Budowany tunel zastąpi około 3 km istniejących napowietrznych linii energetycznych i 10 słupów przesyłowych między miejscowościami Minffordd a Llandecwyn, przecinając estuarium rzeki Dwyryd. Projekt nie tylko znacząco poprawi estetykę krajobrazu, ale również zwiększy niezawodność przesyłu energii elektrycznej.

Start maszyny TBM Buddug

Maszyna TBM Buddug, skonstruowana przez niemiecką firmę Herrenknecht, ma długość 166 m i waży 436 ton. Została uruchomiona 10 maja 2025 r. z przygotowanej specjalnie komory startowej w głównym obiekcie projektowym w Minffordd. Do tej pory ułożyła 88 segmentów obudowy tunelu, co oznacza postęp prac o długości 117,6 m.

Uruchomienie TBM odbyło się w trzech etapach, z dwoma zaplanowanymi przerwami technologicznymi na montaż kolejnych segmentów systemu przenośników i prowadzenia maszyny. Elementy maszyny dotarły na miejsce między 18 listopada a 3 grudnia 2024 r.

Budowa komory odbiorczej. Fot. National Grid

Zmiany projektowe i wyzwania geotechniczne

Początek drążenia opóźnił się z powodu modyfikacji projektu komory startowej — miała ona początkowo być gotowa na początku 2025 r., jednak finalnie ukończono ją 11 marca. Zmiany były konieczne ze względu na potrzeby związane z bezpieczeństwem i stabilnością – uwzględniono strefy bezpiecznego podnoszenia i wykonano dodatkowe badania geotechniczne, które ujawniły wyzwania związane z wodami gruntowymi i oddziaływaniem konstrukcji na okoliczne podłoże.

W celu zapewnienia stabilności uszczelniono obszar wokół komory startowej w trzech fazach: pierwotnych, wtórnych i trzeciorzędowych prac iniekcyjnych. Ich skuteczność potwierdziły testy pompowe. Choć ten etap przekroczył zakładany harmonogram, nadal mieści się on w ogólnym planie realizacji inwestycji.

Warunki geologiczne

Tunel drążony jest głównie w litej skale należącej do grupy Mawddach, która obejmuje uwarstwione mułowce i iłowce z górnego kambru i ordowiku (formacje Maentwrog, Ffestiniog Flags, Dolgellau i Dol-cyn-Afon). Jedynie w rejonie startowym i pod estuarium występują osady miękkie, takie jak osady fluwialno-lodowcowe, namuły morskie i aluwia. TBM Buddug jest maszyną typu slurry pressure balance, zaprojektowaną tak, by radzić sobie z trudnymi warunkami geologicznymi w tych obszarach.

Wykonawcy i harmonogram

Główne prace projektowe i wykonawcze prowadzi Hochtief UK, we współpracy z Aecom i Hochtief Engineering (Niemcy). Produkcją kabli i ich instalacją zajmuje się duńska firma NKT Cables, a segmenty tunelu dostarcza Shay Murtagh Precast. W realizację projektu zaangażowani są także lokalni wykonawcy robót inżynieryjnych, m.in. Jennings Building and Civil Engineering.

Drążenie tunelu ma zakończyć się w 2026 r., kiedy TBM Buddug dotrze do miejsca odbioru w Llandecwyn, gdzie powstanie 57-metrowa komora odbiorcza. Obecne napowietrzne linie i słupy zostaną całkowicie usunięte do 2029 r.

Przeczytaj także: Metro w Krakowie: wydłużenie procedury środowiskowej i dalsze kroki