Czym charakteryzuje się dom ekologiczny?

Domy przyjazne środowisku to coraz częściej wybierane przez społeczeństwo nieruchomości. Nic w tym dziwnego, gdyż domy ekologiczne bazują na nowoczesnych rozwiązaniach i odnawialnych źródłach energii, a co za tym idzie - takie domy niosą ze sobą wiele zalet. Jakie budynki prawnie mogą być nazywane ekologicznymi? Z czego powstają domy ekologiczne i czym się różnią od tradycyjnych budynków mieszkalnych? O czym należy pamiętać przy budowie ekodomu? Na te i inne pytania odpowiemy w dzisiejszym wpisie.

Czym jest dom ekologiczny?

Według przepisów wprowadzonych przez Ministerstwo Środowiska domem ekologicznym można nazwać budynek, który został zbudowany metodami ekologicznymi i zastosowano w nim materiały, które zmniejszają wydatki eksploatacyjne budynku nawet o 50-80% w stosunku do tych tradycyjnej zabudowy.

Mówiąc prościej, dom ekologiczny to budynek o niskim zapotrzebowaniu na energię, bazujący m.in. na energooszczędnych i samodzielnie wytwarzających prąd urządzeniach. Ponadto do budowy domu ekologicznego wykorzystuje się naturalne materiały i surowce odnawialne dostępne w danym regionie. Zwykle w takim budynku montowane są instalacje korzystające z odnawialnych źródeł energii (np. ze słońca - w przypadku instalacji fotowoltaicznej).

Z czego buduje się domy ekologiczne?

Materiały wykorzystywane do budowy domów ekologicznych powinny być wytrzymałe i biodegradowalne. Dla utrzymania możliwie najbardziej ekologicznego procesu budowy, warto wybierać materiały dostępne lokalnie i przetworzone w jak najmniejszym stopniu. Istnieje kilka technologii budowy ekodomów, a do najpopularniejszych możemy zaliczyć wykorzystanie drewnianych bali, gliny i słomy lub gotowych szkieletów.

Dom z bali

Domy drewniane cieszą się ogromną popularnością już nie tylko na południu Polski, lecz także w całym kraju. Ich wyjątkowy wygląd przywodzi na myśl wiejską atmosferę, zaś zastosowanie wytrzymałych bali drewnianych zapewnia domownikom bezpieczeństwo i przyjemny mikroklimat.

Domy z bali bowiem doskonale izolują temperaturę. W lecie w budynku panuje przyjemny chłód, zaś zimą dom „zatrzymuje” ciepło, co sprawia, że koszty ogrzewania są zdecydowanie niższe niż w przypadku tradycyjnych domów. Budową domów ekologicznych zajmuje się m.in. Rob-Gont, producent gontów drewnianych i wykonawca budynków z drewna.

Dom z gliny i ze słomy

Choć glina to doskonały materiał do budowy ekodomu, w Polsce czasami występuje problem ze znalezieniem fachowców wykorzystujących ten budulec przy tworzeniu konstrukcji budynków. Często do zbudowania domu ekologicznego wykorzystuje się tzw. glinkę konstrukcyjną (mieszankę organicznych dodatków i czystej gliny). Innym sposobem na zastosowanie przy budowie gliny jest postawienie stalowego lub drewnianego szkieletu budynku, a następnie wypełnienie go glinianymi i słomianymi blokami.

Dom szkieletowy

Domy szkieletowe powstają na zasadzie łączenia ze sobą gotowych, przywiezionych na budowę elementów. Wówczas ekologiczne znaczenie ma już nie sama konstrukcja budynku, a sposób jego ocieplenia. Najczęściej przy domach szkieletowych wykorzystuje się włókna celulozowe, które powstają wskutek recyklingu makulatury.

dom ekologiczny

Zdjęcie pochodzi ze strony https://www.robgont.pl/domy-goralskie/.

Jakie są różnice pomiędzy domem ekologicznym a tradycyjnym?

Choć w domach tradycyjnych również można zastosować instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii, to jednak już sam sposób wykonania budynków zwykle nie jest ekologiczny. Najczęściej do budowy domu wykorzystuje się beton i cegły, zaś dach zwykle pokryty jest popularną blachodachówką. W domach ekologicznych podstawowym budulcem jest materiał, który nie wywiera większego wpływu na środowisko.

Ponadto zwykle w przypadku domów tradycyjnych projekty przygotowywane są w taki sposób, aby spełniały one oczekiwania zlecających, bez zwracania większej uwagi np. na kąt padania słońca w ciągu dnia. W przypadku domów ekologicznych projekt przygotowywany jest w taki sposób, aby stale można było czerpać korzyści z przyrody (np. w postaci ilości światła).

W eko domu zwykle sypialnie i kuchnie projektowane są od strony wschodniej, tarasy od zachodniej, a pomieszczenia gospodarcze od północy. Po stronie południowej zaś zwykle znajduje się salon lub jadalnia. Ma to ogromne znaczenie szczególnie w przypadku samodzielnego wytwarzania energii elektrycznej i chęci zaoszczędzenia wydatków związanych z oświetlaniem domu.

Ekologiczny dom - cechy i zalety

Dom ekologiczny przede wszystkim zbudowany jest z materiałów przyjaznych dla środowiska naturalnego. Do budowy zazwyczaj używa się dostępnych lokalnie produktów powstałych z odnawialnych surowców, zaś wykończenie wykonuje się z użyciem drewna, gliny lub kamieni. Ponadto sam proces budowy trwa zdecydowanie krócej niż w przypadku domów tradycyjnych - zwykle jest to około pół roku.

Domem ekologicznym możemy nazwać budynek, który jest przystosowany do oszczędzania energii i samodzielnego jej wytwarzania. Stawia się w nim na dobrą izolację wnętrz w celu zminimalizowania strat ciepła i na odpowiednie rozmieszczenie pomieszczeń względem padania słońca. W przypadku konieczności ogrzania domu, zwykle wykorzystuje się surowce takie jak biomasa, ekogroszek, czy drewno.

Ponadto w domach ekologicznych często wprowadza się dodatkowy obieg wody w postaci wykorzystywania deszczówki. Wiele osób decyduje się także na własną, ekologiczną oczyszczalnię ścieków. Dom ekologiczny to także miejsce, gdzie wykorzystuje się energooszczędne urządzenia codziennego użytku oraz zachowuje się wszelkie zasady ekologii - segregację śmieci czy oszczędność energii i wody.

Budowa domu ekologicznego - o czym należy pamiętać?

Wiele osób zastanawia się jak zbudować ekologiczny dom i czy jest to dużym wyzwaniem. Otóż należy wiedzieć, że zbudowanie takiego budynku wiąże się z podobnym nakładem pracy jak w przypadku budowy tradycyjnego domu. Na początku warto przejrzeć projekty domów i wybrać ten, który najbardziej spełnia oczekiwania mieszkańców. Następnym krokiem jest zlecenie budowy firmie, która zajmuje się tworzeniem domów ekologicznych i... oczekiwanie na efekty ;).

Ile kosztuje dom ekologiczny?

Cena domu ekologicznego zależy przede wszystkim od jego metrażu, projektu i zastosowanych materiałów. Średnio w przypadku domu z bali cena wynosi około 2000 zł za 1 mkw. Z kolei dom z gliny może kosztować około 900 zł za 1 mkw. Na cenę końcową wpływa także zastosowanie konkretnego wyposażenia i instalacji. Warto jednak zaznaczyć, że np. w przypadku montażu fotowoltaiki, można uzyskać dofinansowanie, które zapewnia program dofinansowania mikroinstalacji fotowoltaicznych. Wówczas można otrzymać częściowy zwrot za zamontowanie tego typu instalacji.

Instalacje w domu ekologicznym

Poza fotowoltaiką, jedną z najczęściej stosowanych instalacji jest tzw. rekuperacja. Odpowiada ona za utrzymanie wysokiej jakości powietrza w domu z minimalizacją strat energii. Rekuperator ogrzewa wpadające do pomieszczeń powietrze, co z kolei wpływa na zmniejszenie kosztów ogrzewania o nawet 30%.

Innym często stosowanym rozwiązaniem jest rekuperacja wodna, polegająca na odzysku ciepła z wody odprowadzanej do kanalizacji. Wówczas energia ze spływającej wody wykorzystywana jest do ogrzewania kolejnych strumieni. Ponadto domownicy często decydują się na montaż przydomowej oczyszczalni, gdzie ścieki neutralizowane są złożem biologicznym bez konieczności wywozu nieczystości.

Warto wspomnieć, że ekologicznym rozwiązaniem jest także gromadzenie deszczówki. Wystarczy zamontować w ogrodzie zbiornik na wodę, którą następnie można wykorzystać np. do podlewania roślin lub mycia samochodu. Innym rozwiązaniem w ekologicznym domu jest montaż energooszczędnych lamp (np. z żarówkami LED lub z czujnikami ruchu).

Podsumowanie

Głównym celem budowy ekologicznego domu jest oszczędzanie energii i życie w zgodzie z naturą. Jednymi z najczęściej wybieranych projektów są domy z bali, które nie tylko doskonale się prezentują, ale także świetnie izolują ciepło. Niezależnie jednak od wybranego projektu, warto zamontować w domu instalacje, które przyczynią się do jeszcze większej oszczędności energii lub pomogą ją samodzielnie wytworzyć. Warto pamiętać, aby nie ograniczać się tylko do montażu różnorodnych instalacji, ale także wprowadzić do swojego życia eko-nawyki, takie jak segregacja śmieci, oszczędność wody, czy choćby zamontowanie energooszczędnych żarówek.