Oto pierwsza dziesiątka najwyższych budynków świata - drapaczy chmur:

10. Taipei 101

Taipei 101. Fot. AdobeStock / SeanPavonePhoto

Taipei 101 kiedyś był najwyższym budynkiem na świecie, pozostaje najwyższy na Tajwanie. Jest skonstruowany w taki sposób, by przetrwać silne trzęsienia ziemi i nawiedzające wyspą tajfuny. Postmodernistyczna architektura nawiązuje zarówno do kultury azjatyckiej, jak i nowoczesnych trendów światowego wzornictwa. W nazwie zawarto jednocześnie liczbę pięter, jak i część kodu pocztowego lokalizacji budynku. Właścicielem Taipei 101 jest firma Taipei Financial Center Corporation.

Wewnątrz znajduje się m.in. centrum handlowe z setkami sklepów, są restauracje i kluby. Tu świętuje się Nowy Rok pokazem sztucznych ogni. Budowla często jest wykorzystywana w filmach i programach telewizyjnych, ilustruje czasopisma, pojawia się także w grach komputerowych. W Discovery Channel w 2005 r. uznano ją za jeden z siedmiu cudów inżynierii.

9. CITIC Tower

CITIC Tower – China Zun. Fot wikimedia / Bairuilong

Charakterystyczną cechą tego wieżowca jest przewężenie, które powoduje, że wyższe i niższe piętra budynku są szersze od środkowych, jest "węższy w talii". Jego wymiary to 78 m szerokości u podstawy i 69 m szerokości na najwyższym piętrze. W najwęższym miejscu ma zaledwie 54 m szerokości.

CITIC Tower dysponuje powierzchnią biurową na 60 piętrach, 20 pięter przeznaczono na luksusowe apartamenty i tyle samo na 300-pokojowy hotel.

Potocznie nazywany China Zun – zun to rodzaj brązowego lub ceramicznego naczynia ceremonialnego, pochodzącego oryginalnie z epoki brązu. Został zaprojektowany przez amerykańską firmę Kohn Pedersen Fox, nawiązuje do historii oraz mieszkańców stolicy Chin.

8. Tianjin CTF Finance Centre

Tianjin CTF Finance Centre. Fot. wikimedia / BD2412

Budowa najwyższej wieży w Tiencin rozpoczęła się w 2003 r., a zakończyła w 2019 r. Wysokościowiec należy do najwyższych na świecie, jednocześnie jest najwyższą konstrukcją z mniej niż 100 piętrami. Konstrukcję stanowi osiem nachylonych megakolumn połączonych łagodnie zakrzywioną powłoką szklaną. Wielkie kolumny zaprojektowano tak, by wieża była odporna na trzęsienia ziemi – zwiększają sztywność ramy obwodowej budynku.

Płyty podłogowe ułożono w taki sposób, by budynek gwałtownie się zwężał minimalizując powierzchnią narażoną na podmuchy wiatru, wilgoć i intensywne działanie słońca. Dodatkowo wieżowiec zyskał aerodynamiczny kształt.

Wkrótce wysokościowiec zostanie zdegradowany: w mieście trwa budowa Goldin Finance 117, który ma osiągnąć wysokość 597 m.

7. Guangzhou CTF Finance Centre

Guangzhou CTF Finance Centre. Fot. wikimedia PQ77wd

Budowla w centralnej dzielnicy biznesowej Kantonu postawiona została na działce o powierzchni 27 tys. m². Powierzchnia brutto wysokościowca przekracza 507 tys. m². Stoi w parze z drugą wieżą o wysokości 439 m. W Kantonie nazywany jest potocznie wieżą wschodnią. Centrum finansowe jest własnością Chow Tai Fook Enterprises i szczyci się najszybszymi windami na świecie poruszającymi się z prędkością do 21 m/s.

Budynek składa się z wieżowca połączonego z ośmiopiętrowym podium. Fasadę wykonano ze szkła z pionowymi szczeblinami z białej szkliwionej terakoty. Podczas budowy zadbano o to, by konstrukcja była przyjazna środowisku. Na dachu podium zainstalowano panele fotowoltaiczne, zamontowano też system odzyskiwania ciepła ze skraplaczy agregatów chłodniczych.

6. One World Trade Center

One World Trade Center. Fot. AdobeStock / brandon

One World Trade Center to jedyna wieża położona na półkuli zachodniej, która znalazła się na liście 10 najwyższych budynków świata. Budowla zastąpiła dwie wieże World Trade Center zniszczone w ataku terrorystycznym 11 września 2001 r. Jej wysokość wyrażona w miarach anglosaskich to 1776 stóp. Wybrano ją nieprzypadkowo: to rok podpisania Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Projekt budynku jest wspólnym dziełem Daniela Libeskinda, Davida Childsa oraz firmy architektonicznej Skidmore, Owings and Merrill. Ma 240 tys. m² powierzchni, wyposażono go w szerokie klatki schodowe do ewakuacji i oddymiającą instalację ciśnieniową.

5. Lotte World Tower

Lotte World Tower. Fot. AdobeStock / efired Ping

W najwyższym budynku Korei Południowej mieszczą się luksusowe sklepy, takiż hotel, apartamenty i biura. Ma także salę koncertową i kawiarnię na dachu. Do budowy tego dachu użyto około 3 tys. ton elementów stalowych i wykorzystano precyzyjny żuraw wieżowy. konstrukcję zaprojektowano tak, by wytrzymała trzęsienia ziemi do 9 w skali Richtera i wiatry do 80 m/s. Wieża stała się charakterystycznym punktem orientacyjnym w Seulu.

Budowę planowano przez 13 lat i ostatecznie rozpoczęto w listopadzie 2010 r. Z okazji otwarcia w kwietniu 2017 r. urządzono pokaz ogni sztucznych, a kolejny, wraz z pokazem laserowym, podczas świętowania Nowego Roku 2018 i zimowych igrzysk olimpijskich zorganizowanych w Korei. Obiekt jest wyposażony w specjalną platformę na potrzeby takich imprez.

4. Ping An Finance Center

Ping An Finance Center. Fot. Wikimedia / Mx. Granger

Drugi pod względem wysokości budynek w Chinach powstał na zamówienie firmy ubezpieczeniowej Ping An Insurance. Zaprojektowała go amerykańska firma architektoniczna Kohn Pedersen Fox Associates. Na wysokości 562,2 m znajduje się taras widokowy Free Sky – to rekord wśród drapaczy chmur. Obiekt mieści się w dzielnicy biznesowej Shenzhen w Futian na działce o powierzchni blisko 19 tys. m². Budowę rozpoczęto w 2009 r., obiekt został otwarty w 2017 r. W 2013 r. budowę przerwano z powodu podejrzeń o zastosowanie niskiej jakości betonu, który mógłby doprowadzić do korozji stalowej konstrukcji. Łączna powierzchnia wieży wynosi 376,6 tys. m² brutto, a jej masa to 620 tys. ton. Jest wyposażona w 33 dwupokładowe windy.

Początkowo planowano dodanie na szczycie 60-metrowej anteny – budynek stałby się wtedy wyższy od szanghajskiej wieży. Ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu, uznając, że instalacja mogłaby zagrozić bezpieczeństwu lotów.

3. Makkah Royal Clock Tower

Makkah Royal Clock Tower. Fot. AdobeStock / Abrar

Abraj Al-Bait to rządowy kompleks hotelowy w Mekce. Wybudowany w stylu postmodernistycznym, znajduje się w pobliżu Wielkiego Meczetu. Na razie pozostaje najdroższym budynkiem świata, wydano na jego budowę 15 mld USD. Zbudowano go na miejscu rozebranej w 2002 r. cytadeli osmańskiej z XVIII w. Zniszczenie historycznego zabytku wywołało silną reakcję Turcji i międzynarodowe oburzenie. Na centralnej wieży Abraj Al-Bait umieszczono zegar z największą na świecie tarczą. Cztery najwyższe piętra zajmuje Muzeum Wieży Zegarowej. W 2006 r. planowano, że wysokość budynku wyniesie 734 m, jednak w 2009 r. zrezygnowano z tych planów. Kompleks zbudowała firma Saudi Binladin Group, największa spółka budowlana w Arabii Saudyjskiej.

2. Shanghai Tower

Shanghai Tower. Fot. wikimedia / Baycrest

Shanghai Tower to jeszcze jedna chińska budowla – wieżowce z tego kraju dominują w zestawieniu. Wieża kosztowała 2,4 mld USD, budowę rozpoczęto w 2008 r. Do planowanego otwarcia w 2015 r. nie doszło, ostatecznie obiekt oddano do użytku w 2017 r. Najwyższa wieża w Chinach zbudowana jest z dziewięciu nakładających się na siebie walcowatych budynków. Otacza je jedna fasada zewnętrzna i druga – bezpośrednio stykająca się z samymi budynkami. Konstrukcję zaprojektowano tak, by zminimalizować wpływ silnych wiatrów i wykorzystywać deszczówkę w systemach HVAC (ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja). Zamontowano też turbiny wiatrowe generujące energię elektryczną. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 220 tys. m².

1. Burj Khalifa

Burj Khalifa. Fot. AdobeStock / Rastislav Sedlak SK

Najwyższa wieża na świecie mierzy 828 m, a po doliczeniu anteny sięga nawet 829,8 m. Budowę rozpoczęto w 2004 r., a zewnętrzną część ukończono w 2009 r. Jest częścią inwestycji Downtown Dubai. Początkowo nosiła miano Burj Dubai, ale została przemianowana na Burj Khalifa dla uczenia Khalifa bin Zayeda Al Nahyana. Projekt nawiązuje do islamskiej architektury regionu, m.in. Wielkiego Meczetu w Samarze. W drapaczu chmur znajduje się 57 wind i osiem schodów ruchomych. W budynku zamontowano też system paneli zaprojektowany tak, by izolować wnętrze od gorącego powietrza na zewnątrz. Burj Khalifa otrzymał sporo nagród architektonicznych, jednak inwestycji towarzyszyły kontrowersje: koszty budowy znacznie wyższe od zakładanych i zatrudnianie taniej, źle traktowanej siły roboczej głównie z Azji Południowej.

Co dalej?

Styl i potęga, granice możliwości współczesnej inżynierii – imponujące i inspirujące budynki wciąż pną się wyżej i wyżej. W XXI w. architektura wyznacza dosłownie kolejne szczyty. Gdzie jest granica? Nie wiadomo. Kiedy wydaje się, że wyżej już nie można, pojawiają się nowe technologie i rozwiązania. Już eksperymentuje się z ekstremalnie wytrzymałymi i lekkimi materiałami kompozytowymi, już szykują się nowe budowle: w 2021 r. ma zakończyć się budowa wieży obserwacyjnej Dubai Creek Tower, której wyskość zaplanowano na nie mniej niż 828 m, a może nawet przekroczyć 1300 m. Natomiast najwyższym wieżowcem może się stać Jeddah Tower w Arabii Saudyjskiej. Jeśli powstanie, będzie się wznosił na 1000 m.

Przeczytaj także: Największe miasta w Polsce – ranking