutnie normalną na placu budowy, wspominam tę współpracę jako partnerską. Harmonogramy były wykonywane wspólnie, ponieważ do jednego grafiku wchodziły terminy, wydajności i możliwości wykonania zarówno nasze, jak i innych firm. Siadaliśmy do tego wspólnie. W tym projekcie w sposób szczególny wszystko się ze sobą łączyło. Gdybyśmy nie współpracowali, nie szukali kompromisu, tylko twardo stali przy swoim i patrzyli na czubek swojego nosa, nie zrealizowalibyśmy tej budowy w takim tempie i z takim efektem. Alternatywą do tej współpracy na placu budowy jest stan ciągłej kłótni, ciągłego sporu, napięcia i udowadniania sobie, kto ma rację. Nikomu to nie służy, ale są osoby w świecie budowlanym, które lubią, aby ich było na wierzchu. Szkoda, że czasem odbywa się to kosztem budowy i wspólnego interesu, jakim jest sprawna realizacja całej budowy – mówi Tomasz Korab. W przypadku efektywnego pozycjonowania: jeśli nie ma wspólnej koordynacji działań na placu i zwracania uwagi na sprawy bhp (np. rozdzielenie stref pracy), to nie ma też planowania tego, co i gdzie po kolei robimy. To wszystko łączy się ze sobą: bez współpracy nie ma efektywności i bezpieczeństwa – podsumowuje.