• Pokonanie serpentyn 79 km trasy Manali–Siisu przez przełęcz wymagało około 5 godz.
• Tunel skrócił drogę o 46 km, a przejazd zajmuje mniej niż godzinę
• Wartość przedsięwzięcia wyniosła 438 mln USD

Wysokogórska konstrukcja

Tunel wybudowano tzw. nową metodą austriacką tunelowania (NATM), w której górotwór wykorzystuje się jako konstrukcję nośną i wstępną obudowę. Obiekt kształtem przypomina podkowę, jest jednonitkowy, jego szerokość wynosi 10,5 m, prześwit przekracza 5,25 m, a jezdnia w środku jest szeroka na 8 m. Jest położony (średnio) na wysokości 3048 m n.p.m., co przy długości 9,02 km czyni go najdłuższym tunelem drogowym znajdującym się powyżej 3 tys. m n.p.m. Wyżej znajduje się tunel Milashan w chińskim Tybecie (4774 m n.p.m.), ale jest krótszy (5,7 km).

Nowa, krótsza trasa

Dopuszczalne dobowe natężenie ruchu to 1500 pojazdów ciężarowych i 3000 samochodów osobowych. Obiekt początkowo miał zostać oddany do użytku w maju 2020 r., jednak pandemia koronowirusa spowodowała przesunięcie terminu. Ostatecznie doszło do niego 3 października. Tunel ma znaczenie strategiczne: jest alternatywą dla 79-kilometrowej drogi drogi prowadzącej niezliczonymi serpentynami przez przełęcz Rohtang z Manali do Siisu. Południowy portal znajduje się 25 km od Manali na wysokości 3060 m n.p.m., a północny w pobliżu wioski Teling w dolinie Lahaul (3071 m n.p.m.).

It's been in the making making for a decade but when it is opened by @PMOIndia on 3rd Oct, the Atal Tunnel under the Rohtang Pass will fulfill many defence and civilian requirements. @rajnathsingh, Gen Bipin Rawat, Army Chief Gen MM Naravane will be in attendance pic.twitter.com/8WblXuNAIy

— Nitin A. Gokhale (@nitingokhale) September 28, 2020

Podziemna droga skraca dystans o 46 km i znacząco skraca czas przejazdu z około 5 godz. do niecałej godziny. To dobra wiadomość dla mieszkańców i turystów, ale dla rządu liczą się korzyści, jakie odniosą siły zbrojne, które zyskały możliwości szybkiego przerzutu jednostek wojskowych.

Niewątpliwą zaletą tunelu Atal jest możliwość przejazdu zimą: górska trasa przez przełęcz jest zamknięta zwykle przez pół roku.

Źródło: AFCONS

Tunelowa automatyka i bezpieczeństwo

Wewnątrz zamontowano system SCADA zawiadujący oświetleniem oraz układami wentylacji półpoprzecznej, monitoringu i przeciwpożarowym oraz dystrybucją energii elektrycznej. Zadbano o bezpieczeństwo: co 150 m znajdują się telefony, a co 60 m hydranty przeciwpożarowe. Wyjścia awaryjne rozmieszczono co 500 m, a w razie awarii czy wypadku podróżni wydostaną się z tunelu głównego tunelem ewakuacyjnym o przekroju 3,6x2,25 m umieszczonym pod jezdnią. Ewentualne pożary mają być od razu gaszone, cyfrowe rozwiązania służą też do zarządzania ruchem pojazdów. Budowla ma być efektywna energetycznie dzięki systemowi sterowania zasilaniem.

Tunel Atal, mapka. Źródło: PIB

Zainstalowano też system automatycznego wykrywania incydentów, a kamery CCTV są rozstawione co 250 m. Co 1 km rozlokowano urządzenia monitorujące jakość powietrza, a co 25 m mija się oświetlenie awaryjne i znaki kierujące do wyjścia. Przy portalach umieszczono bariery wjazdowe. Siemens, wykonawca systemu automatyki, twierdzi, że dzięki tej instalacji prawdopodobieństwo awarii jest bliskie zeru.

Infografika: Vajiram & Ravi

Odporność na zmiany pogody

Rozdzielnice w systemie wentylacji zaprojektowano tak, by były odporne na trudne warunki klimatyczne i działały w zakresie temperatur od -15 st. C do 20 st. C. W przypadku wykrycia błędu w systemach cyfrowych operator zostanie powiadomiony o zmianie konfiguracji i ustawieniach domyślnych. Automatyzację i cyfryzację obiektu przeprowadzono w 12 miesięcy.

W pobliżu stanie most

Początkowo tunel nosił nazwę Rohtang, ale 24 grudnia 2020 r. przemianowano go na Atal, dla uczczenia byłego premiera, za którego kadencji podjęto decyzję o budowie tunelu. Obiekt projektowała Border Roads Organisation (BRO), a generalnym wykonawcą było konsorcjum firm AFCONS Infrastructure, Shapoorji Pallonji Group i Strabag wybrane jeszcze w 2009 r. Koszt przedsięwzięcia wyniósł około 438 mln USD. Dalsze plany zakładają budowę mostu o długości 100 m nad rzeką Chandra w pobliżu północnego portalu tunelu.

Przeczytaj także: Droga S3: kluczowe wydarzenie na budowie tunelu