Kolektor Wiślany ma po wybudowaniu chronić przed podtopieniami sześć dzielnic stolicy, znajdujących się po lewej stronie Wisły: Mokotów, Ochotę, Wolę, Śródmieście, Żoliborz i Bielany. Do tej pory w tej części stolicy odprowadzanie wód opadowych odbywało się – i nadal odbywa – głównie poprzez ponadstuletnie kanały ogólnospławne, powstałe jeszcze na przełomie XIX i XX w. Projektowana pod kątem zupełnie innych realiów kanalizacja obecnie nie jest już w stanie poradzić sobie z odprowadzeniem dużych ilości wody, a w efekcie, szczególnie w trakcie coraz częściej zdarzających się deszczy nawalnych, w dzielnicach notuje się podtopienia. 

Rozwiązaniem tej patowej sytuacji jest budowa nowego elementu sieci podziemnej. Kolektor Wiślany będzie mieć charakter retencyjno-tranzytowy, jego całkowita długość (łącznie trzech odcinków) wyniesie 9,5 km, a pojemność – 50 tys. m3. Zadanie nowego tunelu ściekowego będzie polegać na czasowym gromadzeniu wody z deszczu w trakcie ulew i późniejszym przesłaniu ich do oczyszczalni Czajka, która znajduje się na prawym brzegu Wisły. 

Obecnie trwa budowa środkowej, najdłuższej części tunelu – od komory połączeniowej z tzw. burzowcem Wenedów do komory połączeniowej z kolektorem Bielańskim. Realizacji tej części inwestycji podjęła się spółka Budimex – termin na wykonanie kolektora to koniec 2023 r. Za roboty bezwykopowe odpowiedzialna jest firma Sanimet, a dostarczenie rur powierzono firmie HABA-Beton Johann Bartlechner sp. z o.o. Inwestorem jest Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.

Tarcza na start

Zadanie realizowane jest bezwykopowo – z użyciem maszyny MTBM (ang. Microtunnel Boring Machine). Dzięki temu prace nie stanowią zagrożenia dla środowiska, nie powodują utrudnień komunikacyjnych, są prowadzone też szybciej niż byłoby to możliwe przy zastosowaniu metod tradycyjnych. 

Drążenie, odbywające się 24/7 na głębokości od 6 do 15 m, rozpoczęło się w grudniu 2020 r. przy ul. Wybrzeże Gdyńskie. Wykonywane jest za pomocą 145-tonowej maszyny, której tarcza drążąca ma średnicę 3,8 m. Za głowicą drążącą instalowane są pod ziemię kolejne fragmenty nowego kolektora – zbrojone rury, które muszą charakteryzować się wyjątkową trwałością.

Fot. Quality Studio

Rury na konkretne warunki

Przewody do mikrotunelowania nie mogą „zalegać na magazynie” – to zawsze nowy produkt, produkowany na specjalne zamówienie, na potrzeby realizacji konkretnej inwestycji. Rury te muszą spełnić szereg dodatkowych wymagań, które zależą od specyfiki konkretnej inwestycji; kluczowym parametrem jest wytrzymałość na ściskanie. W przypadku kolektora, który powstaje w centrum Warszawy, będą musiały radzić sobie także z uderzeniami hydraulicznymi powstającymi przy gwałtownym napełnieniu kanału. Inne z wymagań są związane np. z odpornością na agresywne ścieki, szczelnością czy wytrzymałością miejsc połączeń poszczególnych rur.

Trasę kolektora Wiślanego wyznaczono nie tylko w linii prostej, nowy fragment sieci zostanie poprowadzony również po łukach. W obu przypadkach rury łączone będą za pomocą specjalnych stalowych manszet oraz uszczelek. Już po zakończeniu etapu mikrotunelowania, wewnętrzna wkładka PEHD zostanie dodatkowo zespawana, co zapewni większe bezpieczeństwo. Rury ułożone zgodnie z wytycznymi bez większego remontu będą służyć minimum 100 lat.

HABA-Beton na budowę kolektora Wiślanego dostarcza też elementy specjalne, takie, jak studnie styczne wraz z ich zabudową, kręgi studzienne czy płyty przykrywowe. Na tym rola dostawcy się nie kończy – pracownicy spółki obecni są także na placu budowy, pełniąc obowiązki związane z doradztwem technicznym. Produkty HABY-Beton są po wielokroć sprawdzone: wykorzystywano je już w ramach wielu innych inwestycji w Warszawie – m.in. do budowy kolektorów kanalizacji ogólnospławnej o profilu jajowym, które powstały w ramach rozbudowy II linii metra czy też kolektorów, które zostały zainstalowane w okolicy Pałacu Kultury i Nauki. 

Specjalny transport do stolicy

Do Warszawy trafi w sumie 1800 rur, każda o średnicy zewnętrznej 3,8 m (wewnętrznej – 3,2 m), długości 3 m i wadze 24 ton. Przewozy z fabryki HABA-Beton w miejscowości Olszowa (woj. opolskie) rozpoczęto jeszcze w listopadzie minionego roku.

Z uwagi na gabaryty rur, każdy transport organizowany jest w specjalnym trybie. Oznacza to, że w każdym przypadku wymagane są zgody i pozwolenia Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, która w przypadku przewozu ładunków przekraczających dopuszczalną wagę, wyznacza także trasę przejazdu.

Specjalne są także ciągniki i naczepy – przeznaczone do przewodu właśnie takich elementów. Kursów będzie dokładnie tyle, ile elementów (jednym pojazdem przewożona jest tylko jedna rura) – a że Olszowę od Warszawy dzieli około 350 km, to łatwo policzyć, że łącznie w obie strony pokonanych zostanie ponad 1,2 mln km. 

Zobacz film!

Jakość i trwałość na lata

Wybrana metoda ułożenia nowego kolektora oraz specjalnie wyselekcjonowany materiał –zbrojone rury żelbetowe do mikrotunelowania z wkładką PEHD HABA-Beton, a także doradztwo producenta i sprawne wykonawstwo – to gwarancja, że realizacja inwestycji nie tylko się powiedzie, ale też zapewni bezawaryjny odbiór i przesył ścieków na lata, a nawet dekady.

To bardzo ważne, ponieważ klimat nieodwołalnie się zmienia. Miasta coraz częściej nawiedzają ulewne deszcze, a dzięki takim projektom, jak ten, będziemy mogli zabezpieczyć zarówno mieszkańców, jak i wszelkie zabudowania.

Fotogaleria: