Do końca 2015 r. nie zakończono niemal połowy ze 153 projektów ujętych w WPIK i nie wykorzystano ponad 11,3 mld zł zaplanowanych w 2011 r. ze środków unijnych na infrastrukturę kolejową. Miliardy złotych wydane w tym czasie na modernizację oraz budowę linii i stacji kolejowych poprawiły ich stan techniczny, jednak dla pasażerów niewiele się zmieniło – pociągi nadal nie rozwijają dużych prędkości na trasach – czytamy w komunikacie NIK.

WPIK został źle przygotowany

Zastrzeżenia NIK dotyczą działań resortu infrastruktury podejmowanych podczas tworzenia WPIK. Wśród nich wymienia się fakt, że dokument został uchwalony bez uzgodnień międzyresortowych. Ponadto NIK podał, że założenia programu zostały oparte na niezweryfikowanym przez ministra i niezgodnym ze stanem faktycznym oświadczeniu spółki PKP PLK S.A., że od 2011 r. była ona organizacyjnie i technicznie w pełni przygotowana do rozpoczęcia i zrealizowania WPIK. 

Poziom realizacji programu 

Z raportu NIK wynika, że PKP PLK S.A. nie zrealizowała najważniejszych celów określonych w programie. Poziom realizacji założonych w Programie wskaźników i mierników (według stanu na 31 grudnia 2015 r.) był bardzo zróżnicowany: od 35% (uzyskana długość występowania maksymalnej prędkości 200 km/godz.) do 90% (zrealizowana długość torów szlakowych i głównych zasadniczych). Wykonano m.in. 83% zaplanowanej liczby obiektów inżynieryjnych oraz uzyskano zwiększenie prędkości pociągów o co najmniej 30 km/h na ponad połowie zaplanowanej długości torów. 90% planu przekroczyła jedynie liczba wykonanych skrzyżowań i długość torów szlakowych z dopuszczalnym naciskiem osi 221 kN – podał NIK. Wśród niezrealizowanych do końca 2015 r. zadań wymienić należy: 490 km linii kolejowych, 625 km torów szlakowych i głównych zasadniczych, 586 km pozostałych torów, 635 obiektów inżynieryjnych, 74 skrzyżowań, 185 krawędzi peronowych. 

Skutki zaniedbań 

Obniżenie (w listopadzie 2013 r.) kwot na realizację zaplanowanych inwestycji ze środków POIiŚ o 5,4 mld zł (z 26,7 mld zł do 21,3 mld zł) to jeden ze skutków niewykonania zadań przewidzianych w WPIK. Dodatkowo zaniedbania sprawiły, że niewykorzystane zostało (do końca 2015 r.) niemal 6 mld zł pochodzących z UE. Około 2,4 mld zł z tej kwoty zwiększyło unijne dofinansowanie inwestycji miejskich, a 3,5 mld zł zostało utracone.
Łącznie w perspektywie finansowej 2007-2013 niewykorzystano łącznie 11,3 mld zł zaplanowanych ze środków UE na realizację inwestycji kolejowych.

17 mln zł to kwota, która w latach 2011-2015 została przeznaczona na spłatę przez spółkę PKP PLK S.A. odsetek za nieterminowe płatności faktur. Według NIK 80 mln zł to łączna kwota dodatkowych kosztów realizacji inwestycji kolejowych, która została poniesiona przez błędy w dokumentacji, opóźnienia w przekazywaniu placu budowy, wydłużenia czasu realizacji inwestycji, zapłaty roszczeń podwykonawców oraz odsetek od nieterminowo dokonywanych płatności. 
Zobacz pełną wersję raportu NIK >>>